Londondaǵy alapat kópqabatty úı órtiniń sebepteri anyqtaldy

<p>LONDON. KAZINFORM - Ekinshi dúnıejúzilik soǵysynan beri Ulybrıtanııada bolmaǵan alapat úı órtiniń sebepteri endi anyqtaldy. Qoǵamdyq tergeý apatqa úkimetti, órt sóndirýshilerdi jáne tez janǵysh qaptamamen qaptaǵan kompanııalardy kináli dep tapty, dep habarlaıdy Kazinform tilshisi.</p>

2017 jyly 72 adamnyń ómirin qıǵan Grenfell-Taýer turǵyn úıindegi órtke bılik, isine salǵyrt qaraǵan qurylys kompanııalary jáne órt sóndirýshilerdiń kásibısizdigi sebep. 6 jylǵa sozylǵan qoǵamdyq tergeýdiń qorytyndysy osyndaı. Koalıtsııalyq jáne konservatıvtik úkimetter mamandardyń qaýipsizdikke qatysty alańdaýshylyǵyn elemegen nemese keıinge qaldyrýmen bolǵan, delingen zertteýde.

23 qabatty munara pishindes ǵımarattyń syrty tez janǵysh qurylys materıaldarymen qaptalǵandyqtan tilsiz jaý jedel tarap, tizgin bermegen. Úıden shyqpaı qutqarýshylardy kútińder degen resmı nusqaýlyqqa qulaq asqan turǵyndar páterlerinde tirideı órtenip ketken. Qaıtys bolǵandardyń arasynda 18 bala, 15 múmkindigi shekteýli jan bolǵan.

«Men mundaı órtti buryn-sońdy kórgen emespin. Óte qorqynyshty boldy, qatty jyladym. Kómekteskim keldi, biraq qolymnan kelmedi. Joǵarǵy qabattardan adamdardyń jan daýsy estildi. Óte jantúrshigerlik jaǵdaı boldy», - deıdi London turǵyny Nasıma Býtrıg.

Qoǵamdyq tergeýdiń tóraǵasy kisi óliminiń aldyn alýǵa ábden bolar edi dep málimdeme jasady. Turǵyndarǵa birneshe jyl qatarynan qaýip tónse de jan aıqaıyna eshkim qulaq aspady degen pikir aıtyldy. Zertteý nátıjesine sáıkes negizgi jaýapkershilik kópqabatty úıge tehnıkalyq qyzmet kórsetýshi fırmaǵa, jergilikti jáne ulttyq organdarǵa, sondaı-aq tez janǵysh qaptamalardy qaýipsiz dep satqan kompanııalarǵa júkteldi.

«Qurylys materıaldarynyń keıbir túrleri, atap aıtqanda alıýmınııden jasalǵan kompozıttik panelder qaýipti. Úkimet jáne basqa da tekserýshi organdar bul olqylyqty erte kezde anyqtamaǵan dep oılaımyz. Kompanııalar óz ónimderiniń qaýipsizdigi týraly jalǵan aqparat berip, júıeli túrde adastyryp otyrǵan»,- deıdi Tergeý jónindegi komıssııa tóraǵasy Martın Mýr-Bık.

Sondaı-aq, sol kezdegi úkimetke, Londondaǵy Kensıngton jáne Chelsı aýdandaryndaǵy jergilikti bılikke, sala basshylaryna, retteýshi organdarǵa jáne kóp qabatty úılerdegi órt qaýipsizdigine jyldar boıy kóz juma qaraǵan órt sóndirý tobyna syn aıtylyp, aıyptar taǵyldy.

Premer-mınıstr memleket atynan órt qurbandarynan keshirim surady.

«Qaıǵyly jaǵdaıdan zardap shekken árqaısyńyzdan keshirim suraǵym keledi. Mundaı jaǵdaı bolmaýy kerek edi. Memleket óziniń eń basty mindeti - sizderdi jáne sizderdiń jaqyndaryńyzdy qaýipten qorǵaı almady»,- dedi Ulybrıtanııa premer-mınıstri Kır Starmer.

Ulybrıtanııanyń basqa qalalarymen salystyrǵanda Londonda bıik ǵımarat 2 ese kóp. Shahar basshysynyń pikirinshe, 1300 turǵyn úıdiń sapasy áli de syn kótermeıdi. Syrtqy qaptamasy, baspaldaqtary jáne evakýatsııalyq jedel satylary qaýipti. Otbasylar túnde qorqynyshpen uıyqtaıtyndaı kúı keship júr.

«Grenfell-Taýerdegi órt bizdiń órkenıetti el ekendigimizge kúmán keltirgendeı. Ómirin qıǵandar qoǵamymyzdyń eń osal toptary: balalar, múgedekter, qara násildiler, azııalyqtar, etnıkalyq jáne dinı azshylyqtar. Meniń oıymsha, olarǵa órtke deıin, órt kezinde jáne odan keıin de selqos qaraǵan», - dedi London meri Sadık Han.

Úkimet qaıǵyly oqıǵaǵa qatysy bar qurylys kompanııalaryna resmı hat jiberip, kelisim-sharttady toqtatady. Sondaı-aq London polıtsııasy men prokýratýraǵa isti tergeýde barynsha qoldaý kórsetedi.