Medıtsınany damytý úshin otandyq ónim ázirleý kerek – ýnıversıtet rektory
«Qasym-Jomart Kemelulynyń ásirese ǵylymǵa bólinetin qarjy kólemin ulǵaıtyp, oqý oryndarynyń ǵylymı zertteýlermen shuǵyldanýyna jaǵdaı jasaý kerektigi jóninde aıtqan oıy bizdi qanattandyrdy. Osy rette Prezıdenttiń iri otandyq kəsiporyndardyń, kompanııalardyń tehnologııalyq alańdaryn joǵary oqý oryndarymen jəne zertteý ınstıtýttarymen baılanystyrý máselesine qatysty aıtqanymen tolyqtaı kelisemin», - dedi ol.
Rektordyń aıtýynsha, Shyǵys Qazaqstan memlekettik ýnıversıteti elimizdegi tehnıkalyq baǵyttaǵy irgeli oqý orny retinde birneshe jyldan beri júıeli túrde jumys júrgizip keledi. Kásiporyndarmen de, kompanııalarmen de, ǵylymı zertteý ınstıtýttarymen de tyǵyz baılanys ornatylǵan.
«Bir ǵana mysal keltireıin. Oqý orny Óskemendegi Úlbi metallýrgııalyq zaýyty jáne Nur-Sultan qalasyndaǵy Travmatologııa jáne ortopedııa ǵylymı zertteý ınstıtýtymen birlesip medıtsınalyq ımplantanttar shyǵarýdy qolǵa ala bastady. Bul úshjaqty aýqymdy joba 2017 jyly bastalǵan bolatyn. Jobany júzege asyrý úshin ýnıversıtet bazasynda elimizde alǵash ret travmatologııa men ortopedııaǵa qajet medıtsınalyq ımplantanttar óndirisi úshin tájirıbeli-óndiristik aımaq quryldy. Aýmaǵy 300 sharshy metrdi quraıtyn bul jerge memlekettiń qoldaýymen metallǵa arnalǵan 3D prınter, metall óńdeıtin stanok, vakýmmdy pesh sekildi 26 zamanaýı óndiristik jáne taldaý qurylǵylary satyp alyndy. Jaı ǵana satyp alyp qoıýmen shektelgen joqpyz, ýnıversıtet ǵalymdary osy qurylǵylarmen jumys istep, otandyq medıtsınaǵa asa qajet alǵashqy buıymdardy jasap ta shyǵardy. Atap aıtsaq, bizdiń oqý ornynyń ǵalymdary Nur-Sultan qalasyndaǵy Travmatologııa jáne ortopedııa ǵylymı zertteý ınstıtýtynyń tapsyrysyna sáıkes 8 túrli medıtsınalyq ımplantant ázirledi. Ony ózimizdegi metallǵa arnalǵan 3D prınterden basyp shyǵardyq. Qarapaıym tilmen túsindirsek, biz ázirlegen medıtsınalyq ımplantanttardy, ıaǵnı metalldan ázirlengen ártúrli kólemi shaǵyn qurylǵylardy dárigerler naýqastardyń qol, aıaq, ıyq súıekterin jalǵap, bitistirýge qoldanatyn bolady», - dep atap ótti rektor.
Onyń sózinshe, ýnıversıtet ǵalymdary Nur-Sultandaǵy zertteý ınstıtýtyna TMD elderi aýmaǵyndaǵy elderdiń medıtsınasynda keńinen qoldanylatyn VT6 tıtan quımasyn daıyndap, alǵashqy úlgisin usyndy. Budan bólek Ti-Nb-Ta dep atalatyn otandyq medıtsınada buryn-sońdy qoldanylmaǵan medıtsınalyq ımplantanttyń jańa túri shyǵaryldy. Bul quımanyń quramynda tıtan, tantal, nıobıı sııaqty metaldar bar.
«Ǵalymdardyń paıymynsha, VT6 tıtan quımasynan góri Ti-Nb-Ta quımasy adam aǵzasyna jaǵymdy. Quımanyń jańa túri klınıkaǵa deıingi synaqtan sátti ótti. Endi otandyq medıtsınada qoldanylýy múmkin. Prezıdent «Problemaly məselelerdiń biri – zertteýler úshin qural-jabdyqtardyń jetispeýi» dedi. Bizde bul turǵyda másele joq. Ǵylymmen aınalysýǵa qajet qural-jabdyqtarymyz da, bilikti ǵalymdarymyz da bar. Maqsatymyz – medıtsınaǵa qajetti otandyq ónimder ázirleý. Bizdiń ýnıversıtet birlese jumys istep jatqan Nur-Sultan qalasyndaǵy Travmatologııa jáne ortopedııa ǵylymı zertteý ınstıtýty medıtsınalyq ımplanttardyń kópshiligin shet elden alatynyn bilemiz. Osy dúnıelerdi nege ózimizde jasamasqa?! Sonda sapasy da jaqsy, ásirese baǵasy da qoljetimdi bolyp, qanshama otandastarymyzdyń der kezinde em alýyna septigimiz tıer edi dep oılaımyn. Prezıdenttiń Ulttyq qoǵamdyq senim keńesiniń úshinshi otyrysyndaǵy sózderi joǵary oqý oryndaryna úlken jaýapkershilik júkteıdi. Osy oraıda joǵaryda sóz etken baǵyttaǵy jumystarymyzdy odan ári jandandyryp, jetildirip, elordadaǵy ǵylymı-zertteý ınstıtýtymen birlesip ınplanttanttardyń kúrdeli túrlerin jasamaq oıymyz bar», - deıdi Jasulan Shaımardanov.