Klımattyń ózgerýi sáýlet eskertkishterine qaýip tóndirip jatyr

<p><span style="font-family: sans-serif; font-size: 18px;">Klımattyń ózgerýine baılanysty Dúnıejúzilik sáýlet óneri týyndysy - Potsdamdaǵy Sansýsı saraıy men baǵyna úlken qaýip tónip tur, dep habarlaıdy QazAqparat <a href="https://ru.euronews.com/green/2023/09/18/cl-19-cultural-heritage-potsdam" target="_blank" rel="noopener">Euronews</a> agenttigine silteme jasap.&nbsp;&nbsp;</span></p>

18 ǵasyrda bul Prýssııa koroli Uly Frıdrıhtiń jazǵy qonysy boldy. Prýssııa koroli ony Sansýsı - «ýaıymsyz jer» dep atady.

Jyl saıyn Sansýsı saraıyna mıllıonǵa jýyq týrıst keledi.

Klımattyń ózgerýine baılanysty oǵan qosymsha kútim qajet. Baq dırektory Maıkl Roderdiń aıtýynsha, klımat jylynýynyń yqpaly shamamen on jyldan beri baıqalyp keledi, biraq sońǵy alty jylda qatty áser ete bastaǵan. Jańbyr az jaýdy.

Topyraq aptap ystyqtan keýip, jerasty sýlary qurǵap jatyr. Aǵashtar qýrap qaldy. 20 jyl buryn ondaǵan aǵash qýraǵan bolsa, búginde bul san birneshe júzge deıin ósti.

Sansýsıdiń keıbir saraılary qazir kún raıynyń basqa da qolaısyz jaǵdaıynan zardap shegýde. Joǵary ylǵaldylyq jıhaz ben qabyrǵa jabynyn buzyp jatyr.

Buryshtary kógerip, zeń basty. Materıaldar bólinip túsip jatyr. Bunyń bári klımattyń ózgerýine baılanysty.

Aptap ystyq, qurǵaqshylyq, nóser jaýyn 300 jyldyq tarıhy bar landshaftyń jaı-kúıine keri áser tıgizip jatyr. Copernicus klımat ózgerýin zertteý qyzmetiniń málimetinshe, bıylǵy tamyz baqylaý júrgizý tarıhyndaǵy eń ystyq aı boldy.

Ortasha temperatýra 1991-2020 jyldardaǵy kórsetkishten 0,7°S joǵary bolǵan. Maýsym men tamyz aralyǵyndaǵy kezeńde temperatýralyq rekord tirkeldi.

Tamyz aıynda Portýgalııa, Italııa, Frantsııa, Soltústik Afrıka, AQSh-tyń ortalyǵy men ońtústiginde jylý tolqyny baıqaldy. Ol muhıttarǵa da áser etti. 80-jyldardyń basynan muhıttaǵy sý temperatýrasy aıtarlyqtaı joǵarylady. 2023 jyly ol taǵy jarty gradýstan astam jylyndy.

Bul da - rekordtyq kórsetkish.

Antarktıdanyń basym bóliginde teńiz muzynyń kontsentratsııasy ortasha deńgeıden tómen tústi.