Koronavırýsqa qarsy vaktsına: Qalaı tasymaldanady, kimge salynady

NUR-SULTAN. QazAqparat – Elimizde koronavırýs ınfektsııasyna qarsy vaktsınatsııalaý júrgiziletini jaıly resmı aqparat taraǵan sátten bastap-aq Densaýlyq saqtaý mınıstrligi turǵyndar arasynda vırýstyń aldyn alýdaǵy vaktsınanyń tıimdiligi týraly málimettermen turaqty bólisip kele jatyr. Osy jyldyń basynan beri QR Prezıdenti janyndaǵy Ortalyq kommýnıkatsııalar qyzmetinde atalǵan mınıstrliktiń basshylary 7 ret baspasóz máslıhatyn ótkizdi. Sondaı-aq otandyq telearnalarda, gazet-jýrnaldar men aqparat agenttikterinde bul máselege qatysty aqparattar kúndelikti jarııalanyp otyr.

Elimizde KVI-ge qarsy vaktsınatsııalaý qalaı júrgizilýde?

Elimizde koronavırýsqa qarsy vaktsınatsııalaý 1 aqpannan bastaldy. Ekpe júrgizý vaktsınanyń kelip túsýin eskere otyryp, kezeń-kezeńmen júzege asyrylýda. Bul rette, birinshi kezekte KVI-ge qarsy vaktsınatsııalaýmen kásiptik táýekelderdi eskere otyryp, KVI juqtyrý jáne taralý qaýpi joǵary halyqtyń osal toptary qamtyldy. ıAǵnı, ınfektsııalyq aýrýlar aýrýhanalarynyń, jedel medıtsınalyq járdemniń, reanımatsııanyń, alǵashqy medıtsınalyq-sanıtarlyq kómektiń, qabyldaý bólmeleriniń medıtsına qyzmetkerleri, sanıtarııalyq-epıdemıologııalyq qyzmettiń qyzmetkerleri men kúsh qurylymdarynyń qyzmetkerleri ekpe aldy. Ekinshi kezeńde KVI-ge qarsy birinshi kezeńde qamtylmaǵan pedagogtar men medıtsınalyq qyzmet qyzmetkerleri ekpe alyp jatyr. Bul rette kelip túsetin vaktsınanyń kólemin eskere otyryp, halyqtyń qosymsha osal toptaryn qosa otyryp, kontıngentterdi keńeıtý josparlanǵan.

Kúni keshe Májilis depýtattarynyń resmı saýalyna jaýap bergen Densaýlyq saqtaý mınıstri Alekseı Tsoıdyń aıtýynsha, qazirgi ýaqytta álem boıynsha KVI-ge qarsy vaktsınanyń jetkiliksizdigi baıqalady. Al Qazaqstan elge KVI-ge qarsy vaktsınany basymdyqpen jetkizý týraly kelisimge qol jetkizgen jáne KVI boıynsha epıdemıologııalyq qolaısyz kezeńde halyqtyń osal toptaryna ekpe jasaýdy qolǵan alǵan TMD keńistigindegi alǵashqy elderdiń biri bolyp otyr.

«Búgingi kúni KVI-ge qarsy vaktsınatsııalaý úshin N.Gamaleıa atyndaǵy Epıdemıologııa jáne mıkrobıologııa ǵylymı-zertteý ortalyǵy (Reseı) ázirlegen «Gam-KOVID-Vak» (Spýtnık V) vaktsınasy qoldanylady. Atalǵan ortalyqtyń KVI-ge qarsy alǵashqy vaktsınany ázirleý jáne tirkeý boıynsha sátti tájirıbesin eskere otyryp, KVI-ge qarsy vaktsınany satyp alý máselesi, onyń ishinde Qazaqstanda «Gam-KOVID-Vak» Reseı vaktsınasynyń óndirisin oqshaýlaý reseılik mamandarmen egjeı-tegjeıli pysyqtaldy. Qazirgi ýaqytta «Gam-KOVID-Vak» vaktsınasyn óndirý Qaraǵandy farmatsevtıkalyq kesheniniń bazasynda oqshaýlandy. Bul rette óndirýshi el – Reseıdiń osy vaktsınasynyń sýbstantsııasy paıdalanylady», - dedi ol.

