Májilis sot protsesin jetildirýge arnalǵan zańdy qabyldady
Zań jobasynyń negizgi maqsaty – sot júıesin reformalaý jáne sot protsesin jetildirý.
«Esterińizge sala keteıin, birinshi oqylymda biz Ákimshilik rásimdik-protsestik kodeksti turaqty jáne birkelki ákimshilik praktıkany qalyptastyrý jónindegi jańa mindetpen tolyqtyryp, oǵan usynylǵan ózgeristerdi tujyrymdamalyq túrde maquldadyq. Talap qoıýshynyń tańdaýy boıynsha ákimshilik ister boıynsha eksaýmaqtyq sottylyqty engizý qoldaý tapty, al munda ákimshilik organ taraptardyń biri sanalady. Ákimshilik rásimdik-protsestik kodekstiń jekelegen erejelerin jetildirýge baǵyttalǵan ózge de ózgerister maquldandy. Sonymen qatar, «Qazaqstan Respýblıkasynyń Joǵary Sot Keńesi týraly» Zańǵa usynylǵan ózgerister de maquldandy, mundaı ózgerister atalǵan zańdy «Qazaqstan Respýblıkasynyń sot júıesi jáne sýdıalarynyń mártebesi týraly» Konstıtýtsııalyq zańǵa sáıkes keltirýge baǵyttaldy», - dedi Májilis depýtaty Snejanna Imasheva.
Onyń aıtýynsha, ekinshi oqylymǵa deıin zań jobasynyń kassatsııalyq qaıta qaraýdy jetildirýge baılanysty erejeleri aıtarlyqtaı qaıta pysyqtaldy.
«Bıyldyń 5 shildesinde Memleket basshysy «Keıbir konstıtýtsııalyq zańdarǵa ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» Konstıtýtsııalyq zańǵa qol qoıǵanyn ózderińiz bilesizder. Bul Konstıtýtsııalyq zańda qylmystyq, azamattyq jáne ákimshilik ister boıynsha 2025 jylǵy 1 shildeden bastap jumysyn bastaýy tıis derbes kassatsııalyq sottardyń qurylýy kózdelgen. Osyǵan baılanysty sot isin júrgizýdiń barlyq túri boıynsha kassatsııalyq sotqa júginýdiń jáne sot aktilerin qaıta qaraýdyń biryńǵaı qaǵıdalaryn engizý usynylyp otyr. Іster kassatsııalyq sottarǵa aldyn ala qaralmastan, úsh sýdıadan turatyn alqaǵa tikeleı túsetin bolady. Kassatsııalyq sottyń isterdi qaraý merzimi alty aıdan aspaıdy. Sot protsesi taraptar shaqyryla otyryp, aýyzsha júrgiziledi. Tolyqqandy sot talqylaýynda kassatsııalyq shaǵymdardy alqaly túrde qaraýǵa kóshý sottarǵa túsetin júktemeniń, ásirese azamattyq ister boıynsha edáýir ulǵaıýyna alyp keledi. Joǵarǵy Sottyń málimetterine sáıkes ol on ese ósýi múmkin. Sondyqtan kassatsııaǵa qatysty qazirgi qoldanystaǵy shekteýler keıinirek, 2027 jylǵy 1 shildeden bastap alynyp tastalady», - dedi depýtat.
Atap aıtsaq, azamattyq ister boıynsha – talap qoıý somasy 200 aılyq eseptik kórsetkishten az jeke tulǵalardyń jáne talap qoıý somasy 30 000 aılyq eseptik kórsetkishten az zańdy tulǵalardyń múliktik múddesine baılanysty daýlar boıynsha shekteýler, qylmystyq ister boıynsha – teris qylyqtar men onsha aýyr emes qylmystar jónindegi shekteýler alynyp tastalady.
«Derbes kassatsııalyq sottardyń qurylýyna oraı Joǵarǵy Sottyń róli de ózgeredi, ol sot praktıkasyn zerdelep, ony jınaqtap qorytý jáne sot tóreligin júzege asyrý kezindegi zańdylyqtyń saqtalý máselelerine baǵdarlanady. Sot aktileri erekshe jaǵdaılarda Joǵarǵy Sot sýdıasynyń usynýy nemese Bas prokýrordyń narazylyǵy boıynsha Joǵarǵy Sotta qaıta qaralýy múmkin. Derbes kassatsııalyq sottardyń qurylýy sot tóreligin júzege asyrý sapasyn jaqsartýǵa, árbir sot satysynyń jaýapkershiligin kúsheıtýge múmkindik beredi. Bul sottarǵa degen senimdi arttyrýǵa yqpal etedi», - dedi S. Imasheva.