Qorǵanys, bilim, tsıfrlyq sheshimder – Qazaqstan men Úndistan qaı salalarda tájirıbe almasa alady
Elshiniń aıtýynsha, Úndistan men Qazaqstan 2000 jyldan astam ýaqytqa sozylǵan ejelgi tarıhı qatynastarmen baılanysty. Eki el taýarlarmen, ıdeıalarmen jáne mádenı turǵyda turaqty almasyp keledi.
«Úndistan Qazaqstannyń táýelsizdigin moıyndaǵan alǵashqy elderdiń biri boldy. Dıplomatııalyq qatynastar 1992 jyly 22 aqpanda qurylǵan. Sodan beri ótkizilgen joǵary deńgeıdegi saparlar qos memleket qarym-qatynasyna jańa serpin berdi. Qazaqstan – Úndistannyń Ortalyq Azııadaǵy eń iri saýda jáne ınvestıtsııalyq seriktesi. Bizdiń eki jaqty taýar aınalymymyz úsh jyl qatarynan 2 mıllıard dollardan asady. Bizde saýdany keńeıtýge úlken múmkindik bar. Perspektıvaly sektorlar – paıdaly qazbalar óndirý, farmatsevtıka, jańartylatyn energııa kózderi, tehnologııalar, óndiris jáne basqalary, olarǵa erekshe nazar aýdarý qajet, óıtkeni Úndistannyń keń resýrstary men tájirıbesi bar», - deıdi elshi.
Sondaı-aq, qorǵanys salasyndaǵy yntymaqtastyq – Qazaqstan men Úndistannyń mańyzdy negizi. 2018 jyldan bastap Úndistan men Qazaqstannyń áskerı qyzmetshileri Lıvandaǵy BUU týy astynda birlesip qyzmet atqarady. Almatyda «Terrorızmge qarsy ilimder» taqyrybynda ótken «KazInd-2023» birlesken áskerı jattyǵýlarynda Úndistan qarýly kúshteri qazaqstandyq áriptesterimen tájirıbe almasqan.
«Úndistan men Qazaqstannyń mádenı baılanysy ıoga, úndi fılmderi, bı jáne mýzyka arqyly nyǵaıyp keledi. Astanadaǵy Svamı Vıvekananda mádenı ortalyǵy ártúrli mádenı is-sharalar, sonyń ishinde ıoga, bı jáne mýzyka sabaqtaryn ótkizedi. BUU Halyqaralyq ıoga kúnin jarııalaǵan sátten beri búkil álemde osy ejelgi úndi qazynasyna qyzyǵýshylyq artty. Bıyl Halyqaralyq ıoga kúni búkil Qazaqstan boıynsha 21 qalada atalyp ótti. Ioga sabaqtary mádenı ortalyqta jáne elshilikte turaqty túrde ótkiziledi», - dep tolyqtyrdy Doktor T.V. Nagendra Prasad.
Bilim berý salasynda qazaqstandyq jastar Úndistannyń tehnıkalyq jáne ekonomıkalyq yntymaqtastyq baǵdarlamasy (ITEC) jáne Úndistannyń mádenı baılanystar keńesiniń stıpendııasyna úmitker bola alady. ITEC baǵdarlamasy sheńberinde Úndistan Qazaqstanǵa aýyl sharýashylyǵy, bank isi, quqyqtaný, jasandy ıntellekt, aqparattyq tehnologııalar, ınjenerııa, qala qurylysy, menedjment, ıoga, aǵylshyn tilin meńgerý jáne t. b. sııaqty túrli mamandandyrylǵan salalarda áleýetti arttyrýǵa kómektesedi jáne 1992 jyldan beri Qazaqstannyń 1400-den astam azamaty ITES baǵdarlamasymen bilim alǵan.
Al Úndistannyń mádenı baılanystar keńesi (ICCR) stıpendııalyq baǵdarlamasynda Qazaqstannan kelgen stýdentterge túrli kórkemdik pánder boıynsha tegin oqý usynylady.
«Qazirgi ýaqytta Qazaqstanda 9500-den astam úndi stýdentteri medıtsınany oqyp jatyr. Úndistan Aqparattyq tehnologııalar salasyndaǵy sheberligimen tanymal. Qazaqstandyq stýdentter "Úndistandaǵy oqý" baǵdarlamasy boıynsha ınjenerlik jáne aqparattyq tehnologııalardy oqytý úshin de kele alady. 2015 jyly Úndistan akademııalyq jáne ǵylymı-zertteý baǵdarlamalaryn yntalandyrý úshin Qazaqstanǵa Param Bilim sýperkompıýterin berdi», - deıdi dıplomat.
Týrızm boıynsha Úndistan jyldyń kez kelgen ýaqytynda jáne tarıh, mádenıet, taýlar men teńizder, saýyqtyrýdan bastap, medıtsınalyq saýyqtyrýǵa deıingi barlyq qyzyǵýshylyqtarǵa sáıkes qyzmetter usynady.
«Goa jáne Táj-Mahal sııaqty oryndar qazaqtar arasynda óte tanymal. Úndistan sapasy men qoljetimdigine baılanysty medıtsınalyq jáne saýyqtyrý týrızmi úshin óte tanymal baǵyt bolyp otyr. Nıý-Delı men Almaty arasynda aptasyna 11 reıs qatynaıdy. Bul eki el arasyndaǵy týrızmniń damýyna serpin berdi. Bizdiń elektrondy vızany úıden shyqpaı-aq alý ońaı jáne ol Qazaqstan azamattary úshin uzartyldy», - dep túsindirdi Doktor T.V. Nagendra Prasad.
Sonymen birge, dıplomat jaqynda ótken Úndistannyń eń tómengi baǵadaǵy aıǵa barý mıssııasy – «Chandraıan» týraly aıtyp berdi.
«Qazaqstan da ǵaryshqa ushýymen tanymal jáne Úndistan tehnologııasy men tájirıbesin bólisýge daıyn. Qazaqstandyqtar tsıfrlyq tólemderge beıimdeldi jáne Úndistan bul sektorda kóshbasshy – álemdik tsıfrlyq tólemderdiń 60% astamy Úndistanda, onyń Universal Payment Interface (UPI) – ámbebap tólem ınterfeısi platformasynda júrgiziledi. Úndistan bul tehnologııany barlyq dostas elderge usynady jáne Qazaqstan osy tehnologııanyń kómegimen tsıfrlyq tranzaktsııalar deńgeıin arttyra alady», - dedi Úndistan elshisi.