Qostanaıda nan baǵasyn zańsyz qymbattatqandarǵa aıyppul salynady
Ótip bara jatqan jyl aýyl sharýashylyǵy salasy úshin jemisti jyl boldy. Qolda bar málimetterge súıensek, óńirde egin jáne mal sharýashylyǵynda burynǵy jyldarǵa qaraǵanda edáýir ósim bary baıqalady. Munyń bári el ekonomıkasyn eselep, halyqtyń ál-aýqatyn arttyrýǵa baǵyttalǵan sony kórsetkish ekendigi anyq.
Bıyl qostanaılyq sharýalar bitik egin ósirdi. Qambaǵa 5 mıllıon 200 myń tonna astyq quıyp aldy. Munyń syrtynda 408,6 myń tonna sút, 95,1 myń tonna et, 642,7 mıllıon dana jumyrtqa óndirildi. Kókónis pen kartop ta suranysqa jeterlik. Bul úlken eńbektiń, jaqsy daıyndyqtyń, ozyq tehnologııalardyń qaıtarymy ekeni daýsyz.
«Bolashaq ónimniń negizi durys qalanǵanda ǵana mol tabysqa kenelýge bolady. Bıyl kóktemde tuqym tolyq kólemde sebildi. Par alqaptary tórt ret óńdeldi, 2 mıllıon gektardan asa súdiger jyrtyldy. Qolǵa qaraıtyn maldyń bir jarym jyldyq jem-azyǵy, súrlem, pishen jetkilikti ázirlengen. Tamaq jáne óńdeý kásiporyndary 173,4 mıllıard teńgeniń ónimin óndirdi»,- deıdi oblystyq aýyl sharýashylyǵy basqarmasynyń basshysy Jansultan Táýkenov.
Sońǵy jyldary mal sharýashylyǵyndaǵy oń ózgerister aıqyn bilinedi. Barlyq túliktiń sany artty, mal sharýashylyǵymen aınalysatyn agrofırmalardyń qarasy kóbeıip, olardyń sany 1294-ke jetti. Óńir aýyl sharýashylyǵyna ınvestorlar kóptep tartyldy. Máselen, oblys agroónerkásip keshenine salynǵan ınvestıtsııa 16%-ke artyp, 32 mıllıard teńgeni mańaılaǵan. Aýyl sharýashylyǵy tehnıkalaryn jańalaý qarqyny da jaqsardy. Alqaptardy ártaraptandyrý isi de edáýir jandandy. Bıdaıdyń kólemi qysqaryp, ol barlyq alqaptyń 62 % -ne ǵana ıelik etip otyr. Kerisinshe burshaq tuqymdastar 37%, jem-azyq shóbi 18%, maıly daqyldar 85 % -ke ulǵaıdy.
Basqarma basshysy óńir aýyl sharýashylyǵyn damytýda tsıfrlandyrý baǵdarlamasynyń áseri mol bolǵanyn aıtady. Egin sharýashylyǵy men mal sharýashylyǵynda qatar júrgizilgen jumystar búginde oń nátıjesin kórsete bastady.
Jansultan Táýkenov aıtqandaı, sońǵy kezderi nannyń baǵasy qymbattap ketti. Qala dúkenderiniń keıbirinde alty júz grammdyq bir bólke 75 teńgege satylady. Degenmen, onyń ózindik sebepteri bar.
«Buryn áleýmettik mańyzdy delingen azyq-túliktiń baǵasyn turaqty ustap turý úshin ákimdiktegiler men naýbaıshylar,saýda ıeleri memorandýmǵa qol qoıǵan bolatyn. Naýbaıhanalarǵa turaqtandyrý qorynan arzanǵa un berip, barynsha qoldap kelgen edik. Eki jyldan beri bul baǵdarlama toqtady. Qazir nan baǵasynyń ósýine sebep kóp. Elektr energııasy qymbattady, byltyrdan beri 3 klasty bıdaı baǵasy ósken. Ótken jyly astyqtyń bir tonnasy 38 000-42 000 teńge shamasynda bolsa, bıyl 55 000 teńgeden bir-aq shyqqan. Soǵan qaramastan formalyq nan elimizdegi eń mańyzdy on toǵyz áleýmettik azyq-túliktiń sanatyna enedi», - deıdi Jansultan Táýkenov.
Onyń sózinshe, bul máseleni aýyl sharýashylyǵy basqarmasy baqylaýda ustap otyr. Eger nan baǵasyn ruqsatsyz qymbattatqandar anyqtalsa, 200 EAK aıyppul salynbaq.