Mańǵystaýda keme jasaý zaýytyn ashý qajet pe
«Zenıt» zaýytyn Mańǵystaýda iske qosý elimiz úshin ekonomıkalyq turǵyda joǵary mańyzǵa ıe. Ázirge, mundaı zaýyt Oralda bar, buǵan deıin keme, katerler men qaıyqtardy qurastyryp, qajetti jumystardy sol zaýyt atqaryp keldi. Biraq, ózderińiz biletindeı, Jaıyq ózeniniń jaǵajaı aýmaǵy kishireıip barady. Biz munda Aqtaý, Quryq porttaryn keńeıtý jumystaryn júrgizip otyrmyz, sol sebepti osy aımaqta keme jasap shyǵaratyn zaýyt ashý ońtaıly sheshim bolmaq. Óıtkeni keme jasaý - otandyq ekonomıkadaǵy jańa sala, onyń shyǵaratyn ónimine naryqta suranys bar», - deıdi Talǵat Musabaev.
Aıta keteıik, ótken aptada bir top senatorlar Mańǵystaý oblysyna issaparmen kelgen edi. Osy sapar aıasyndaǵy kezdesýde «Zenıt» keme salý zaýytynyń fılıalyn ashýdy QR UQQ shekara qyzmetiniń jetekshisi Darhan Dılmanov usynǵan bolatyn.
Onyń aıtýynsha, qajettilik Oraldan satyp alynatyn kemelerdiń tasymaldaý kezindegi úlken qaterdiń sebebinen týyndap otyr.
«Qazirgi tańda shekara katerleri men kemeleriniń negizgi ornalasqan jeri - Baýtıno jáne Aqtaý porttary. Kaspııdiń ońtústik shekarasy men Aqtaý portynyń arasyndaǵy qashyqtyq 222 shaqyrym. Bul 10-nan 12 saǵatqa deıingi ýaqytty alady. 2020 jyldyń aıaǵyna deıin kemelerdi jaǵalaý mańyna qoıatyn, ásirese qysqy kezde ońtústik jaqqa ornalasatyn eki pýnktti alamyz dep otyrmyz. Óıtkeni ornalasý ornynan «Zenıt» zaýytyna kemeler men katerlerdi aýystyrý uzaq ýaqyt alady jáne tasymaldaý barysynda qaýipti. Bizder kóktem men kúzde sý deńgeıi kóterilgen kezdiń ózinde tasymaldaǵanymyzben, statıstıka boıynsha jyl saıyn sý deńgeıi tómendep barady. Sol sebepti «Zenıttiń» Aqtaýda fılıalyn ashý máselesin kóterý qajet», - dedi otyrys barysynda Darhan Dılmanov.
Shekara qyzmeti jetekshisiniń oıynsha, Aqtaýdan keme qurastyrý zaýytynyń fılıaly ashylsa, Kaspııdegi kemeler men katerlerdiń jóndeý jumystaryn jedel ári qaýipsiz oryndaýǵa bolady.
Al «Zenıt» zaýytynyń dırektory Vıacheslav Valıevtiń sózinshe, zaýyt búginde 50 paıyzǵa ǵana jumys istep tur. Sol sebepti ol zaýyttyń fılıalyn ashý negizsiz dep esepteıdi.
«1993 jyldan beri QR Qorǵanys mınıstrligine biz 22 kater jasap shyǵardyq. Qazirgi tańda zaýyt 50 paıyzǵa ǵana jumys jasap tur. Sol sebepti onyń fılıalyn ashý negizsiz dep oılaımyn. Bizdiń 600-700 tonnalyq korablder men katerler sala alatyn múmkindigimiz bar. Baýtınoda bizdiń fılıalymyz bar dep esepteýge bolady, sebebi ol jerde qyzmetkerlerimiz kemelerdi jóndeý jumystaryn júrgizedi, qyzmet kórsetetin adamdarymyz bar. Eger bizdiń qolymyzda 40 korabl salýǵa jospar tursa, biz fılıal ashar edik. Biraq QR Qorǵanys mınıstrligi tarapynan búgingi tańda bir de bir tapsyrys joq», - dedi ol.
Al, Aqtaýdan munaı tasymaldap otyrǵan «Qazmortransflot» kompanııasynyń bas dırektorynyń keńesshisi Qýanysh Esetov, oraldyq zaýyttyń fılıaly ashylsa, kompanııalar tarapynan suranys bolady dep esepteıdi. Ol bul oblystaǵy keme jóndeıtin kompanııalarǵa básekeles bolady dep úmittenedi.
«Aqtaýda «Zenıt» zaýyty fılıalynyń ashylýy nemese qurylýy, birinshiden, jańa jumys oryndarymen qamtamasyz etedi jáne keme salatyn kadrlardy daıyndaý ósedi. Bizde teńizshiler bolǵanymen, keme jasaý men jóndeý mamandary kóbeıedi... Eger «Zenıt» keńeıetin bolsa, biz ony tek qoldaımyz. Kez kelgen keme 5 jylda jóndeý jumystarynan ótedi. Bizdiń de tankerlerimiz, kemelerimiz jóndeýden ótedi. Sondyqtan suranys bolady dep oılaımyn», - deıdi Qýanysh Esetov.
Dese de, oraldyq zaýyttyń usynatyn qyzmeti suranysqa ıe bolmaı qalýy da múmkin. Bul taýar tasymaldaýmen aınalysatyn kompanııalardyń tapsyrysyna tikeleı baılanysty.
«Aqtaý teńiz portynda júk tasymaldaý kólemi azaıyp ketýi problema bolyp tur. Qazirgi tańda porttan munaı tasymaldaý edáýir qysqardy. Buryndary bizdiń alty tankerimiz de sol porttan munaı tasymaldaıtyn bolsa, qazir bir tanker ǵana jumys istep tur. Eger munaıdy tasymaldaý ósse, jańa kemelerge suranys bolar edi. Kemeler bosqa turatyn bolsa, oǵan suranys bolmaıtyny anyq», - dedi keńesshi.
Qalaı bolǵanda da, «Zenıt» zaýytyn Aqtaýǵa kóshirý nemese jańa fılıalyn ashý máselesi Senat depýtattarynyń Mańǵystaýǵa sapary barysynda qyzý talqyǵa tústi. Aldaǵy ýaqytta bul másele boıynsha pikirtalas áli jalǵasary anyq. Óıtkeni, memleket úshin Kaspıı teńizindegi qorǵanys kúshterin kóbeıtip, jańa zaman kólikterin ıgerý ýaqyt talaby bolyp otyr.
Foto:rostov.press
Rysgúl Ramazanova