Koronavırýspen kúres: DDU basshysy álemdik qaýymdastyqqa úndeý jasady
Assambleıanyń ashylýynda QHR Tóraǵasy Sı Tszınpın, Frantsııa prezıdenti Emmanýel Makron, Germanııa kantsleri Angela Merkel, Ońtústik Koreıa basshysy Mýn Chje In, sondaı-aq Ońtústik Afrıka Respýblıkasy men Afrıka elderiniń prezıdentteri sóz sóıledi.
«Biz – álem memleketteri daǵdarysqa qarsy turý úshin biriktik. Vırýspen kúresti jalǵastyryp jatqandarǵa qoldaý bildiremiz. Bul qıyndyqty biriksek qana jeńe alamyz, sol úshin bolashaqqa úmit artamyz. Álem budan buryn da pandemııamen betpe-bet kelgen. Áıtse de, koronavırýs pandemııasy óte qaýipti. Vırýs, ókinishke qaraı, tez taralady ári em qabyldamasa ólimge ákeledi... Shynynda da, ol ormandaǵy ot sııaqty. Álemde 4,5 mıllıonnan astam COVID-19 oqıǵasy tirkelgen. Ólim jaǵdaıy - 300 myń. Tutas otbasylar, qaýymdastyqtar, ulttar zardap shegip jatyr. Árıne bul jerde aýrý týraly ǵana emes, ólim týraly, densaýlyq saqtaý júıesiniń kemshiligi týraly áńgime aıtylyp otyr», - dedi DDU Bas dırektory Tedros Adanom Gebreıesýs 73-shi sessııanyń ashylýynda sóılegen sózinde.
Onyń aıtýynsha, koronavırýs pandemııasy adam oılamaǵan ózgeristerge alyp keldi.
«Nebári 6 aı buryn ǵana shýly ári ómirge toly qalalar bos qalatynyn, meıramhanalar jabylyp, ǵalamdyq saıahat toqtaıtynyn eshkim oılamaǵan da edi. Qazir qarapaıym qol berip amandasýdyń ózi - sizdiń ómirińiz úshin qaýipti», - dep eskertti DDU basshysy.
Tedros Adanom Gebreıesýstiń sózinshe, koronavırýs ásirese kedeı elderge qatty áser etýde. Bul – daǵdarys aıasyndaǵy mańyzdy problemalardyń biri.
«Alty aıdan az ýaqyt ishinde pandemııa búkil álemdi dúr silkindirdi. Barlyq elderdiń aldynda úlken qıyndyq tur. Іri jáne kishi, baı jáne kedeı, damýshy elder, qaqtyǵys aımaǵyndaǵy elder, eń kóp zardap shekken elder – bári de qazir vırýs qursaýynda. Eldi mekenderde ómir súrgen kezde áleýmettik qashyqtyqty qalaı saqtaısyz, qolyńyz gıgıenasyn qalaı saqtaısyz, taza sý jetkilikti me?
Keıbir memleketter eleýli shekteýler men karantın tártibin engizdi. Keıbir elder qıyn jaǵdaıǵa endi daıyndalyp jatyr. Keıbir elder áli de shekteýlerdi qalaı alyp tastaý kerektigin saraptaýda. DDU elderdiń aıaqqa turyp, qalypty ómirge oralýyn, jumys isteýge degen umtylysyn tolyǵymen qoldaıdy ári túsinedi. Biz bárimiz jahannyń tezirek qalpyna kelýin qalaımyz. Elderdi saqtyqpen áreket etýge shaqyramyz. Densaýlyq saqtaý arhıtektýrasyn eskerýsiz jyldam júrgizetin elder úlken qaýip-qaterge ushyraýy múmkin», - dep eskertti uıymnyń Bas dırektory.