Koronavırýstyń «omıkron» shtamyna tán belgiler qandaı – epıdemıologpen suhbat
Almaty oblystyq Sanıtarııalyq-epıdemıologııalyq baqylaý departamenti basshysynyń orynbasary Ashat Charapıev QazAqparat tilshisine jańa shtamnyń erekshe belgileri týraly aıtyp berdi.
– Ashat Sákenuly, «omıkron» shtamynyń ózine tán belgisi bar ma?
- COVID-19 ben «omıkron» shtamynyń erte belgileri kádimgi sýyq tııýge uqsaıdy. Infektsııa juqtyrǵan adamdardyń 90 paıyzynda dene qyzýy 37,5°C-tan joǵary kóteriledi. Qurǵaq jótel paıda bolady. Entigý – 30%, sharshaǵyshtyq – 40%, keýde tusyndaǵy aýyrsyný – 20% joǵary.
Sondaı-aq «omıkron» shtamyn juqtyrǵan kezde bas pen bulshyq et aýrýy, murynnan sý aǵý, túshkirý, tamaq aýyrý jáne qatty álsizdik paıda bolady. Sonymen qatar, konıýktıvıt, terge bórtpe shyǵý da osy jańa shtamǵa tán belgiler. SpO2 (ókpedegi qannyń ottegige qanyǵýy) tómendep ketedi. Tábettiń joǵalýy, ıis sezbeý, bas aınalý, qusý, dıareıa bolýy múmkin. Biraq, bul belgiler óte sırek kezdesedi.
– «Omıkronyń» aýyr halge túsirý qaýpi bar ma?
- «Omıkron» shtamy syrqattyń aýyr aǵymyn týdyrmaıdy dep senimdi túrde aıtý múmkin emes. Ol sırek kezdesedi. Alaıda, bul derek 60-80 paıyzy vaktsınalanǵan Eýropa elderine tıesili. Sondyqtan naqty aıtý múmkin emes. Bizdiń elde ekpe alǵandardyń sany mundaı deńgeıge jetpegendikten, ekpe almaǵandar úshin aýrý qıyndap ketýi ábden múmkin. Munyń sebebi – bul shtamdaǵy mýtatsııalar, olar buryn ártúrli kombınatsııalarda kezdesken. Olar vırýstyń berilý qabiletine jáne juqpalylyǵyna áser etedi, ıaǵnı onyń juqpalylyǵyn arttyrady.
- Koronavırýstyń jańa shtamy qaı jastaǵy adamdarǵa belsendi túrde beriledi?
- Vaktsınalanbaǵan adamdar, egde jastaǵylar jáne densaýlyǵy nashar adamdar koronavırýstyń «omıkron» shtamyn juqtyrý qaýpine kóbirek ushyraıdy. Ásirese «omıkron» ekpe almaǵan adamdardyń ómirine qaýip tóndiredi. Vaktsınatsııanyń tolyq kýrsyn alǵan adamdarda COVID-19 jeńil túrde ótedi.
– «Omıkron» shtamyna qarsy vaktsınatsııa qanshalyqty tıimdi?
- Reseıdiń N. Gamaleı atyndaǵy epıdemıologııa jáne mıkrobıologııa ulttyq zertteý ortalyǵynda ázirlegen «Spýtnık V» vaktsınasy 75% tıimdilikpen koronavırýstyń omıkron-shtamymen kúresedi. Bul týraly ǵylymı uıymnyń jetekshisi Aleksandr Gıntsbýrg XVI halyqaralyq reprodýktıvti medıtsına kongresinde aıtqan bolatyn.
- «Omıkronnan» qorǵaný úshin ne isteý kerek?
- Jańa shtamdy juqtyrmaý úshin koronavırýstyń basqa shtamdary sııaqty profılaktıkalyq sharalardy saqtaý usynylady. Bul vaktsınatsııa, revaktsınatsııa, jabyq mekemeni júıeli túrde jeldetý, áleýmettik qashyqtyqty saqtaý, baılanystardy azaıtý, betperde kııý, antıseptıkterdi qoldaný jáne qol gıgıenasy.
– Suhbatyńyzǵa rahmet!