Medıtsınalyq qyzmet alý úshin MÁMS aıasyndaǵy negizgi qadamdar qandaı
«2020 jylǵy 1 qańtardan Mindetti áleýmettik medıtsınalyq saqtandyrýdy júzege asyrý bastaldy. MÁMS júıesi jarna mólsherine qaramastan qyzmetter paketine barlyq saqtandyrylǵandardyń teń qoljetimdigine negizdelgen. Sonymen birge, patsıent MÁMS boıynsha kómekke júgingen kezde, medıtsınalyq qyzmetterdiń kólemi men quny turǵysynda shekteý bolmaıdy», - dedi Z. Orazalıeva.
Mamannyń aıtýynsha, MÁMS-tiń qazaqstandyq modeli áleýmettik baǵdarlanǵan sıpatta qyzmet etedi.
«Halyqtyń 15 jeńildikti sanatyna engen 11 mln-ǵa jýyq adam úshin jarnany memleket tóleıdi. Eki paket bar: Tegin medıtsınalyq kómektiń kepildi kólemi jáne Mindetti áleýmettik medıtsınalyq saqtandyrý qamtylǵan. Oǵan sáıkes adamdar medıtsınalyq kómekti alady», - dedi departament dırektory.
«Mindetti medıtsınalyq saqtandyrý týraly» Zańy boıynsha densaýlyq saqtaý júıesinde qalý úshin tólemderdi turaqty túrde iske asyrý kerek. Sońǵy 12 aıda jarnanyń turaqty tólenýi mańyzdy, biraq ta 2020 jyldyń qańtarynyń aldyndaǵy merzim esepke alynbaıdy. Atap aıtqanda, eger siz 2021 jyly MÁMS paketi aıasynda medıtsınalyq qyzmetterdi alǵyńyz kelse, onda medıtsınalyq qyzmet alatyn datanyń aldyndaǵy 12 aıǵa jarnany tóleýińiz kerek.
«Osy jaǵdaıda óz betinshe tólem jasaýshy retinde (aıyna 2125 teńge) jarna engizý kerek. Nemese biryńǵaı jıyntyq tólem (BJT – aıyna 2651 teńge) tóleýge bolady. BJT tóleýshiler úshin «saqtandyrylǵan» degen mártebesi medıtsınalyq qyzmetterdi alý datasynyń aldyndaǵy úsh aı qatarynan jarna tólegen kezde kúshine enedi. ıAǵnı, 2021 jyldyń naýryzynda qyzmetterdi alý úshin 2021 jyldyń qańtar, aqpan ári naýryz aılaryna tólemder jasalýy kerek», - dep túsindirdi Z. Orazalıeva.
BJT ótken kezeńderge tólenbeıdi, tek aǵymdaǵy jáne aldaǵy merzimge jasalady. Turǵyndar Medıtsınalyq saqtandyrý júıesindegi óziniń qazirgi statýsyn JSN nómiri boıynsha www.egov.kz saıtynda, aýmaqtyq halyqqa qyzmet kórsetý ortalyǵynda, sondaı-aq SaqtandyryBot telegramm-boty men Qoldau 24/7 mobıldi qosymshasy arqyly teksere alady.
Qor ókili MÁMS múldem tólenbese, ósimpul men aıppulǵa qatysty túsinik berdi.
«Jumysshylar, ózin jumyspen qamtyǵandar, óz erkimen tólem jasaǵandar men Biryńǵaı jıyntyq tólem júrgizgender úshin MÁMS týraly zańnamada eshqandaı sanktsııalar qarastyrylmaǵan», - dedi departament basshysy.
Atalǵan qor málimetinshe, ósimpul MÁMS boıynsha bereshegi bar jumys berýshiler úshin qarastyrylǵan. Eger jumys berýshi qyzmetkeri úshin tólemese nemese ony ýaqytyly jasamasa, jumysshy MÁMS paketinde medıtsınalyq kómekti almaýy múmkin. Onyń júıedegi mártebesi «saqtandyrylmaǵan» dep sıpattalady. Bul óz kezeginde jeke kásipkerlikke de qatysty, ıaǵnı onyń ıesi jalǵyz qyzmetker bolyp sanalǵan jaǵdaıda
Ósimpul eseptelgeni týraly eskertý bolǵan jaǵdaıda, aýmaqtyq memlekettik kirister departamentine júginý kerek. Medıtsınalyq saqtandyrý qoryna tek jarnalar, aýdarymdar men ósimpuldar kelip túsedi. Alaıda jarna tólenbegeni úshin ósimpul men MÁMS-ke aýdarymdardy esepteýdi salyq organdary júzege asyrady.
