Mańǵystaýdaǵy saılaý komıssııalary músheleriniń 81,2%-ynda tájirıbe bar

AQTAÝ. QazAqparat – Mańǵystaý oblysyndaǵy saılaý komıssııalary músheleriniń 81,2%-ynda tájirıbe bar. Bul týraly Ortalyq saılaý komıssııasynyń tóraǵasy Nurlan Ábdirovtiń oblysqa sapary barysynda málim boldy, dep habarlaıdy QazAqparat OSK saıtyna silteme jasap.

Ortalyq saılaý komıssııasynyń tóraǵasy Nurlan Ábdirov 19 naýryzǵa taǵaıyndalǵan Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisi jáne máslıhattar depýtattarynyń kezekten tys saılaýyn ázirleý men ótkizý sheńberinde 24-25 aqpanda Mańǵystaý oblysyna ınspektsııalyq saparmen bardy. Aımaqqa saparǵa OSK múshesi Shavqat Ótemisov pen Ortsaılaýkom apparatynyń qyzmetkerleri de qatysty.

Іs-shara aıasynda jergilikti atqarýshy organdar, oblystyq prokýratýra ókilderiniń, aýmaqtyq saılaý komıssııalary músheleriniń, kandıdattardyń saılaýaldy shtabtary ókilderiniń, EQYU DIAQB saılaýdy baıqaý jónindegi uzaq merzimdi mıssııasynyń músheleri Sımone Brokkı men Adam Drevnovskıı, sondaı-aq BAQ ókilderiniń qatysýymen keńes ótti.

Nurlan Ábdirovtiń tóraǵalyǵymen ótken keńeste ýákiletti memlekettik organdar men oblystyq aýmaqtyq saılaý komıssııasy óńirde saılaýshylar tizimderi boıynsha júrgizilip jatqan jumystar, saılaýdy uıymdastyrýshylyq, materıaldyq-tehnıkalyq qamtamasyz etý, múgedektigi bar azamattarǵa saılaý ýchaskeleriniń fızıkalyq qoljetimdiligi úshin qajetti jaǵdaılar jasaý, saılaý bıýlletenderin ýchaskelerge ýaqtyly jetkizý jáne basqa da máseleler týraly baıandady. Máselen, oblys ákiminiń orynbasary Ulyqbek Tnalıev oblysta barlyǵy 247 saılaý ýchaskesi bar ekenin, onyń ishinde 4-eýiniń jańadan qurylǵanyn, 52-sinde shekarasy ózgergenin habarlady.

Barlyq saılaý okrýgteri men ýchaskeleri materıaldyq-tehnıkalyq jaǵynan qamtamasyz etilgen. Saılaý komıssııalary músheleriniń 81,2%-ynda saılaý ótkizý tájirıbesi bar.

Sonymen qatar, QR Prezıdentiniń janyndaǵy Memlekettik basqarý akademııasynyń óńirlik fılıalynyń bazasynda saılaý komıssııalarynyń 650 qyzmetkerin oqytý josparlanǵan.

Saılaýshylardyń belsendiligin arttyrý maqsatynda oblystyń qalalary men aýdandarynda 100 aqparattyq bılbord, 3 LED-ekran jáne 6 laıtboks paıdalanylady. Sonymen qatar, oblysta halyqty aqparattandyrý úshin eki tilde motıvatsııalyq jáne aqparattyq beıne-, aýdıo-rolıkter kórsetilimi uıymdastyryldy. Sondaı-aq, áleýmettik jelilerde belsendi aqparattyq jumys júrgizilip jatyr, barlyq jerde Call-ortalyqtar jumys isteıdi, onlaın-servıs jáne jedelhat-bot iske qosyldy, onda turǵyndar saılaýshylar tiziminde ózderin teksere alady.

Sondaı-aq, keńeste atqarylǵan jumystar týraly oblsaılaýkom tóraǵasy Elýbaı Ábilov baıandap, oblysta 8 aýmaqtyq, 121 aýdandyq jáne 247 ýchaskelik saılaý komıssııasy jumys isteıtinin habarlady. Barlyǵy 2 291 komıssııa múshesi jumyldyryldy. Oblystaǵy saılaýshylar sany – 418 330 adam.

