Máýlen Áshimbaev «ArselorMıttal Temirtaý» metallýrgterimen kezdesti
Sondaı-aq, oblystyń kásipkerleri jáne bıznes-qaýymdastyq ókilderimen de júzdesip, pikir almasty. Odan bólek, Qaraǵandy quıý-mashına jasaý zaýyty men birqatar áleýmettik nysandarǵa arnaıy at basyn burdy. «Nurly jer» baǵdarlamasy boıynsha salynyp jatqan turǵyn úı keshenderiniń qurylys jumystarymen tanysyp, jańadan salynǵan sport kesheninde boldy.
Elbasy Parlament palatalarynyń birlesken otyrysynda «Prezıdenttiń bes áleýmettik bastamasyn» júzege asyrý barysyna baqylaý júrgizýdi «Nur Otan» partııasyna tapsyrdy. Buǵan deıin de mańyzdy memlekettik baǵdarlamalardyń oryndalýyna partııa tarapynan baqylaý júrgizilip kelgeni belgili.
Jalpy Qaraǵandy óńiri óndiristik áleýeti asa joǵary, elimizdiń iri ındýstrıaldy ortalyǵy bolyp sanalady. Bul oblysta kóptegen taý-ken metallýrgııalyq kásiporyndar men energetıkalyq keshender shoǵyrlanǵan. Qazaqstannyń asa mańyzdy áleýmettik seriktesteriniń biri «ArselorMıttal Temirtaý» kompanııalar toby da osynda ornalasqan.
Aldymen Máýlen Áshimbaev Qaraǵandy oblysynyń ákimi Erlan Qoshanovpen birge atalǵan kombınatqa bardy. Búginde «ArselorMıttal Temirtaý» AQ-nyń quramynda Qaraǵandy metallýrgııalyq kombınaty, 8 kómir shahtasy, 2 elektr stansasy, Lısakov taý-ken baıytý kombınaty, temirmarganets ken orny jáne taǵy basqa kóptegen kásiporyndar bar. Mundaǵy domna tsehynyń ózi joǵary ındýstrııalyq áleýetke jáne asa zor óndiristik qýatqa ıe. Sondaı-aq, onyń el tarıhyndaǵy orny da erekshe. Naqty aıtqanda, №1 domna peshi 1960 jyldyń 3 shildesinde Qazaqstandaǵy alǵashqy shoıyn quıyldy. Sodan beri bul data domna tsehynyń ǵana emes, tutas Qaraǵandy metallýrgııalyq zaýytynyń irgesi qalanǵan kún retinde de atalyp keledi.
«Nur Otan» partııasy Tóraǵasynyń birinshi orynbasary óziniń osy qyzmetke kelgeli oblystarǵa jasaǵan saparyn dál Qaraǵandydan bastaý alǵanyna nazar aýdaryp, onyń óz máni bar ekenin aıtty.
- Qaraǵandy el ekonomıkasynda alar orny erekshe iri óndiristik óńirlerdiń biri. Bul jaqta el ekonomıkasyna qomaqty qarjy quıyp otyrǵan iri ınvestorlar jumys isteıdi. Al Qazaqstan Magnıtkasy sanalatyn Temirtaýda Elbasymyzdyń eńbek joly bastalǵany barshaǵa málim. Sondyqtan bul sapardyń mańyzy joǵary dep esepteımin, - dedi Máýlen Áshimbaev.
Shyn máninde «ArselorMıttal Temirtaý» aktsıonerlik qoǵamy tek Qaraǵandy úshin emes, jalpy Qazaqstan úshin erekshe mańyzǵa ıe kásiporyn. Bir ózi 35 myńnan astam adamdy jumyspen qamtyp otyrǵan kásiporyn Qazaqstannyń jalpy ishki óniminiń artýyna da óz septigin tıgizip keledi. Elbasynyń erekshe qoldaýy men ındýstrıaldy-ınnovatsııalyq damý baǵdarlamasynyń arqasynda sońǵy jyldary kombınatta óndiristik jańǵyrtý jumystary júıeli túrde júrgizildi. TMD elderinde balamasy joq zamanaýı tehnologııalar, atap aıtqanda, 4 quıý mashınasy, 2 túıirshikteý qondyrǵysy, 1 qaldyq qoqysty qaıta óńdeý kesheni ornatyldy. Sonyń nátıjesinde táýligine 14 myń tonnaǵa deıin shoıyn óndirýge múmkindik týyp otyr.
