Koronavırýs ınfektsııasynan keıin ókpeni qalaı qalpyna keltirýge bolady
– Ókpeniń sozylmaly obstrýktıvti aýrýy degenimiz ne?
– Ókpeniń sozylmaly obstrýktıvti aýrýy (ÓSOA) tynys alý aǵzalarynyń eń keń taralǵan sozylmaly aýrýy jáne álemdegi ólimge sebep bolatyn aýrýlardyń arasynda úshinshi orynda. ÓSOA temeki shegý, adamnyń jasy, aýanyń, onyń ishinde jumys ornynyń lastanýy, bala jasynda aýyrǵan respıratorlyq ınfektsııalar sekildi faktorlardyń áserinen týyndaıdy. Bul rette táýekeldiń negizgi faktory – temeki shegý. Belgileri - jótel jáne entigý.
Aýrý órshýiniń negizgi sebepteri vırýstyq jáne bakterııaldyq ınfektsııalar. Osy ýaqytta patsıent jótel men demikpeniń arta túskendigin, bólinip shyǵatyn qaqyryq túriniń ózgergendigin baıqaıdy. Dárigerge keshiktirip qaralǵan jaǵdaıda aýrýdyń asqynýynyń damýy, tynys alý jetispeýshiliginiń órshý qaýpi damıdy.
Mysaly, qursaqtaǵy bala damýynyń buzylýy, shala týý, sondaı-aq balalyq jáne jasóspirimdik kezeńde paıda bolatyn jıi nemese aýyr respıratorlyq ınfektsııalar ókpeniń tolyq damýyna jol bermeıdi.
– Pýlmonologııa bólimshesi týraly aıtyp berińizshi?
– Bizdiń Almaty qalasyndaǵy №1 qalalyq klınıkalyq aýrýhananyń pýlmonologııa bóliminde dárigerlerdiń shtaty kóp. Rezıdenter praktıkalyq tájirıbe jınaý úshin qabyldanady. Jaqynda keýde qýysynyń zamanaýı KT apparaty satyp alyndy, jumys istep tur. Aýrahanada barlyq zamanaýı dıagnostıkalyq ádister júrgiziledi. Bólimshe 40 tósekke eseptelgen, biraq bolashaqta bólimniń keńeıtilgenin qalaımyn. Óıtkeni biz qaladaǵy jalǵyz mamandandyrylǵan pýlmonologııa bólimshemiz. Bolashaqta bizdiń aýrýhananyń bazasynda pýlmonologııalyq ortalyq ashylsa jaqsy bolar edi.
– Koronavırýs ınfektsııasymen aýyrǵan adamdardyń qaısysyna ońaltý sharalary qajet, ókpe jumysyn qalpyna qalaı keltirýge bolady?
– Koronavırýspen aýyrǵan adamdardyń 20% -y uzaq ýaqytqa deıin zardap shegedi. Bul 12 aptadan 36 aıǵa deıin sozylýy múmkin. Uzaq merzimdi belgilerge mynalar jatady: álsizdik, entigý, keýde tusynyń aýrýy, bas aýrýy, nevrologııalyq, býyn aýrýy, ıistiń, dámniń buzylýy, shash pen tiste túsip qalýy múmkin. Sondaı-aq qan qysymynyń kúrt joǵarlaýy, este saqtaý qabiletiniń tómendeýi, asqazan-ishek joldarynyń buzylýy jáne taǵy basqalary.
Ońaltý sharalarynyń der kezinde bastalýy tynys alý aǵzalarynyń qyzmeti men qurylymyn qalpyna keltirýge múmkindik beredi. Alaıda eger ókpede fıbrozdy tin jınalyp qalǵan bolsa, onda patsıentke oksıgenoterapııa jasaý qajet, óıtkeni bul terapııa aǵzanyń ottegimen qanyǵý protsesin óteýge kómektesedi.
Koronavırýs ınfektsııasymen aýyryp shyqqan naýqastar tereń tynys alý kezinde qıyndyqty sezinedi, sondyqtan dárigerler tynys alý gımnastıkalarynyń eń qarapaıym ádisterin jasaýǵa keńes beredi.
Salaýatty ómir saltyn ustaný kerek. Temeki shegýge bolmaıdy. Sportpen aınalysyńyz nemese jattyǵý terapııasyn jasańyz. Syrqat saldarynan ómir azdap ózgerdi, alaıda densaýlyqty qalpyna keltirýge bolady.
– Áńgimeńizge raqmet!