Konfýtsıı ınstıtýty - dostyq kópiri
Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıteti Qazaqstan men Qytaıdyń bilim berý, ǵylymı jáne mádenı seriktestiginiń senimdi áriptesi boldy jáne bola bermek. QazUÝ - álemniń 136 memleketiniń 136 ýnıversıteti kiretin Jańa Jibek joly Alıansy ýnıversıtetter úılestirý komıtetiniń múshesi.
Qazirgi tańda ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıteti álemdegi 400-den astam joǵary oqý oryndarymen sonyń ishinde Qytaı Halyq Respýblıkasynyń 30-dan astam ýnıversıtetimen yntymaqtastyq qarym-qatynas jasaıdy, qytaılyq ǵalymdarmen birlesken jobalar júrgizedi.
QHR ýnıversıtetteri «Bir beldeý-bir jol» jobasyna erekshe qyzyǵýshylyq tanytyp otyr. Atalmysh baǵdarlamany eki el kóshbasshylary egjeı-tegjeıli talqylaǵan bolatyn.
Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetiniń janyndaǵy Konfýtsıı ınstıtýty - qytaı tilin oqytý jáne qytaı mádenıeti ortalyǵy. Lanchjoý ýnıversıtetimen birlesip 2003 jyldan bastap Konfýtsıı ınstıtýtynyń negizi Qytaı tili ortalyǵy bolyp qalandy. 2007 jyly resmı túrde Konfýtsıı ınstıtýty bolyp ózgertildi.
Konfýtsıı ınstıtýtynyń basty maqsaty - Qazaqstan men Qytaı arasyndaǵy bilim-ǵylym baǵytyndaǵy yntymaqtastyqty damytý, qytaı tilin úıretý. Sondaı-aq, qytaı mádenıeti men áleýmettik ómiri, ekonomıkasy týraly aqparattar berý jáne eki eldiń dostyq qarym-qatynasyn nyǵaıtý.
Konfýtsıı ınstıtýty - memleketter arasyndaǵy sonymen qatar, bizdiń ýnıversıtetterimizdiń ǵylymı jáne bilim berý salasyndaǵy úlken kópir.
Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ janyndaǵy Konfýtsıı ınstıtýtynyń ashylǵanyna 10 jyl tolyp, keń kólemde atap ótildi. Konfýtsıı ınstıtýtynyń eki el arasyndaǵy bilim berý jáne mádenı qarym-qatynasyna qosqan úlesi jáne jetistikteri orasan zor. Osy ýaqyt aralyǵynda munda myńnan astam adam til úırendi. Qazirgi tańda qytaı tilin úırenip, mádenıetimen, tarıhymen tanysýǵa qyzyǵýshylyq tanytyp otyrǵan til úırenýshilerdiń arasynda JOO stýdentteri, oqýshylar men qala turǵyndary da bar. Bul bizdiń uly kórshimizge jas býynnyń qyzyǵýshylyq dárejesiniń joǵary ekendigin bildiredi.
Jylda tildi úırenýge 200-den astam adam tilek bildirip otyrady. Qytaı tiliniń kýrstary bastaýysh, orta jáne joǵary deńgeı boıynsha ótkiziledi. Kýrs aptasyna eki saǵattan úsh ret ótkiziledi. Ár deńgeıdiń uzaqtyǵy úsh aıdy qamtıdy. Kýrsty sátti aıaqtaǵan tyńdaýshylarǵa sertıfıkat beriledi.
Budan basqa til úırenýshilerge kallıgrafııa, sýret salý, qaǵazdan oıý-órnek qııý, qytaı ulttyq bıleri, mýzykasy boıynsha qosymsha dáris beriledi. Qytaı mádenıetinen taqyryptyq kórmeler, kıno kórsetilimder uıymdastyrylyp, shaı dástúri mádenıeti tanystyrylady. Dáristerdi Qytaıdaǵy Konfýtsıı ınstıtýttarynyń Bas Basqarmasy Qytaı tili Keńsesiniń (Hanban) tarapynan jiberilgen bilikti mamandar júrgizedi.
