Senat spıkeri: Qytaı tarapy Prezıdenttiń reformalaryn joǵary baǵalaıdy
Máýlen Áshimbaev Halyqtyq saıası konsýltatıvtik keńesi Búkilqytaılyq komıtetiniń Tóraǵasyna iltıpat bildire kelip, Qytaıdyń Sıtszan avtonomııalyq aýdanynyń Shıgatsze qalasynda bolǵan jer silkinisinen qaza tapqandardyń týystary men jaqyndaryna kóńil aıtty. Sondaı-aq zardap shekkenderdiń tezirek saýyǵyp ketýine tilektestik bildirdi.
Sonymen qatar Parlament Senatynyń Spıkeri Qazaqstan men Qytaıdyń jan-jaqty strategııalyq seriktestigin nyǵaıtý jolynda eki memleket basshylarynyń dostyq pen ózara senimge negizdelgen qarym-qatynasy erekshe mánge ıe ekenin, sonyń nátıjesinde qazirgi tańda ekijaqty tıimdi ýaǵdalastyqtarǵa qol jetkizilgenin jáne asa mańyzdy qujattarǵa qol qoıylǵanyn atap ótti. Suhbat barysynda sarapshylardyń Qazaqstan men Qytaı arasyndaǵy qatynastardy damýdyń jańa «altyn dáýiri» retinde baǵalaǵany da aıtyldy.
Máýlen Áshimbaev eki eldiń negizgi bılik ınstıtýttary arasyndaǵy yntymaqtastyqty ózara is-qımyldyń mańyzdy tetigi retinde atap, ony odan ári nyǵaıtýǵa eń joǵary deńgeıde basa mán berilip otyrǵanyn tilge tıek etti.
«Qazaqstan Prezıdenti Qasym-Jomart Kemeluly Toqaev atap ótkendeı, biz jyldan-jylǵa mazmuny baıyp kele jatqan, shyn máninde úlgi eterlik memleketaralyq qatynasty jolǵa qoıdyq. Barlyq deńgeıde tyǵyz baılanys ornady. Ekonomıkalyq ózara is-qımyl belsendi damyp keledi. Mádenı-gýmanıtarlyq baılanystar da nyǵaıa tústi. Elderimiz halyqaralyq uıymdar aıasynda da ózara tıimdi ári júıeli yqpaldastyq ornatty jáne álemdegi ózekti problemalardy sheshý isine birlese atsalysyp keledi. Memleket basshylary dostyqtyń, senimdi jáne nátıjeli baılanystyń ozyq úlgisin kórsetip otyr. Qytaıdyń Halyqtyq saıası konsýltatıvtik keńesi men Qazaqstan Parlamentiniń Senaty arasynda da osyndaı qarym-qatynasty saqtap, damytý asa mańyzdy dep esepteımiz. Bizdiń Qytaıǵa osy saparymyz soǵan yqpal etedi dep senemiz», - dedi Senat Tóraǵasy.
Sondaı-aq Máýlen Áshimbaev eki eldiń jahandyq jáne óńirlik kún tártibindegi kóptegen máseleler boıynsha ustanymdary sáıkes ekenin eskerip, kópjosparly yntymaqtastyqty odan ári arttyrýdyń mańyzdylyǵyna nazar aýdardy. Senat Spıkeri atap ótkendeı, Qytaıdyń turaqty jáne jahandyq damý jónindegi kóppolıarly bastamalary jalpyǵa birdeı qaýipsizdikti qamtamasyz etýge eleýli úles qosady. Kezdesýde halyqaralyq uıymdar men «Ortalyq Azııa – Qytaı» sııaqty kópjaqty formattar aıasynda eki el arasynda jumys baılanystaryn ornatý máselelerine de erekshe kóńil bólindi.