Mınıstrdiń atap ótýinshe, 22 myń doza mólsherindegi Reseıde óndirilgen «Gam-KOVID-Vak» vaktsınasynyń birinshi partııasy elimizge osy jylǵy qańtardyń sońynda kelip tústi jáne óńirler boıynsha bólindi. 25 aqpannan bastap Qaraǵandy farmatsevtıkalyq kesheni bazasynda óndirilgen 93 myń doza mólsherinde «Gam-KOVID-Vak» vaktsınasynyń ekinshi partııasyn óńirler boıynsha bólý júzege asyrylýda.

9 naýryzdaǵy málimet boıynsha Qazaqstanda 33 279 adam birinshi komponentpen, 15 856 adam ekinshi komponentpen egildi.

Shamamen naýryzdyń ekinshi jartysynda vaktsınanyń qosymsha 150 myń dozasy kelip túsedi dep kútilýde. Bul halyqtyń osal toptaryn KVI-ge qarsy vaktsınatsııalaýmen barynsha kóp qamtýǵa qol jetkizýge jáne koronavırýs aýyrtpalyǵyn tómendetýge múmkindik beredi.

Sonymen qatar, elimizde QR BǴM Ǵylym komıteti Bıologııalyq qaýipsizdik problemalarynyń ǵylymı-zertteý ınstıtýty ázirleıtin «QazCovid-In» otandyq vaktsınasyn paıdalaný boljanyp otyr. Qazirgi ýaqytta Qazaqstanda óndirilgen «QazCovid-In» KVI-ge qarsy vaktsına klınıkalyq zertteýlerdiń 3-shi kezeńinen ótip jatyr. Qazaqstandyq vaktsınany shyǵarý shamamen osy jyldyń II toqsanynda kútilýde», - dedi Alekseı Tsoı.

Vaktsına qanshalyqty qaýipsiz?

QR Densaýlyq saqtaý mınıstriniń aıtýynsha, «Gam-KOVID-Vak» álemdegi alǵash tirkelgen KVI-ge qarsy vaktsına. «The Lancet» bedeldi ǵylymı medıtsınalyq jýrnalynyń derekterine sáıkes, «Gam-KOVID-Vak» vaktsınasynyń tıimdiligi 91,6 paıyzdy quraıdy. Al 60 jastan asqan adamdar úshin tıimdiligi 90 paıyzdan asqan. Vaktsınany ázirlegen ortalyq ǵalymdarynyń dereginshe, «Gam-KOVID-Vak»-tan keıingi ımmýnıtet shamamen eki jyl boıy saqtalýy múmkin. Sondaı-aq, vaktsınany ázirleýshiler «Gam-KOVID-Vak» KVI-diń ortasha jáne aýyr aǵymynan 100 paıyz qorǵaıtynyn aıtady.

«Sońǵy aılarda bul vaktsına Reseıde sátti qoldanyldy. Búginde Reseıde KVI-ge qarsy «Gam-KOVID-Vak» vaktsınasymen 2 mıllıonnan astam adam egildi. Budan basqa, Qazaqstan KVI-ge qarsy «Gam-KOVID-Vak» vaktsınasyn qoldanýdy maquldaǵan 27-shi el bolyp otyr. Vaktsına Reseı, Belarýs, Argentına, Bolıvııa, Serbııa, Aljır, Palestına, Venesýela, Paragvaı, Túrikmenstan, Vengrııa, BAÁ, Armenııa, Meksıka jáne basqa elderde tirkelgen», - dedi ol.

KVI vaktsınasy qalaı jetkiziledi?

Alekseı Tsoıdyń dereginshe, vaktsınany jetkizý tizbegi 4 kezeńnen turady. Birinshi kezeń – óndirýshiden Biryńǵaı dıstrıbıýtordyń qoımalaryna deıin jetkizý. Bul rette «salqyndatý tizbegi» qaǵıdatyn saqtaý jaýapkershiligi vaktsınany óndirýshi/ónim berýshisine júktelgen.