«Eger patsıent emhanaǵa barsa jáne ol MÁMS júıesinde saqtandyrylmasa, oǵan memleket tóleıtin medıtsınalyq kómek kólemi kepildendirilgen. Ol adam Tegin medıtsınalyq kómektiń kepildi kólemi paketindegi medıtsınalyq kómekti alýǵa quqyly», - dedi Zabıra Orazalıeva.
Osy oraıda Tegin medıtsınalyq kómektiń kepildi kólemi paketi aıasynda usynylatyn medıtsınalyq qyzmetter boıynsha tolyǵyraq myna silteme arqyly tanysa alasyz.
«Mindetti áleýmettik medıtsınalyq saqtandyrý paketinde MÁMS júıesinde saqtandyrylǵany týraly statýsy bar adamdar úshin medıtsınalyq kómek keńeıtilgen dárejede kórsetiledi. MÁMS paketine kiretin kómekti alý úshin saqtandyrylyp, tólemderdiń turaqty bolýyn qadaǵalaý kerek», - dedi departament dırektory.
MÁMS aıasynda usynylatyn medıtsınalyq qyzmetter boıynsha egjeı-tegjeıli myna silteme arqyly tanysýǵa bolady.
Onyń atap ótýinshe, memleket jeńildik alatyn sanatqa engen 11 mln adam úshin jarnany tólep keledi.
Usynylǵan aqparatqa sáıkes jeńildik alatyndarǵa osy sanattar engen:
balalar; jumyssyz retinde tirkelgender; jumys istemeıtin júkti áıelder; bala úsh jasqa tolǵansha oǵan qarap otyrǵan jumys istemeıtin adamdar; júktilik ári bosaný jáne jańa týǵan náresteni asyrap alýǵa qatysty demalysqa shyqqandar, sondaı-aq bala úsh jasqa tolǵansha ony baǵýmen otyrǵandar; múmkindigi shekteýli balaǵa qarap otyrǵan jumys istemeıtin adamdar; bala kezinen birinshi toptaǵy múmkindigi shekteýli jannyń kútimimen otyrǵan jumys istemeıtin adamdar; zeınetaqy tólemderin alýshylar, Ekinshi dúnıejúzilik soǵys ardagerleri; qylmystyq- atqarý júıesi mekemelerinde sot úkimimen jazasyn ótep jatqandar; tergeý oqshaýlaǵyshynda otyrǵadar; jumys istemeıtin qandastar; «Altyn alqamen», «Kúmis alqamen» marapattalǵan nemese buryn «Batyr ana» ataǵyn alǵan, sondaı-aq І jáne ІІ dárejeli «Ana dańqy» ordenderimen marapattalǵan kópbalaly analar; múmkindigi shekteýli jandar; orta, tehnıkalyq ári kásiptik, joǵary bilim, sondaı-aq JOO-dan keıingi bilim alý uıymdarynda kúndizgi bólimde oqyp jatqandar; memlekettik ataýly áleýmettik kómek alatyn jumys istemeıtin adamdar.
Qor mamany osy jaǵdaıda jumys istemeıtinder qandaı qadamdar jasaýy kerektigin túsindirdi.
«Turǵylyqty jer boıynsha Jumyspen qamtý ortalyǵynyń kómegine júginý kerek. Onda sizdiń kásibińiz ári tájirıbeńizge sáıkes jumysqa turýdyń nusqalary usynylady. Eger usynystar sizge jaramasa, onda jumyssyz statýsyn alasyz. Osy jaǵdaıda memleket siz úshin Medıtsınalyq saqtandyrý qoryna jarna tóleý mindettemesin alady. Sebebi bul adamdar jeńildik alatyn sanatqa engiziledi», - dedi Zabıra Orazalıeva.
Ótinimdi elektrondy túrde berýge bolady. Onyń nuqaýlyǵymen myna silteme arqyly tanysa alasyz.
Jumyspen qamtý ortalyǵynda jumyssyz retinde tirkelgen adamdar jeńildik alatyn sanatqa engizilip, jeńildikti kezeń aıaqtalǵansha memleket esebinen MÁMS júıesinde saqtandyrylady.