«Biz Qytaıdyń Halyqtyq saıası konsýltatıvtik keńesimen dıalogty nyǵaıtýǵa úlken mán berip otyrmyz. Memleket basshylary deńgeıinde qol jetkizilgen barlyq kelisimderdi tıimdi iske asyrýǵa yqpal etý – bizdiń ortaq mindetimiz. Qazaqstan Parlamentiniń Senaty osy baǵytta birlesip, belsendi jumys isteýge daıyn», - dedi Máýlen Áshimbaev.
Budan basqa, Senat Tóraǵasy Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaevtyń bastamasymen Qazaqstanda júrgizilip jatqan saıası jáne áleýmettik-ekonomıkalyq keshendi ózgeristerge keńinen toqtaldy. Atap aıtqanda, Parlamentpen birge negizgi memlekettik ınstıtýttardy jańǵyrtý, Senattyń zań shyǵarý qyzmeti, senatorlardyń máslıhat depýtattarymen ózara is-qımyly jáne basqa da reformalar týraly sóz boldy.
«Keıingi jyldarda Qazaqstanda «Ádiletti Qazaqstan» qurý jolynda keshendi reformalar iske asyrylyp jatyr. Reformalardyń maqsaty – zań ústemdigin qamtamasyz etý, bılik tarmaqtary jáne ortalyq pen aımaqtar arasyndaǵy ókilettikter men jaýapkershiliktiń teńgerimdiligin nyǵaıtý. Qazirgi tańda Parlament jumysynyń negizgi basymdyǵy – Qazaqstan Prezıdentiniń bastamasymen júrgizilip jatqan saıası jáne ekonomıkalyq reformalardy zańnamalyq turǵydan qamtamasyz etý. Ótken 2024 jyly biz 104 zań qabyldadyq. Bıyl ekonomıkamyzdy damytýǵa arnalǵan mańyzdy zańdar – Salyq, Bıýdjet, Qala qurylysy, Sý kodeksteri qabyldanady. Jalpy, Qazaqstanda júrgizilip jatqan reformalar ýaqyt talabynan týyndaǵanyn jáne azamattarymyzdyń suranystaryna jaýap beretinin atap ótkim keledi», - dedi Máýlen Áshimbaev.
Óz kezeginde Van Hýnın qazaq-qytaı qarym-qatynastarynyń deńgeıine joǵary baǵa berip, eki memleket basshylarynyń ózara tıimdi yntymaqtastyqty odan ári jandandyrý jolyndaǵy rólin atap ótti. Sondaı-aq ol Qasym-Jomart Toqaevtyń bastamasymen Qazaqstanda júrgizilip jatqan reformalardyń aıryqsha mańyzyna nazar aýdaryp, Qytaı aldaǵy ýaqytta belsendi dıalogty nyǵaıtýǵa jan-jaqty qoldaý kórsetýge jáne ekijaqty formatta da, halyqaralyq arenada da bizdiń memleketpen ózara is-qımyldy belsendi damytýǵa múddeli ekenin aıtty.
«Qazaqstan men Qytaı Transkaspıı halyqaralyq kólik baǵytyn damytý boıynsha yntymaqtastyqty jalǵastyryp keledi. Búginde bul baǵyt Azııa men Eýropa arasyndaǵy jetkizý tizbeginiń qaýipsizdigin tıimdi qamtamasyz etedi. Qazaqstan men Qytaı arasynda «Aıagóz-Tachen» úshinshi temir jolynyń qurylysy bastalyp jatyr. Sondaı-aq úshinshi shekaralyq temirjol ótkizý pýnktin ashý josparlanýda. Orta dálizdiń áleýetin neǵurlym belsendi paıdalaný elderimiz arasyndaǵy tranzıttik-kóliktik yntymaqtastyqty keńeıtýge yqpal etetini sózsiz», - dedi Máýlen Áshimbaev.
Suhbat kezinde Chjao Letszı eki memlekettiń basshylary belgilep bergen mindetterdi birlesip iske asyrýǵa daıyn ekenin bildirip, «Bir beldeý – bir jol» bastamasy aıasyndaǵy jáne basqa da birlesken jobalardy iske asyrý perspektıvalaryn joǵary baǵalady.