Sonymen qatar Máýlen Áshimbaev oblystaǵy taǵy bir jetekshi óndiris orny «Maker» Qaraǵandy quıý-mashına jasaý zaýytynda boldy. Bul kásiporyn da jańǵyrtý jumystarynyń aıasynda elimiz boıynsha eshqandaı balamasy joq, eń aldyńǵy qatarly qondyrǵylarmen jabdyqtalǵan. Zaýyt taý-shahta qondyrǵylaryn daıyndap jáne olardy jóndeýmen aınalysady. Sondaı-aq, «Qazaqmys» korporatsııasyn mashına jasaýǵa arnalǵan qosymsha bólshekter jáne qondyrǵylarmen qamtamasyz etedi.
Atalǵan kásiporyndardyń eńbek ujymdarymen kezdesken «Nur Otan» partııasy Tóraǵasynyń birinshi orynbasary «Prezıdenttiń bes áleýmettik bastamasynyń» mańyzyna erekshe toqtaldy.
- Bul bastamalardyń mańyzy halyq úshin óte joǵary. Baspana alýdyń jańa múmkindikteri, jalaqysy az jumysshylardyń salyq júktemesin 1 paıyzǵa deıin tómendetý, joǵary bilimniń qoljetimdiligi men sapasyn arttyryp, stýdentterdiń jataqhanadaǵy jaǵdaıyn jaqsartý, shaǵyn nesıe kólemin ulǵaıtý jáne eldi gazben qamtamasyz etý bastamalarynyń árqaısysy búginde qoǵamdaǵy ózekti máselelerdiń qatarynda. Sondyqtan barsha qazaqstandyqtardyń jaǵdaıyn jaqsartýǵa baǵyttalǵan Elbasy bastamalaryn júzege asyrýǵa «Nur Otan» partııasy belsene qatysatyn bolady. Bul jumystarǵa barlyq nurotandyqtar jáne osyndaı iri kásiporyndardaǵy bastaýysh partııa uıymdary da belsendi qatysýy tıis, - dedi Máýlen Áshimbaev.
Óńirde ındýstrıaldy-ónerkásiptik keshenderdi qarqyndy damytýmen qatar olarǵa bilikti maman daıarlaý isine de erekshe kóńil bólinýde. Elbasynyń dýaldi bilim berý bastamasyn jemisti júzege asyryp otyrǵan sondaı oqý oryndarynyń biri Temirtaý joǵary polıtehnıkalyq kolledji. Qazirdiń ózinde bul oqý orny seriktesterimen, sonyń ishinde oblystyń bıznes-qaýymdastyǵymen tyǵyz qarym-qatynasta jumys isteıdi. Tehnıkalyq jáne kásibı bilim berý isindegi álemdik tájirıbeni keńinen zerdeleý maqsatynda kolledj «Kásipqor» holdıngimen de yntymaqtasa jumys istep keledi. Osy yntymaqtastyq aıasynda 9 birdeı oqytýshy Sıngapýrdiń álemdik deńgeıdegi Nanyang Polytechnic oqý ornynda tájirıbeden ótti. Ujymnyń belsendiligi men bilim ordasynyń tolyq jabdyqtalýynyń arqasynda 2017 jyldyń tamyz aıynda Temirtaý polıtehnıkalyq kolledjine Joǵary kolledj ataǵynyń berilýi de kóp jaıttan habar beredi.
Oqý ornyna arnaıy kelgen Máýlen Áshimbaev kolledjdiń professor-oqytýshylar quramymen jáne «Serpin-2050» baǵdarlamasy boıynsha bilim alyp jatqan stýdent jastarmen kezdesti. Búginde munda atalǵan baǵdarlamamen elimizdiń Ońtústik óńirlerinen kelgen kóptegen jas bilim alýda. Olar oqý bitirgennen keıin jergilikti ónerkásip oryndaryna jumysqa turýdy kózdep otyr. Al búginde Qaraǵandy oblysynda bilikti mamandarǵa sonyń ishinde texnıkalyq mamandyqtarǵa degen suranys erekshe joǵary. Osy máselege nazar aýdarǵan partııa Tóraǵasynyń birinshi orynbasary ońtústikten kelgen jastardyń ortalyq óńirde qalýynyń ıgi áseri mol ekenin aıtty.