Oblys boıynsha saılaý okrýgteriniń tizimi, olardyń shekaralary men ornalasqan jerleri, saılaý ýchaskeleriniń shekaralary jáne saılaý komıssııalarynyń quramy týraly málimetter oblystyq gazetterde jarııalandy, tıisti saılaý komıssııalarynyń ınternet-resýrstarynda ornalastyryldy.

Aýdandar men qalalardyń ákimdikterimen birlesip, úgittik baspa materıaldaryn ornalastyrý úshin 122 oryn belgilendi, olardyń barlyǵy stendtermen jáne qalqandarmen jabdyqtalǵan. Sondaı-aq, kandıdattardyń saılaýshylarmen kezdesýlerin ótkizý úshin 57 úı-jaı daıyndaldy.

Keńes barysynda Nurlan Ábdirov ákimdik pen aýmaqtyq saılaý komıssııasynyń qyzmetkerlerine úgit materıaldaryn ornalastyrý úshin oryndardyń rezervtik sanyn qamtamasyz etýdi tapsyrdy jáne kandıdattarǵa úgit jumysy úshin teń múmkindikterdi qamtamasyz etýdiń mańyzdylyǵyn atap ótti.

Sondaı-aq, jumyspen qamtýdy úılestirý jáne áleýmettik baǵdarlamalar basqarmasy basshysynyń orynbasary Jaısangúl Dospolova baıandama jasady. Atap aıtqanda, ol óńirde saılaýǵa qatysatyn múgedektigi bar 20 579 azamat tirkelgenin atap ótti. Erekshe qajettilikteri bar azamattardyń sany 4 baǵyt boıynsha – 7 174 adam (kórý qabileti buzylǵan 1 390 adam, estý qabileti buzylǵan 186 adam, tirek-qımyl apparaty buzylǵan 5 542 adam, kreslo-arbamen qozǵalatyn 526 adam).

Onyń aıtýynsha, 247 saılaý ýchaskesi 190 ǵımaratta ornalasqan (127 nysan múgedektigi bar adamdar úshin tolyq qoljetimdi, 49 nysan ishinara qoljetimdi).

Saılaý kúni 15 «Invataksı» jáne 13 ym tili mamandary jumys isteıdi.

Baıandamashyny tyńdap, Nurlan Ábdirov múgedektigi bar barlyq adamdar úshin daýys berý múmkindigi men sharttaryn qamtamasyz etý mańyzdy ekenin atap ótti. Qajet bolsa, olardy aqparattandyrýǵa jeke qaraý kerek. Sondaı-aq, eger jekelegen saılaýshylar densaýlyq jaǵdaıyna baılanysty saılaý ýchaskesine kele almasa, ýchaskelik saılaý komıssııasy jazbasha ótinish boıynsha osy saılaýshylardyń ornalasqan jeri boıynsha daýys berýdi uıymdastyrýy tıis ekenin atap ótti. Múgedektigi bar adamdarǵa da osy quqyq týraly habarlaý qajet.

Sondaı-aq, semınar-keńes aıasynda oblys prokýrory Rýfat Quttyqov sóz sóılep, saılaý protsesine qatysýshylardyń barlyǵynyń zańnamany saqtaýyn qadaǵalaýdy júzege asyrý týraly habardar etti.

PD bastyǵynyń birinshi orynbasary Bolatbek Aqshaýov saılaý kúni polıtsııa qyzmetkerleriniń jeke quramy qyzmet ótkerýdiń kúsheıtilgen nusqasyna aýystyrylatynyn baıandady. Qoǵamdyq qaýipsizdikti qamtamasyz etýge 702 polıtsııa qyzmetkeri jumyldyrylady.

Polıtsııa departamentiniń ókiline joldaǵan sózinde Ortsaılaýkom basshysy saılaý naýqany kezinde quqyqtyq tártip pen zańdylyqty saqtaýdyń mańyzdylyǵyn atap ótti. Daýys berý kúni polıtsııa qyzmetkerleri saılaý ýchaskelerinde sebepsiz bolmaýǵa tıis dep atap ótti OSK tóraǵasy.

