Májilis esirtkige qarsy is-qımyl júıesin jetildirýge baǵyttalǵan qujatty maquldady
Zań jobasyn Parlament depýtattary esirtkige qarsy is-qımyl jáne esirtkige qarsy zańnamany jetildirý maqsatynda ázirledi.
«Sıntetıkalyq esirtki az ǵana ýaqyt ishinde búkil álemge keń taralyp ketti. Kokaın men geroınge qaraǵanda sıntetıkalyq esirtki arzan ekeni belgili. Mundaı esirtkiniń óndirisi de qarapaıym, erekshe bir daıyndyq pen daǵdyny talap etpeıdi. Oǵan qosa, sıntetıkanyń barlyq komponentteri zańdy jáne emin-erkin tabýǵa bolady. Máselen, jeke organıkalyq qosylystar, atseton, etıl spırti jáne sirke qyshqyly arqyly esirtki qospasyn jasap shyǵarýǵa bolady. Elimizde esirtki óndirýshiler «sıntetıkany» ónerkásiptik aýqymda jasap jatyr. Olarǵa tıisti jabdyqtar men hımıkattardy, prekýrsorlardy tasymaldaýdy pysyqaı dılerler turaqty shemalarǵa aınaldyrǵan. Esirtki óndirisi kúnnen kúnge kóbeıip barady. Eger 2019 jyly - 3, 2020 jyly 8 zańsyz esirtki zerthanasy joıylsa, 2023 jyly 81 jasyryn laboratorııa anyqtaldy», - dedi Májilis depýtaty Snejanna Imasheva.
Onyń aıtýynsha, jyl bastalǵaly 31 jasyryn esirtki zerthanasy joıyldy. 10 tonnadan astam prekýrsor alyndy. Osylaısha, paıdalanýǵa daıyn 1 tonna esirtki jasaý óndirisiniń joly kesildi, bul óz kezeginde 3 mıllıon dozaǵa teń. Bıyl eki tonnaǵa jýyq esirtki, onyń ishinde 457 keli sıntetıkalyq esirtki tárkilendi.
«Atap aıtqanda, esirtki qylmysyna qarsy kúresti prekýrsorlar men zerthanalyq jabdyqtardy zańsyz jetkizýdiń jolyn kesýden bastaý kerek. Bul – neǵurlym tıimdi shara. Biraq, qoldanystaǵy zańnamada olardyń kontrabandasy úshin ǵana jaýapkershilik belgilengen, al prekýrsorlardyń zańsyz aınalymy úshin jaýapkershilik qarastyrylmaǵan. Osy maqsatta Qylmystyq kodekstiń 301 jáne 303-baptaryna prekýrsorlardy zańsyz daıyndaǵany, óńdegeni, satyp alǵany, saqtaǵany, tasymaldaǵany jáne jóneltkeni úshin qylmystyq jaýapkershilikti, ıaǵnı olardyń zańsyz aınalymy úshin, sondaı-aq olarǵa qatysty jumys isteý qaǵıdalaryn buzǵany úshin jaýaptylyqty kózdeıtin túzetýler engizý usynyldy», - dedi depýtat.
Onyń sózine qaraǵanda, zań jobasynda kúshti áser etetin zattardyń zańsyz aınalymy, olarmen jumys isteý qaǵıdalaryn buzǵany, sondaı-aq olardy urlaǵany úshin qylmystyq jaýaptylyqty engizý usynyldy. Sonymen qatar prekýrsorlar men kúshti áser etetin zattardy daıyndaýǵa nemese óńdeýge arnalǵan quraldar men jabdyqtardyń zańsyz aınalymyna da qylmystyq jaza qarastyrylǵan.
«Qaralyp otyrǵan zań jobasyn qabyldaý teris jáne ózge de jaǵymsyz áleýmettik-ekonomıkalyq, quqyqtyq saldarlarǵa ákep soqpaıdy. Barlyq aıtylǵan usynystar esirtki, psıhotroptyq zattar men olardyń prekýrsorlarynyń zańsyz aınalymyna tıimdi qarsy is-qımyldy nyǵaıtýǵa eleýli úles qosatynyna senimdimiz», - dedi depýtat.