Qytaı Transkaspıı dálizine ınvestıtsııa salsa, Qazaqstan úshin tıimdi bolady - sarapshy
«Ortalyq Azııa-Qytaı» sammıtinde árıne, birinshi kezekte energetıka, kólik-logıstıkasy jáne aýyl sharýashylyǵy máseleleri kóteriledi. Sońǵy birneshe jylda Qytaı Qazaqstan úshin asa mańyzdy saýda seriktesine aınaldy. Byltyr eki el arasyndaǵy ózara taýar aınalymynyń kólemi 24 mlrd dollar boldy. 2021 jylmen salystyrǵanda kórsetkish 34%-ǵa ulǵaıdy dep aıtsaq bolady. Bıyl bul meje kóbeıedi degen jospar bar. Aıta ketý kerek, osy 24 mlrd dollardyń ishinde Qazaqstannyń eksporty ımportqa qaraǵanda kóp bolyp tur», - dedi Ersultan Janseıitov.
Sarapshy pikirinshe, Qytaı Qazaqstannyń kólik-logıstıkalyq múmkindigine qyzyǵýshylyq tanytyp otyr. Atap aıtqanda, ol el Reseı arqyly ótetin baǵyttan bólek, Transkaspıı dálizine nazar aýdarýy múmkin.
«Reseı men Qytaıdyń arasyndaǵy taýarlardyń kóbi bizdiń elimiz arqyly ótedi. Bul úsh memleket asa mańyzdy tranzıttik seriktes bolyp otyr. Qazir Soltústik dálizge basymdyq beriledi, ıaǵnı Qytaıdan Qazaqstanǵa budan ári Reseı, odan keıin Eýropa elderi. Sonymen qatar, qazir biz úshin Transkaspıı baǵyty mańyzdy. Shynyn aıtý kerek, ol jaqqa kóp ınvestıtsııa qajet. Eger Qytaı ınvestıtsııa salsa, Qazaqstan úshin tıimdi bolady», - dep pikir bildirdi Ersultan Janseıitov.
Onyń paıymynsha, Qytaı qazir kómirdi paıdalaný kólemin qysqartyp, «jasyl energetıkaǵa» bet burdy. Bul rette, atom energetıkasyna basymdyq beriledi. Sondyqtan, oǵan qajet bolatyn basty resýrs – ýranǵa suranys artpaq.
«Qytaıǵa Qazaqstan kóbine munaı, Túrikmenstan negizinen gaz tasymaldaıdy. Munaıdan bólek, sırek kezdesetin metaldardy aıta ketý kerek. Qazaqstanda onyń kóp qory shoǵyrlanǵan. Qazir Qytaı «jasyl energetıkany» damytyp jatyr. Kún panelderi, jel stantsııalaryna sırek kezdesetin metaldar qoldanylady. Osy turǵydan Qazaqstan Qytaı úshin perspektıvaly bolyp esepteledi. Sondaı-aq, Qazaqstandaǵy ýran qorynyń álem naryǵyndaǵy úlesi - 42%. Al, Qytaı qazir kómirdi paıdalanýdy qysqartyp, taza energetıkaǵa kóship jatyr. Taza energetıka – atom energetıkasy. Sondyqtan, Qytaı tarapy ýran ımportyn ulǵaıtýǵa qyzyǵýshylyq tanytady», - deıdi sarapshy.
Sonymen qatar, ol eki el arasynda ornaǵan vızasyz rejım Qazaqstandaǵy kásipkerlikti damytýǵa mol múmkindik usynatynyn atap ótti.
«Qazir osyǵan qatysty elde pikir kóp. Keıbiri qaýip basym dese, endi biri muny paıdaly deıdi. Negizi bul rejım kóbine qazaqstandyqtar úshin tıimdi. Biz osy elden kóp taýardy ımporttaımyz. Sondyqtan, ol qazaqstandyq kásipkerlerdiń Qytaıǵa barýyna zor múmkindik jasaıdy. Bul bıznesti damytýǵa serpin beredi dep oılaımyn», - dep túıindedi Álemdik ekonomıka jáne saıasat ınstıtýtynyń sarapshysy Ersultan Janseıitov.
Aıta ketsek, keshe Prezıdent Qasym-Jomart Toqaev Qytaı Halyq Respýblıkasyna memlekettik saparmen baryp, QHR Tóraǵasy Sı Tszınpınmen kelissóz júrgizdi.
Búgin Prezıdent Qasym-Jomart Toqaevtyń qatysýymen Sıanda qazaq-qytaı ınvestıtsııalyq dóńgelek ústeli ótedi.