Kókpekti jazyǵynda qalmaq jasaǵy arýlap kómilgen tóbe bar

<p>ASTANA. KAZINFORM &ndash; Jaýgershilik zamandarda han men sultannyń, batyr men bektiń zıratyn dushpandaryna qorlatpaý úshin jasyryp kómý dástúri bolǵany belgili. Sondaı-aq, qazaq tanymynda, tipti erlikpen qaza tapqan jaýyn da arýlap kómý dástúri bolǵany ár jerde aıtylady. Ol sózderdiń oıdan shyǵarylmaǵanyna Abaı oblysy Kókpekti aýdanynyń kıeli oryndaryn zerttep júrgen ólketanýshy Aınur Omarovanyń &laquo;Arabaı-Toshan tarıhı jádigeri&raquo; atty myna materıaly dálel. Oqyrman nazaryna yqshamdap usyndyq.</p>

Foto: Aınur Omarova

Abaı oblysy Kókpekti aýdany Bıǵash aýylynan kúnbatysqa qaraı Kindikti ózeniniń jarlaýyt jaǵasyna taman tóbe basynda bir kúmbezdi beıit pen tas zırattar erteden turatyn. «Zıratqa qaraı saýsaǵyńdy da shoshaıtpa» deıtin tyıymdy, bala kúnnen qulaqqa quıyp óskendikten, beısaýat qabirstanǵa eshkimde barmaıtyn.

Foto: Aınur Omarova

Arabaı-Toshan oqıǵasy keshegi ótken zamanda, jaýgershilik ýaqytta bolsa kerek. Qalmaqtyń batyrlary bir urysta aýyr jaralanyp, osy tóbede jantásilim etken eken. Jaraly jaýyn da qorlamaǵan márt babalarymyz ata jaýyn arýlap kómip, aıý ne basqa ań qazyp ketpesin dep, tobylǵyny túıip, topyraq-taspen bekitken. Zamana óte sol oryn «Arabaı-Toshan» tóbesi atalyp ketipti.

Foto: Aınur Omarova

Endi Bıǵash aýylynyń ataýyna qatysty ańyz áńgimege toqtalsaq. Este joq erte zamanda bir baıdyń bulyqsyǵan sulý qyzy aıttyrǵan jerine kóńili tolmaı, ákesine neshe ret kisi salyp, razylyǵy joqtyǵyn aıtyp, basyna bostandyq surapty. Qalyń malyn alyp qoıǵan qatal áke ruqsatyn bermepti. Sodan Kindiktiniń bıik jarynan, ózenniń tereńine qoıyp ketip, jaryq dúnıemen qoshtasqan eken. Qapaly baı men aǵalarynyń kóz jasynan, tóbeniń janabynda bulaq paıda bolypty. Eldiń jaılaǵan jaılaýy qyzdyń esimimen Bıǵaısha atanypty. Bertin Bıǵash bolyp atalyp ketken eken. Jergilikti halyq bulaq sýyn qasterlep, mańynan janǵa bastyrmaı, qorshap tastaǵan.

Foto: Aınur Omarova