Qyrǵyzstan astanasynda aýa nelikten lastanǵany belgili boldy

BІShKEK. QazAqparat – Birikken Ulttar Uıymynyń Damý baǵdarlamasy (BUU DB) jáne BUU qorshaǵan ortany qorǵaý jónindegi Fınlıandııa meteorologııa ınstıtýtynyń málimetinshe, Qyrǵyzstan astanasyndaǵy aýa lastanýynyń negizgi kózi - qyrǵyzstandyqtardyń úı jylytý úshin paıdalanǵan kómir quramynda kúkirttiń joǵary bolýy, dep habarlaıdy QazAqparattyń menshikti tilshisi.

Esepke sáıkes, Qyrǵyzstanda úı sharýashylyqtarynyń 70% kómirmen jylytylady, sondyqtan eń qaýipti usaq bólshekterdiń – PM2.5 kóp shyǵaryndysyn shyǵarady.

Bul rette el astanasyndaǵy JEO-nyń tútinge qosqan úlesi ishinara 1% - dan azdy quraıdy, óıtkeni tútin qubyrlarynyń bıiktigine baılanysty lastaýshy zattar qaladan tys jerlerge taralady.

Qaýipti mıkroskopııalyq bólshekter ókpedegi kedergilerden ótip, qan aınalymy júıesine enip, sol arqyly aýyr júrek-qan tamyrlary jáne tynys alý organdarynyń aýrýlaryn, sonyń ishinde tynys alý organdarynyń qaterli isigin týdyrýy múmkin.

Zertteýdiń baǵalaýy boıynsha, tıimdi sharalar qabyldanbasa, Bishkekte 2040 jylǵa qaraı úıdegi jylytýdan shyǵatyn usaq bólshekterdiń shyǵaryndylary 60 paıyzǵa artýy múmkin.

Zertteýshiler atmosferalyq aýanyń lastaný máselesin jeke sektorda jylý sorǵylaryn paıdalaný, jańartylatyn energııa kózderin damytý jáne energııa tıimdiligin arttyrý arqyly sheshýdi usynyp otyr.

Qyrǵyzstan astanasy qysqy jylytý maýsymynda álemdegi aýasy eń las qalalardyń bestigine turaqty túrde enetini atap ótildi.

Foto: undp.org