Koronavırýstan keıin zııandy ádetterden aýlaq bolǵan jón – dáriger
Bul týraly «MedLaın» medıtsınalyq ortalyǵynyń pýlmonolog dárigeri, medıtsına ǵylymdarynyń kandıdaty Konstantın Garkalov aıtyp berdi, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.
Dárigerdiń aıtýynsha, odan da basqa asqynýlar bolýy múmkin. Koronavırýspen aýyrǵannan keıin joǵary qan qysymynan, úlken fızıkalyq kúsh jumsaýdan, jylytý protsedýralarynan aýlaq bolý kerek, shekten tys tamaqtanýǵa, as qorytý organdaryna aýyrlyq túsirýge bolmaıdy, alkogol men temekini qaıtadan qarqyndy tutynýǵa bolmaıdy.
«Maska rejımin mindetti túrde saqtaý kerek, tutas aǵza álsiregen kezde basqa da respıratorlyq vırýstyq ınfektsııa juqtyrý múmkindigin azaıtý úshin adam kóp jınalatyn jerlerge barmaý kerek. Jetkilikti demalys jáne uıqy adam aǵzasy úshin edáýir paıdaly bolady. Sonymen qatar, belsendi ómir saltyn ustaný, fızıkalyq belsendilikti arttyrý, qanyq uıqy men durys tamaqtaný jáne jaqsy kóńil-kúı qajet. Kóńil-kúıi túsetin adamdar, bir orynda kóp otyratyndar, artyq tamaqtanatyndar, sozylmaly túrde uıqysy qanbaıtyn jáne jaǵymsyz jańalyqtardy kóp tyńdaıtyn turǵyndar jıi aýyratyn bolady», - dep atap ótti dáriger.
Konstantın Garkalov halyqtyq em-dom quraldardyń tıimsizdigin ýaqyttyń ózi kórsetkenin atap ótti. Pııaz, jelkek, sarymsaq, zimbir jeý, qymyz ben saýmal ishý koronavırýstan emdep shyǵarmaıdy.
«Atalǵan barlyq ónimderdiń qabynýǵa qarsy qasıeti bar, quramynda tek vırýstyq ınfektsııalar úshin emes, aǵzaǵa paıdaly kóptegen dárýmender, mıkroelementter bar. Bul quraldar zat almasýdy jaqsartady, birqatar dene júıeleriniń jumysyn kúsheıtedi. Jalpy, aǵzanyń ınfektsııalarǵa tózimdiligin arttyrady», - dep atap ótti dáriger.
Sonymen qatar, pýlmonolog koronavırýspen kúresý úshin dári-dármekterdi qoldaný jóninde birqatar daýly máseleler bar ekenin atap ótti.
«Taǵaıyndaýsyz eshqandaı dárini qabyldaýǵa bolmaıdy. Temperatýra 38,5 gradýstan joǵary bolǵan kezde ǵana qyzýdy túsiretin «Paratsetamol», «Ibýprofen» preparattaryn qoldanýǵa bolady, suıyqtyqty kóp ishý kerek. Sondaı-aq, naýqastar sozylmaly aýrýlary úshin, máselen arterııalyq gıpertenzııa nemese qant dıabeti, demikpe bolsa – buryn taǵaıyndalǵan preparattardy qabyldaýdy jalǵastyrýy qajet. Barlyq basqa preparattardy klınıkalyq hattamada bar usynystarǵa súıene otyryp, aýrý aǵymynyń jaı-kúıi men aýyrlyq dárejesine qaraı dáriger taǵaıyndaýy tıis», - deıdi Konstantın Garkalov.
Buǵan deıin Konstantın Garkalov koronavırýstyń sýyqqa qalaı áser etetinin túsindirdi jáne COVID-19 kelesi tolqynynyń qalaı ótetini týraly pikirin bildirdi.
«Endi shilde aıyndaǵydaı juqtyrý sany kóp bolmaıdy dep oılaımyn. Árıne, koronavırýs ınfektsııasy eshqaıda ketpedi, áli aýyrmaǵan adamdar bar. Biraq maýsym-shilde aılarynda bolǵan ekinshi tolqyn endi bolmaıdy dep oılaımyn. Birinshi tolqynnyń tájirıbesi bar jáne densaýlyq saqtaý júıesi tyńǵylyqty daıyndaldy. Ekinshiden, qazir halyq vırýstyń qaýpin burynǵydan da jaqsy túsinedi jáne saqtaný sharalaryn jasaıdy. Úshinshiden, qazir jazda aýyrmaǵandar aýyrýy múmkin. Al kópshiligi jazda aýyryp qoıǵan edi», - deıdi pýlmonolog.
Sonymen birge, dáriger koronavırýspen qaıta aýyrý jaǵdaılaryn muqııat zerttep, dáleldeý qajettigin aıtty.
«Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymy koronavırýsty qaıta juqtyrý jaǵdaıyn resmı rastaǵan joq. Biraq DDU janynan osy jaǵdaılardy zertteıtin ǵalymdardyń arnaıy toby quryldy. Qytaıdaǵy bir patsıentte PTR synamasy úsh aı boıy oń nátıje kórsetip keldi. Oǵan ár apta saıyn zertteý júrgizildi. Munda shyryshty qabatta qalǵan vırýs bólikteri testke reaktsııa jasady degen dálelder bar. Negizi naýqas klınıkalyq túrde jazylǵan, biraq PTR testi oń nátıje kórsete bergen. Bul óte qıyn másele, munda juqtyrýdyń shynymen qaıtalanǵanyn dáleldeý kerek. Ulybrıtanııa ǵalymdarynyń ımmýnıtet bir jylǵa, tipti keıbir adamdarda úsh jylǵa sozylýy kerek degen zertteýleri bar. Eger antıdeneler bolsa, olar jumys isteýi kerek», - deıdi maman.
Sonda da dáriger qarapaıym vırýstan qorǵaný joldaryn ustanýǵa shaqyrdy.
«Árıne, qorǵanys quraldaryn paıdalaný kerek. Maska taǵyp, áleýmettik qashyqtyqty saqtańyz, qolyńyzdy sabynmen jıi jáne muqııat jýyńyz. Jaqsy uıqy, taza aýada serýendeý, jaqsy kóńil-kúı ımmýnıtettiń kúsheıýine yqpal etedi», - dep tolyqtyrdy Konstantın Garkalov.