Qýǵyn-súrginge ushyraǵan babalaryn aqtaýǵa qazaqtar sonshalyqty asyǵar emes - Ibragım Klenov

KÓKShETAÝ. QazAqparat - Qýǵyn-súrginge ushyraǵandardyń búgingi urpaqtary, ásirese qazaqtar, osy kúni muraǵattardan izdeý salyp, ata-babalary týraly málimetter jınap, tipti olardy aqtaýmen aınalysýǵa qulyqsyzdyq tanytyp otyrǵandaı. Bul týraly Aqmola oblysy prokýrorynyń aǵa kómekshisi Ibragım Klenov málim etti, dep habarlaıdy «QazAqparat» HAA tilshisi.

«Oblystyq prokýratýrada biraz jyldan beri qýǵyn-súrgin qurbandaryn aqtaý máselesimen aınalysyp kelemin. Alǵashqy jyldarda aqtalý jónindegi qujat alý úshin ótinish berýshiler qatary óte kóp bolatyn. Qazir azaıdy. Onyń ózindik sebepteri de bar. Kóp adamdar aqtaldy, endi birazy jastary kelip qaıtys boldy jáne shet elderge ketip jatqandar bar. Bıylǵy jyly aqtalý máselesimen aryzdanyp kelgender sany  80-ge tarta adam boldy. Negizinen aqtalý týraly ótinishpen keletinder - polıaktar, sheshender men ıngýshtar, nemister, taǵy da basqa keńes zamanynda Qazaqstanǵa kúshtep jer aýdarylǵan ulttardyń ókilderi. Al, óz tájirıbemde qazaqtardyń aqtalý úshin aryz jazyp kelgen jaǵdaıy bolmapty», - deıdi prokýratýra ókili.

Onyń aıtýyna qaraǵanda, buǵan birqatar sebepter bar. Aldymen, saıası qýǵyn-súrgin qurbany atanyp, aqtalý úshin jer aýdarylǵany nemese túrmege qamalǵany týraly qujat kóshirmesi bolýy qajet. Al, qazaqtardy jer aýdarǵanda Sibirge, ıaǵnı, basqa óńirlerge jiberdi jáne olardyń  balalary kóp jaǵdaıda aǵaıyn-týystyń qolynda qalǵan. Taǵy bir sebep, sol qıyn-qystaý zamanda «halyq jaýynyń» balasy, ne týysy atanbas úshin tekterin ózgertýge májbúr bolǵandar da az emes.

«Osyndaı sebepterden bolýy kerek, bizge aqtalý týraly aryzdanyp kelip jatqan qazaqtar joqtyń qasy. Buǵan sondaı-aq, «ótken ótip ketti, qazirgi kúnimizge shúkirlik eteıik» deıtin qazaqy túsinik te sebep bolyp otyrǵan sııaqty. Qýǵyn-súrginge ushyraǵan qazaqtardyń urpaqtary muraǵattardan izdep, ata-babalary týraly málimetter jınap, olar aqtaldy ma, joq pa, aqtalmasa aqtalý úshin ne isteý qajet degen jaılarmen aınalysýǵa  qulyqsyzdyq tanytyp otyrǵandaı», - deıdi Ibragım Klenov.

Al naqty derekterge kelsek, prokýratýra ókiliniń sózine qaraǵanda, 30-shy jyldardyń basyndaǵy asharshylyqtan qansha qazaq qaıtys boldy, qanshasy basqa jaqqa jer aýyp ketti degen málimetter saqtalmaǵan. Ókinishke oraı, sol ýaqytta bul týraly qujattama júrgizilmegen. «Sonyń saldarynan ashtyqtan qansha adam  qaza tapqany áli kúnge deıin naqty belgisiz bolyp qalyp otyr», deıdi ol.