Latyn álipbıinde «X» ta qoldanylmaı qaldy - professor Jaqypov

ASTANA. QazAqparat - Latyn álipbıiniń sońǵy nusqasynda «X» árpi qoldanylmaı qaldy. Lev Gýmılev atyndaǵy Eýrazııa ulttyq ýnıversıtetiniń professory, fılologııa ǵylymdarynyń doktory Jantas Jaqypovtyń aıtýynsha, atalǵan áriptiń de latyn grafıkasynda ózindik orny bar, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.

«Keshe Prezıdentke tanystyrylǵan nusqada «J»-ny «J, j» dep beripti. Negizi, «J», kóbinese, «I» árpine keledi. Mysaly, meniń atym «Jantas», sońyra meni «Iantas» dep aıta berýi ábden múmkin. Negizi, sońǵy nusqada «X» árpi qalyp qoıyp tur. Ony da paıdalaný kerek edi dep oılaımyn. «X»-ti «J»-ǵa berip, «J, j»-ny «I»-ge berýge bolady. Sonda biraz rettelip qalatyn edi», - dedi professor Jantasov QazAqparat tilshisine bergen suhbatynda.

Ǵalymnyń aıtýynsha, dıgraftardy engizýdiń qajeti joq. Sebebi qaı elde bolsyn, jetilgen álipbı dıgrafsyz keledi. «Men ózim nemis tilin bilemin. Sonda nemisterdiń ózderi bizdiń áripterimizge qyzyǵatyn. Senderde qandaı tamasha, «bir dybys - bir árip» deıtin. Sóıtip, 42 árpi bar alfavıtimizge qyzyǵatyn. Sondyqtan latyn nusqasynda da «bir dybys - bir árip» qaǵıdatyn qaldyrý qajet», - dep atap kórsetti professor.

Aıta keteıik, kommýnıkatsııa salasynyń mamany Qýat Dombaı bolsa, «W» árpin qaldyrý qajet dep sanaıdy. «Menińshe, «W» árpin qaldyrý qajet. Sebebi ol kez kelgen pernetaqtada bar. Sosyn fonetıka jaǵynan atalǵan árip bizdiń «u» degen árpimizge sáıkes keledi. Al kırıllıtsadaǵy «Ý»-dy «U» (Prezıdentke kórsetilgen keshegi nusqada «Ý»-dy «Ú'» men «ý'»  dep bergen - avt) dep qaldyrǵan jón. Budan bólek, «Sh», «Ch» jáne «Ng» degen úsh dıgraftardy qaldyrýǵa bolady», - deıdi Dombaı. https://kaz.inform.kz/news/latyn-alipbiinde-w-di-kaldyru-kazhet-kuat-dombay_a3073448