Qoldanbaly etnosaıası zertteýler ınstıtýtynyń áleýetin arttyrý kerek – depýtat
«Bıylǵy sessııa bastalǵaly beri Qazaqstan halqy Assambleıasynan Májiliske saılanǵan depýtattar memlekettik qurylymdar ókilderimen birqatar kezdesýler ótkizdi. Sondaı kezdesýlerdiń biri Qoldanbaly etnosaıası zertteýler ınstıtýtynda boldy. Bul ınstıtýt 2020 jyly mamyr aıynda Aqparat jáne qoǵamdyq damý mınıstrliginiń janynan el Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaevtyń etnosaralyq qatynastar salasyndaǵy maqsattar men mindetterge qol jetkizý jónindegi tapsyrmasyna oraı qurylǵan. Instıtýt qazirdiń ózinde júıeli, josparly jumys júrgizip keledi. Buǵan biz etnosaralyq qatynastar salasyndaǵy memlekettik saıasatty taldamalyq, zerttemelik jáne saraptamalyq qoldaýdyń nátıjelerimen naqtyly tanysa kelip, kóz jetkizdik. Instıtýt ǵalymdarynyń sotsıologııa men qaqtyǵystanýdyń (konflıktologııa) qııýlasqan tusynda jumys isteıtini, ótkir máselerdi aınalyp etpeıtinderi, bolsa eken degendi bolǵan jaı dep boıamalap jetkizbeıtinderi óte quptarlyq. Osy oraıda etnosaralyq ksenofobııa problemalary boıynsha zertteýlerdiń qorytyndylary jarııalanǵan, ondaı jaǵdaılardy boldyrmaýdyń joldary oılastyrylyp, ártúrli etnostyq toptardyń ókilderi qatysqan kıkiljińderge taldaý jasalǵan», - dedi depýtat Úkimet basshysynyń orynbasary Eraly Toǵjanovtyń atyna joldaǵan saýalynda.
Onyń aıtýynsha, ınstıtýt eldiń 13 óńirine 15 ret monıtorıng jasaýǵa shyǵyp, etnosaıası táýekelder kartasyn túzgen, oǵan sondaı qaýip bar dep sanalatyn eldi mekender kirgizilgen. Nebári 30 adamdyq shtaty bar shaǵyn ujymnyń mamandary óńirlerde qazirgi kúrdeli epıdemııalyq ahýalda dalalyq zertteýler júrgizip keledi.
«Qazaqstan qoǵamynyń biregeı kópetnostylyǵyn, búkil álemde áleýmettik qaqtyǵystardyń, ksenofobııanyń órship turǵanyn eskere kelip, Qoldanbaly etnosaıası zertteýler ınstıtýtynyń áleýetin arttyra túsý qajet dep sanaımyz. Tıisti qamqorlyq jasaı alsaq, bul mekeme etnostyq toleranttylyqtyń, tatýlyq pen kelisimniń qazaqstandyq modelin kóńildegideı etip saqtaýdyń kiltin tabatyndaı tetikke aınala alar edi. Ókinishke qaraı, jumysyn jańa bastap jatqan ınstıtýt qazirdiń ózinde shtat qurylymyn qysqartý, bıýdjet shyǵyndaryn ońtaılandyrý sııaqty qıyndyqtarmen betpe-bet kelip úlgergen. Instıtýt qyzmetine 2020 jyldyń 7 aıynda 262,8 mıllıon teńge bólingen bolsa, búkil 2021 jylǵa bólingen aqsha 252,1 mıllıon teńge ǵana. Osyǵan baılanysty ınstıtýt 2020 jyly 19 jobany júzege asyrsa, 2021 jylǵa josparlaǵan joba sany tek 9 bolyp otyr.
Instıtýttyń mańyzdy zertteýlerdi júzege asyrýymen qatar ujymdaǵy qyzmetkerler sanyn 25 paıyzǵa qysqartýmen de aınalysýǵa májbúr etilgeni ókinishti», - dedi S. Abdrahmanov.
«Etnosaıasat salasyndaǵy mamandardyń jetispeýshiligine baılanysty Qoldanbaly etnosaıası zertteýler ınstıtýtynyń shtat sanyn qysqartpaýdyń múmkindigin qarastyrýdy suraımyz. Búgingi dúnıede jańa syn-qaterlerdiń arta túskenin, etnosaralyq
salada qaqtyǵysshyldyqtyń (konflıktogennost) kóbeıip bara jatqanyn eskere kelip, aldaǵy jyldarda etnoaralyq zertteýlerge bólinetin qarjyny qazirgiden molyraq kózdeýdi usynamyz», - dedi depýtat.