Ekinshi kezeń – Biryńǵaı dıstrıbıýtordyń qoımalarynan Densaýlyq saqtaý basqarmalarynyń dárihana qoımalaryna deıin tasymaldaý. «Salqyndatý tizbegi» qaǵıdatynyń saqtalýyna jaýapkershilik biryńǵaı dıstrıbıýtorǵa artylady.

Úshinshi kezeń – Densaýlyq saqtaý basqarmalarynyń qoımalarynan medıtsınalyq uıymdardyń qoımalaryna deıin aparý. «Salqyndatý tizbegi» qaǵıdatynyń saqtalýyna jaýapkershilik Densaýlyq saqtaý basqarmalaryna qoıylady.

Tórtinshi kezeń – medıtsınalyq uıymda saqtaý. «Salqyndatý tizbegi» qaǵıdatynyń saqtalýyna jaýapkershilik medıtsınalyq uıymda bolady.

«Árbir deńgeıde zańdy tulǵa basshysynyń buıryǵymen jaýapty tulǵalar taǵaıyndaldy. Budan basqa, Mınıstrlik salqyndatý tizbeginiń barlyq qatysýshylary úshin KVI profılaktıkasy boıynsha vaktsınalardy saqtaý jáne tasymaldaý reglamentin ázirledi. Reglament ımmýnologııalyq dárilik preparattardy (IDP) qabyldaý, túsirý jáne saqtaý, IDP-ny tasymaldaý, sondaı-aq densaýlyq saqtaý basqarmasy men medıtsınalyq uıymnyń personalyn IDP-men termokonteınerlerdi túsirý jáne olardy ashýǵa daıarlaý tártibiniń máselelerin qamtıdy. Óńirlerdiń medıtsına qyzmetkerlerin KVI-ge qarsy vaktsınatsııalaýdy uıymdastyrý jáne júrgizý tásili men tetikteri máseleleri boıynsha oqytý júrgizildi, 9 myńnan astam adam daıarlandy»,- dedi mınıstr.

Onyń atap ótýinshe, profılaktıkalyq egýler alǵan barlyq adamdar ımmýndaýdan keıin qolaısyz jaǵdaılardy der kezinde anyqtaý jáne qajetti medıtsınalyq kómek kórsetý úshin medıtsınalyq baqylaýda bolady. Eger asqynýlardyń damýy vaktsınany engizý tehnıkasymen baılanysty bolsa jáne densaýlyǵynyń nasharlaýy vaktsınalardy saqtaý jaǵdaılarynyń buzylýynan týyndaǵan bolsa, onda bul oqıǵa tıisti sharalardy qoldana otyryp, basqa dárigerlik qatelikter retinde qarastyrylady.

Ekpe jasalatyn pýnktterdiń daıyndyǵy qandaı?

Alekseı Tsoıdyń dereginshe, búgingi kúni óńirlerde 179 egý pýnkti nemese KVI-ge qarsy vaktsınatsııalaý júrgizýge daıyndalǵan pýnktterdiń jalpy sanynyń 27 paıyzy (665 pýnkt) jumys istep tur. Bul vaktsınatsııalaýdyń birinshi kezeńinde ımmýndaýǵa jatatyn medıtsına qyzmetkerlerine ekpe jasaý úshin jetkilikti. KVI-ge qarsy vaktsınanyń úlken kóleminiń túsýine qaraı jumyldyrylatyn egý pýnktteriniń sany da ulǵaıatyn bolady. Shalǵaı aýdandarda, sondaı-aq salqyndatý tizbegin saqtaýǵa jaǵdaılary joq egý pýnktterinde KVI-ge qarsy vaktsınatsııalaýdy júrgizý úshin oqytylǵan medıtsına personaly bar jáne arnaıy tońazytqysh jabdyǵymen jabdyqtalǵan jyljymaly egý brıgadalary qyzmet kórsetetin bolady.

«Búgingi kúni KVI-ge qarsy vaktsınatsııalaý júrgizýge jumyldyrylǵan barlyq egý pýnktteri sanıtarııalyq normalardyń talaptaryna sáıkes keledi», - dedi mınıstr.