- Elbasy jastardyń sapaly bilim alyp, bilikti maman bolyp qalyptasýyna barlyq jaǵdaıdy jasap keledi. «Prezıdenttiń bes áleýmettik bastamasynda» da joǵary bilim alýdyń qoljetimdiligi men sapasyn arttyryp, stýdent jastardyń jataqhanadaǵy jaǵdaıyn jaqsartýǵa erekshe kóńil bólingen. Nátıjesinde qosymsha 20 myń bilim granty, sonyń ishinde tehnıkalyq mamandyqtarǵa 11 myń grant bólinetin boldy. Bul jastarǵa kórsetilip otyrǵan óte úlken qoldaý. Sondyqtan osy múmkindikti múlt jibermeı, jalyqpaı izdenip, básekege qabiletti bilim alýlaryńyz kerek, - dedi Máýlen Áshimbaev.
Kolledj stýdentteri Elbasy bastamalarynyń arqasynda kóptegen ózekti máselelerdiń sheshim tapqanyna erekshe qýanyshtaryn bildirdi. Olar joǵary bilim alýǵa jasalǵan qoldaýlarmen qatar baspana alýdyń aıtarlyqtaı jeńildeıtinine de erekshe mán berip otyr. Tipti stýdentter bul bastamalardyń jarqyn bolashaqqa degen senimderin kúsheıtkenin aıtyp, «7-20-25» baǵdarlamasy boıynsha baspanaly bolýǵa qazirden bastap nıet etip otyrǵandaryn jetkizdi. Bul árıne jastarymyzdyń áriden oılap áreket etetinin ańǵartady.
Memleket basshysynyń «Tsıfrly Qazaqstan» baǵdarlamasy da elimizdegi eń mańyzdy bastamalardyń biri ekeni sózsiz. Osy baǵytta Qaraǵandy oblysynda aıtarlyqtaı jumystar atqarylýda. Bir ǵana densaýlyq saqtaý isine aqparattyq tehnologııany engizý boıynsha keshendi jumystar qolǵa alynǵan. Munyń jarqyn mysaly retinde Qaraǵandy qalalyq №3 emhanadaǵy ıgi isterdi aıtýǵa bolady. Bul jerde aldyn alýdyń, dıagnostıkanyń jáne halyqaralyq standarttar deńgeıinde túrli aýrýlardy emdeýdiń ozyq úlgileri boıynsha sapaly áleýmettik-baǵdarly alǵashqy medıtsınalyq-sanıtarlyq kómek kórsetiledi. Jergilikti mamandar eń joǵary tehnologııalarmen jumys isteıdi. Emdelýshilerdiń úılerinen shyqpaı-aq arnaıy mobıldi qosymsha arqyly qajet dárigerdiń qabyldaýyna jazylýǵa da jaǵdaı jasalǵan. Al ár dáriger kabınetiniń kireberisine ornatylǵan QR-kod arnaıy optıkalyq belgisi arqyly mamannyń biliktiligi, qabyldaý ýaqyty jáne sol ýchaskeniń kestesi týraly tolyq málimetter alýǵa bolady.
Máýlen Áshimbaev emhana ujymymen kezdesip, Elbasynyń bes áleýmettik bastamasynda medıtsına qyzmetkerlerine de erekshe qoldaý kórsetilgenin aıtty. ıAǵnı, baspana alý máselesiniń jańa múmkindikteri men salyq júktemesiniń tómendeýi osyndaı áleýmettik sala mamandaryna tikeleı qatysty ekeni belgili.
Prezıdenttiń taǵy bir mańyzdy bastamasy - shaǵyn nesıe berýdi kóbeıtý. Bul jappaı kásipkerliktiń damýyna aıtarlyqtaı oń áserin tıgizetin ıgi bastama. Osyǵan oraı Máýlen Áshimbaev Qaraǵandy qalasyndaǵy kásipkerlerge qyzmet kórsetý ortalyǵynda bolyp, onyń qyzmetkerlerimen jáne jergilikti kásipkerlermen kezdesti. Kezdesý barysynda kásipkerlikti damytýdyń jańa múmkindikteri týraly sóz boldy.