Semınar aıasynda Ortsaılaýkom basshysy EQYU DIAQB-nyń saılaýdy baıqaý jónindegi uzaq merzimdi mıssııasynyń ókilderimen Sımone Brokkı (Italııa) jáne Adam Drnovskıı (Chehııa Respýblıkasy) «tik turyp kezdesý» ótkizdi, olarmen konstıtýtsııalyq reforma men zańnamanyń ózgerýine baılanysty aǵymdaǵy naýqannyń erekshelikterin talqylady. Ol Parlament saılaýyna ázirlik pen ony ótkizý barysynda halyqaralyq baıqaýdyń mańyzdylyǵyn atap ótti.

Semınar-keńestiń sońynda OSK tóraǵasy saılaý komıssııalary Parlament Májilisi jáne máslıhattar depýtattarynyń kezekten tys saılaýyn ázirleý men ótkizý jónindegi barlyq negizgi is-sharalardy baqylaýda ustaýy jáne el úshin mańyzdy jáne jaýapty osy naýqandy zańǵa qatań sáıkes júrgizýge daıyn bolýy tıis ekenin atap ótti.

Sonymen qatar, semınar-keńes aıasynda aýmaqtyq saılaý komıssııalary úshin iskerlik oıyn túrinde úsh oqytý trenıngi ótkizildi, olarǵa 200-den astam adam qatysty. Trenıng barysynda saılaý komıssııalarynyń músheleri saılaý kúni ýchaskelik saılaý komıssııalarynyń daýys berýshilerdi tirkeýden bastap, bıýlletender berý jáne barlyq jumys aıaqtalǵanǵa deıin qalaı jumys isteıtinin kórsetti.

Іskerlik oıynnan keıin Nurlan Májıtuly Aqtaý qalasy men oblystyń Túpqaraǵan aýdanyndaǵy 6 okrýgtik saılaý komıssııasyna bardy. Okrýgtik saılaý komıssııalarynda ol osy naýqan aıasynda kandıdattardy usyný jáne tirkeý kezeńderinde týyndaǵan problemalyq máselelerge qyzyǵýshylyq tanytty.

Komıssııa múshelerimen kezdesý barysynda OSK tóraǵasy elimizdiń saılaý zańnamasy aıtarlyqtaı jańarǵanyn, sondyqtan komıssııa múshelerin sapaly, tolyqqandy jáne úzdiksiz oqytý qajettiligi týyndaǵanyn erekshe atap ótti. Ol saılaýshylardyń saılaýaldy baǵdarlamalaryn oryndamaýyna baılanysty depýtattyń mandatyn qaıtaryp alý quqyǵyna ıe bolýyna daıyn bolýǵa shaqyrdy. Bul jaǵdaıda zańǵa sáıkes jańa saılaý taǵaıyndalady.

Inspektsııalyq sapar barysynda múgedektigi bar adamdardyń saılaý quqyqtaryn qamtamasyz etýge, olardy qoldaýdyń ártúrli nysandarynyń – kompıýtermen, aýdıo jáne beıne-kontentpen, qulaqqaptarmen, qosymsha jaryqtandyrýmen, ulǵaıtqyshtarmen jáne t.b. jabdyqtalǵan daýys berýge arnalǵan úı-jaıda buryshtardyń bolýyna erekshe nazar aýdaryldy.

Ol sondaı-aq, saılaý naýqany eń aldymen, eldiń ókildi organdaryna aldaǵy saılaýdyń ashyqtyǵyn qamtamasyz etýi tıis saılaý komıssııalarynyń barlyq múshelerinen joǵary kásibılik pen jaýapkershilikti talap etetinin atap ótti.

Ótkizilgen kezdesýlerdiń qorytyndysy boıynsha Nurlan Ábdirov aýmaqtyq jáne okrýgtik saılaý komıssııalarynyń tóraǵalaryna birqatar naqty tapsyrmalar berdi.