Mektepke deıingi bilim berýdiń jańa standartynda qandaı ózgerister bar
«Kóp jyl boıy bilim berý júıesiniń basym baǵyty balalardy barynsha kóbirek qamtý úshin jańa mektepke deıingi uıymdardy ashý boldy. Bul baǵytta az qamtylǵan otbasylardan shyqqan balalardy da qamtýdy keńeıtýge baǵyttalǵan jumysty jalǵastyryp kelemiz.
Búgin mektepke deıingi bilim berýdiń mazmuny men sapasy máseleleri baǵytyndaǵy Oqý-aǵartý mınıstrliginiń sońǵy bastamalary jaıynda aıtqym keledi.
Bul táýelsizdik jyldaryndaǵy mektepke deıingi bilim berý mazmunyn túbegeıli ózgertetin eń úlken reforma dep aıtýǵa bolady»,-deıdi mınıstr.
Onyń sózinshe, bıyl mektepke deıingi tárbıe men oqytýdyń jańa Memlekettik standarty men úlgilik baǵdarlamalardyń qabyldanýy osy máseledegi basty qadam boldy. Balanyń barlyq aspekti boıynsha «tolyq damýy» birinshi orynǵa qoıylǵan. Onyń ishinde ıntellektýaldy, qundylyq, áleýmettik-emotsıonaldy jáne fızıkalyq damý bar.
Osy maqsatqa jetý úshin standartta birqatar ózgeris bar.
Birinshi. Oqý josparynyń ıkemdiligi kesteni jáne saǵat júktemesin qatań retteýdi boldyrmaý arqyly qamtamasyz etildi. Endi mektepke deıingi uıymdar erkin kún tártibin ázirleı alady. Bul tárbıeshilerge ár túrli oqytý tásilderin qoldanýǵa, mınýt saıyn qatań kestege baılanbaı, kúni boıy balalar úshin oıyn jáne oqý jattyǵýlaryn uıymdastyrýǵa múmkindik beredi.
Ekinshi. Jańa standart «oıyn arqyly oqytý» qaǵıdasyna negizdelgen erte jastaǵy balalardy damytýdyń negizgi ádistemesine oralýǵa múmkindik beredi. Buryn Úlgilik oqý josparlarynda saǵat sany qatań kórsetiletin. Mundaı ádis sabaqty keste boıynsha mektep sabaqtary sııaqty resmı túrde ótkizýge ákeldi. Oǵan qosa, bul balabaqshalarǵa attestatsııa berý kezinde tekserý nysanasyna aınaldy, óıtkeni standarttyń oryndalýy jumys istegen saǵat sany boıynsha qatań tekserildi. Sabaq túrindegi mundaı oqytý osy jastaǵy balalardyń jas erekshelikterine sáıkes kelmeıdi.
Úshinshi. Jańa úlgilik oqý josparynda biz muǵalimder men balalar arasyndaǵy ózara is-qımylynyń negizderin qarastyrdyq. Olarǵa balalardyń sóıleýin damytý, kitap oqý, matematıka negizderin úıretý, shyǵarmashylyq jáne zertteý jumystarymen aınalysý boıynsha kúndelikti jumys kiredi.
Bul qyzmet túrlerin úı jaǵdaıynda da damytý mańyzdy ekenin atap ótkim keledi. Mysal keltire keteıin. TIMSS 2019 zertteýiniń nátıjeleri kórsetkendeı, ata-anasy erte jastan kitap oqýǵa, tanymdyq oıyndarǵa, jazýǵa, sanaýǵa jáne syzýǵa «jıi» úıretetin 4-synyp oqýshylary ata-analary «anda-sanda» ǵana aınalysatyn balalarǵa qaraǵanda matematıkadan 15 upaıǵa joǵary jınaıdy.
Tórtinshi. Sonymen qatar standartta balalardyń boıyna qundylyqtardy sińirýdiń tásilderi men ádisteri bar.
Bul ulttyq, otbasylyq qundylyqtar, patrıottyq sezim, Otanǵa degen súıispenshilik, qoǵamdaǵy minez-qulyq erejeleri, qaýipsizdik erejeleri jáne t.b. Tárbıeshi balany neniń durys, neniń burys ekenin túsinýge, sypaıy jáne meıirimdi bolýǵa, dos bolýǵa, qurmetteýge, kómektesýge, bólisýge, qyzyǵýshylyq tanytýǵa, qorshaǵan álemdi baqylaýǵa, zertteýge jáne t.b. úıretedi. Bul quzyrettiń barlyǵy jetekshi elderdiń, sonyń ishinde Fınlıandııa, Gonkong, Estonııa, Ońtústik Koreıanyń baǵdarlamalarynda naqty kórsetilgen.
«Qoryta kelgende, balalardy tárbıeleý men oqytýda burynǵy standartta shekteý qoıý, belsendi oıyndarǵa ýaqyttyń jetkiliksizdigi, «partada» uzaq otyrý basym bolǵanyn atap ótkim keledi. Jańa standart mektepke deıingi uıymdarǵa yńǵaıly bolýǵa, qundylyqtar men quzyrettilikterdi damytýǵa jáne jas balalar úshin tabıǵı oıyn úlgisin keńinen qoldanýǵa baǵyttalǵan.
Munyń bári balanyń mektepte oqý daıyndyǵyn jáne aldaǵy bilim joly men ómirinde jetistikke jetip, jan-jaqty damýyna áser etedi»,-dep jazdy Ashat Aımaǵambetov.