- Shaǵyn jáne orta bıznes el ekonomıkasynyń negizin quraıdy. Sol sebepti de Elbasymyz bul salany únemi qoldap, onyń damýyna barlyq jaǵdaıdy jasap keledi. Óziniń bes áleýmettik bastamasynda da shaǵyn nesıe berýdi kóbeıtýdi tapsyrýy elimizdegi kásipkerlik salanyń jańa deńgeıge kóterilýine jol ashady, - degen Máýlen Áshimbaev bıznesti qoldaýǵa baǵyttalǵan partııalyq joba jaıynda da aıtyp ótti. Sol arqyly «Nur Otan» partııasy bıznestiń jaǵdaıyn jaqsartý úshin ortalyq jáne óńirlik deńgeıde tıisti sharalardy qolǵa almaq.
Aıta keteıik, atalǵan ortalyqta kásipkerlerge zańdyq, býhgalterlik jáne marketıngtik qyzmet túrleri tegin kórsetiledi. Odan bólek, memlekettik satyp alý jóninde keńester beriledi. Jumys tıimdiligin arttyrý úshin Halyqqa qyzmet kórsetý ortalyǵynyń ókilderi de osy ǵımaratta otyrady. Óz kásibin ashqysy kelgen jandar bul jerden memlekettik-jekemenshik áriptestik, kedenge qatysty máseleler jáne kásipkerlik tóńiregindegi taǵy da basqa ózekti túıtkilder jóninde júıeli túrde keńester ala alady. Osylaısha qaraǵandylyq kásipkerlerdiń «bir tereze» qaǵıdasy boıynsha barlyq qyzmet túrlerin jedel ári sapaly alýyna jaǵdaı jasalǵan.
Oblysqa sapary aıasynda partııa Tóraǵasynyń Birinshi orynbasary birqatar qurylys nysandaryn da aralady. «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasy boıynsha Qaraǵandy qalasynda salynyp jatqan «Sport akademııasy» kesheninde sporttyq-saýyqtyrý, bilim berý jáne demalys ortalyqtarymen birge keńseler, mýzykalyq konservatorııa, oqý synyptary, meıramhana, qonaq úı sııaqty bólimder jumys istemek.
Óńirde turǵyn úı qurylysy da qarqyndy júrgizilýde. «Nurly jer» baǵdarlamasy boıynsha 7 kópqabatty úıden turatyn jańa shaǵyn aýdannyń qurylys barysymen tanysty. Aldaǵy ýaqytta ondaǵy páterler kezekte turǵan 1300 otbasyǵa memlekettik baǵdarlamalar boıynsha, sonyń ishinde «Turǵynúıqurylysjınaqbanki» jáne Elbasynyń jańa «7-20-25» bastamasy arqyly beriledi.
Sondaı-aq, partııa Tóraǵasynyń Birinshi orynbasary Temirtaý qalasyndaǵy Tuńǵysh Prezıdenttiń tarıhı-mádenı ortalyǵynda bolyp, Elbasymen birge jumys istegen áriptesterimen, qanattas serikterimen jáne kýrstastarymen kezdesti. Olar Táýelsiz Qazaqstannyń negizin qalaǵan Nursultan Nazarbaevtyń ónegeli ómir joly týraly jan-jaqty baıandap, Memleket basshysynyń qaısar minezi men tabandylyǵyna jáne adamdarǵa degen erekshe iltıpatyna aıryqsha nazar aýdardy.
Sapar sońynda Máýlen Áshimbaev partııanyń Qaraǵandy oblystyq aktıvimen kezdesip, «Prezıdenttiń bes áleýmettik bastamasyn» halyqqa túsindirý jáne ony júzege asyrý jóninde birqatar naqty tapsyrmalar berdi.
- Elbasynyń bes áleýmettik bastamasynyń Qaraǵandy oblysy úshin mańyzy joǵary. Qyzylordadan Jezqazǵan-Qaraǵandy-Temirtaý arqyly Astanaǵa gaz qubyrynyń tartylatyny týraly aıtylýy qaraǵandylyqtardy erekshe qýanyshqa bóledi. Bul gazben qamtýmen qatar ekologııalyq máseleniń de oń sheshilýine yqpalyn tıgizetin ıgi is. Sondyqtan Prezıdent bastamalaryn el ekonomıkasynyń damýyna oń áserin tıgizetin mańyzdy tetik deýge tolyq negiz bar. Búginde «Nur Otan» partııasynyń aldynda turǵan negizgi mindetter osy bastamalardyń mańyzyn halyqqa túsindirip, olardyń júzege asyrylýyna qoǵamdyq baqylaý júrgizý. Bul jumystarǵa barsha nurotandyqtar belsene atsalysýy tıis, - dedi Máýlen Áshimbaev.