QR SІM Human Rights Watch uıymynyń qańtar oqıǵasy jónindegi saýalyna túsinikteme berdi
Qazaqstan Respýblıkasynyń Syrtqy ister mınıstrligine Human Rights Watch halyqaralyq úkimettik emes uıymynyń Qazaqstanda qańtar oqıǵalary kezinde quqyq qorǵaý organdarynyń shekten tys kúsh qoldaný jaǵdaılary týraly aqparat berilgen saýaly kelip tústi. Sonymen qatar, HRW qamaýǵa alynǵandarǵa qatysty basqa da zań buzýshylyqtar týraly aqparat jarııalady.
Osyǵan baılanysty tómendegini málimdeımiz.
Qazaqstan Respýblıkasy shekten tys kúsh qoldanýdyń, zańsyz ustaýdyń, azaptaýdyń jáne qamaýǵa alynǵandarǵa qatygezdik kórsetýdiń yqtımal jaǵdaılaryn aıyptaıdy.
Prezıdent Qasym-Jomart Toqaev qarýly tártipsizdikterge tergeý ádil bolýy jáne zań aıasynda júrgizilýi tıis ekenin birneshe ret málimdegen bolatyn. Qamaýǵa alynǵandardyń quqyqtaryn qatań saqtaý jáne sotta istiń ádiletti qaralýy mindetti shart bolýy tıis.
Memleket basshysy Bas prokýratýra men Іshki ister mınıstrligin tergeý is-sharalaryn júrgizgen kezde azaptaý men qatygezdiktiń ózge túrlerin qoldanýǵa tyıym salatyn elimizdiń Konstıtýtsııasy men Qylmystyq-protsestik kodeksiniń saqtalýyn qamtamasyz etýge shaqyrdy.
Zańsyz ustaý jáne qamaýǵa alynǵan azamattarǵa qatygezdik kórsetý týraly kez kelgen málimetter muqııat qarastyrylatyn bolady. Tergeý organdary kelip túsip jatqan barlyq zań buzýshylyq faktilerin tekserýde. Azamattardyń qajetti aqparatty kedergisiz jáne jedel alýy, onyń ishinde polıtsııa qyzmetkerleriniń is-áreketterine shaǵym joldaýy maqsatynda «shuǵyl jeli» ashylǵan. QR Bas prokýratýrasynyń derekteri boıynsha, búgingi kúni azamattardyń tergeý júrgizýdiń ruqsat etilmegen ádisterine jáne quqyqtaryn buzýǵa qatysty shaǵymdary boıynsha quqyq qorǵaý organdary tarapynan barlyǵy 98 qylmystyq is tergelýde.
QR Bas Prokýratýrasy jáne basqa da tergeý organdary qazaqstandyq jáne halyqaralyq qoǵamdastyq kótergen árbir jeke isti jan-jaqty qarastyrýǵa daıyn.
Qamaýǵa alynǵan azamattardyń quqyqtarynyń saqtalýyna monıtorıng júrgizý úshin Adam quqyqtary jónindegi ýákil Elvıra Ázimovaǵa, Azaptaýlardy boldyrmaýdyń ulttyq aldyn alý tetiginiń (UAT) jáne Ulttyq qoǵamdyq senim keńesiniń múshelerine penıtentsıarlyq júıe mekemelerine qoljetimdilik qamtamasyz etilgen.
UAT óńirlik toptary Qazaqstannyń 16 óńirindegi 83 jabyq mekemege 97 táýelsiz monıtorıng júrgizdi. Adam quqyqtary jónindegi ýákildiń atyna azamattardan quqyqtarynyń buzylýy jóninde 48 ótinish túsip, qarastyrylýda. Sonymen qatar, óńirlik toptardyń usynysy boıynsha qamaýǵa alynǵan jáne tutqyndalǵan azamattarǵa advokattar men azamattyq dárigerlerdiń kirýi qamtamasyz etildi.
Azamattyq qoǵamnyń bedeldi ókilderi, onyń ishinde quqyq qorǵaýshylar jáne zańgerler qańtar oqıǵalaryna tergeý júrgizý boıynsha qoǵamdyq komıssııalar qurdy.
Qazaqstan adam quqyqtary salasyndaǵy óziniń barlyq mindettemelerin saqtaýǵa beıildi jáne halyqaralyq úkimettik emes uıymdarmen ashyq dıalogqa jáne yntymaqtastyqqa daıyn. Atap aıtqanda, QR Syrtqy ister mınıstri Muhtar Tileýberdiniń Human Rights Watch uıymynyń Atqarýshy dırektory Kennet Rotpen kezdesý ótkizýi jóninde ýaǵdalastyqqa qol jetkizildi.
Qazaqstan Respýblıkasy adam quqyqtary salasyndaǵy BUU organdarymen jáne tetikterimen belsendi ózara is-qımyldy jalǵastyrýda.