Tyńdaýshylardyń tildik deńgeıin anyqtaý úshin jylyna eki ret emtıhan ótkiziledi. HSK emtıhany jazbasha jáne aýyzsha qabyldanady. Qytaı tiliniń deńgeıin anyqtaý emtıhanyn tapsyrǵandarǵa Qytaı tili Keńsesiniń (Hanban) kelisimimen kýálik beriledi. Budan basqa tyńdaýshylardyń qytaı tilin úırenýge degen yntasyn arttyrý úshin jazǵy tildik lagerler men baıqaýlar da ótkiziledi.
Eń aýqymdy shara - halyqaralyq "Qytaı tili kópiri" baıqaýy. Bul baıqaý jyl saıyn Almaty qalasyndaǵy QHR Bas konsýldyǵynyń qoldaýymen Konfýtsıı ınstıtýtynda ótip otyrady. Munda tyńdaýshylar tek tildik bilimin ǵana emes, óz ónerlerin de kórsetedi. Osy baıqaýda jeńgen jeńimpaz Astanadaǵy QHR Elshiligi jyl saıyn ótkizetin respýblıkalyq saıysqa qatysýǵa jiberiledi. Astanadan bas júldesin ıelengen qatysýshy "Qytaı tili kópiri" baıqaýynyń halyqaralyq kezeńine Qytaı eline joldama alady. Qytaı elindegi halyqaralyq baıqaýǵa qatysýshynyń barlyǵy da óz elinde arnaıy daıyndyqtan ótip, úzdik shyqqan jeńimpazdar.
Mádenı-tanymdyq sharalardyń qatarynda tildik biliktilikti kóterýge baǵyttalǵan qytaı elindegi jazdyq tildik lager de bar. Tiltanymdyq baǵdarlamaǵa Konfýtsıı ınstıtýtynyń talapqa saı, úzdik tyńdaýshylary ǵana qatysa alady. Tyńdaýshylar eki aptalyq qysqa merzimdi saıahat kezinde Qytaı eliniń kórikti jerlerimen, mádenıetimen tanysyp, qytaı tilinde bilimderin jetildiredi. Qytaıdyń beıneleý ónerin, kallıgrafııasyn, halyq mýzykasy men ý-shý qımyldaryn úırenedi. Qytaı taǵamdaryn jasap, olardyń dámin kóredi.
Jyl saıyn qytaı tilin úzdik oqyǵan bakalavr, magıstratýra stýdentterine jarty jáne birjyldyq baǵdarlama boıynsha granttar bólinedi.
Konfýtsıı ınstıtýtynyń materıaldyq-tehnıkalyq bazasynda tyńdaýshylarǵa tildi úırený úshin barlyq jaǵdaı jasalǵan. Jańa zamanaýı úlgidegi kompıýterlik tehnıka, aýdıo-beınequraldarmen jabdyqtalǵan oqý dárishanalary, lıngafondyq kabınet pen on myńnan astam oqýlyq, kitap-jýrnaldar qory bar.
Almatydaǵy QHR Bas Konsýldyǵynyń qoldaýymen Qytaı tarıhy men mádenıetin tanýǵa baǵyttalǵan kórmeler, túrli ǵylymı, mádenı-tanymdyq sharalar, semınarlar men konferentsııalar da jıi uıymdastyrylady. Qazaqstandaǵy joǵarǵy oqý oryndarymen, álemdegi Konfýtsıı ınstıtýttarymen jáne jergilikti mekemelermen de turaqty baılanys ornaǵan.
Sonymen qatar, qazirgi tańda ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetiniń janyndaǵy Konfýtsıı ınstıtýty 10 jyldyq mereıtoıyn keń kólemde atap ótti. Bul da eki el arasyndaǵy bilim men ǵylym jáne mádenı yntymaqtastyqtyń odan ary nyǵaıa túsýiniń kópiri. Bul Qytaı Halyq Respýblıkasy men Qazaqstan arasyndaǵy qarym-qatynastyń jan-jaqty damýynyń joǵary kórinisi.
Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetiniń
janyndaǵy Konfýtsıı ınstıtýtynyń
dırektory, f.ǵ.k. R.Ó. Asılbekov