Koronavırýstyń jańa shtamy álemdik qarjy naryǵyna edáýir áser etti
Ońtústik Afrıkada koronavırýstyń jańa shtamynyń tabylýy jáne birqatar elderdiń áýe qatynasyna tyıym salýy ótken jumada munaı baǵasyna, aktsııalarǵa jáne damýshy elderdiń valıýtalaryna baǵa belgileýdi tómendetti.
Ońtústik Afrıkanyń shtamy ǵalymdardyń nazaryna úsh kún buryn ǵana tússe de, Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymynyń alańdaýshylyǵyn týǵyzdy. Jańa shtamdaǵy kóptegen mýtatsııalar onyń joǵary juqpalylyǵy jáne qolda bar vaktsınalarǵa tózimdiligi týraly qaýiptenýdi týdyrady. Ulybrıtanııa, Sıngapýr, Avstrııa, Izraıl, Gonkong jańa shtamnyń anyqtalýyna baılanysty OAR-dan reısterdi ýaqytsha toqtatqan alǵashqy elderdiń qatarynda boldy. Eýropalyq komıssııa búkil Eýropalyq Odaqqa uqsas usynys daıyndap jatyr.
Esterińizge sala ketsek, ótken aptanyń dúısenbisinen bastap Eýropanyń úsh elinde koronavırýs ınfektsııasymen aýyrýdyń kúrt ósýine baılanysty lokdaýn qoldanyla bastady.
Jańa shekteý sharalarynyń jappaı yqtımal engizilýine baılanysty otynǵa degen suranystyń kúrt tómendeýine qatysty qaýiptený saldarynan Brent surypty munaı bir barrel úshin 82,2 dollardan 72,7 dollarǵa deıin 11,6%-ǵa quldyrady. Munaı naryǵy AQSh pen otyndy tutynýshy – basqa elderdiń strategııalyq rezervterden munaıdy satý boıynsha kelisilgen is-qımylynan keıin qysymda boldy, alaıda koronavırýstyq jaǵdaıdyń aıqyn nasharlaýy baǵa belgileýdiń quldyraýyna ákeldi.
Investorlar sentımentiniń kúrt nasharlaýy jáne qarjy naryqtaryndaǵy keıingi táýekelder aktsııa naryǵyn da aınalyp ótpedi. Jumada Eurostox 50 aktsııalarynyń eýropalyq ındeksi 4,8%-ǵa, Nikkei japon ındeksi 2,5%-ǵa quldyrady, S&P 500 Amerıka ındeksi 2,3%-ǵa tómendep jabyldy.
Joǵary qubylmalylyq jáne koronavırýstyń jańa shtamymen baılanysty táýekelder AQSh dollaryny men basqa qorǵanysh valıýtalarynyń odan ári nyǵaıýyn qoldaıdy. Elimizdiń negizgi saýda áriptesi Reseı rýbliniń baǵamy jumanyń qorytyndysy boıynsha, munaı baǵasynyń quldyraýy men Ýkraına tóńiregindegi geosaıası belgisizdiktiń ósýi saldarynan bir dollar úshin 74,6 rýblden 75,6 rýblge deıin 1,2%-ǵa álsiredi. Jalpy alǵanda, qarashanyń basynan bastap damýshy elderdiń valıýta ındeksi 4,6%-ǵa tómendedi, al AQSh dollarynyń DXY ındeksi damyǵan elderdiń valıýtalaryna qaraǵanda 2,1%-ǵa nyǵaıdy.
Búgingi kúni Azııa sessııasynda Moderna men Pfizer farmatsevtıkalyq kompanııalarynyń vaktsınalaryn qysqa merzimde jańa shtamǵa beıimdeý múmkindigi týraly málimdemeleri aıasynda birshama túzetilý baıqalady. Máselen, Brent surypty munaı baǵasy bir barrel úshin 74,96 dollarǵa deıin 3,08%-ǵa ósýmen ashyldy.
Syrtqy naryqtardaǵy keleńsizdikter men munaı baǵasynyń quldyraýyna jaýap retinde búgin teńge bir dollar úshin 433,50 teńgege deıin nemese jumadan bastap 0,4%-ǵa álsireı otyryp ashyldy.
Munaıdyń budan keıingi serpini kóbine 2 jeltoqsanǵa josparlanǵan aldaǵy OPEK+ kezdesýine baılanysty bolady, oǵan sarapshylar Covid-19 jańa shtamy taralýynyń yqtımal teris áserin baǵalaýy kerek. Eger óndirý qarqynyn toqtata turý týraly sheshim qabyldanatyn bolsa, onda bul munaıdyń baǵasyna jáne eksporttaýshy elderdiń valıýtalaryna qoldaý kórsetedi.
Jańa shtamm aınalasyndaǵy belgisizdik shtamnyń juqpalylyq, ólim-jitimge ákelý deńgeıin jáne eń bastysy, osy shtamǵa qarsy vaktsınalardyń tıimdiligin anyqtaýǵa tıis resmı testileý nátıjeleri paıda bolǵanǵa deıin saqtalady dep sanaımyz.