Qıyn-qystaý jyldary naýryz kójeniń ornyna bylamyq jasap atap ótetin – 110 jastaǵy ájeı
8 nemere, 15 shóbere súıip otyrǵan qart áje ulttyq meıramnyń máni men maǵynasy tereń ekenine toqtalyp, ótken kúnderiniń estelikterimen de bólisti.
«Biz qıyn-qystaý zamanda ómir súrdik. Asharshylyqty da, soǵys jyldaryndaǵy qıyndyqtardy da basymyzdan keshirdik. Tylda er azamattarmen birdeı eńbek ettik. Sol qıyndyqtarǵa qaramastan biz ata-babalarymyzdan mura bolyp qalǵan salt-dástúrimizdi, ádet-ǵurypymyzdy umytqanymyz joq. Ony toılaýǵa tıym salǵan jyldary da halyq ony ataýsyz qaldyrǵan emes»,- deıdi Kúlbaram Súgirova.
«Men es bilgen 1920 jyldary Naýryz meıramy toılanatyn. Ol tusta halyq Naýryzdy «jyl basy» dep qabyldaıtyn. Oǵan erekshe daıyndyq jasaıtyn. Halyq ulttyq qundylyqtardy, salt-dástúrlerdi Naýryz meıramy arqyly dáripteıtin. Aýyl túgel jınalyp birge Naýryz merekesin atap ótetin. Jeti túrli dámnen Naýryz kóje ázirlep, elge taratatynbyz, — dedi keıýana.
«Ashtyqta jegen quıqanyń aýyzdan dəmi ketpes» degendeı asharshylyq jyldardaǵy Naýryz da əjeniń esinde.
«Asharshylyq kezinde de Naýryz toılandy. Adamdar tapqan as-aýqatyn usynatyn qonaǵyna. Túk tappaǵany bir qazan bylamyq jasap, aıran qatyp beretin. Adamdardyń bári birdeı emes qoı ol kezde de. Baqýattylary qoı soısa, qarasha halyq Naýryz kójeniń ornyna bylamyq jasap ta atap ótetin» — dedi ol.
Ájeıdiń aıtýynsha, soǵys jyldarynda da qarap otyrǵan halyq bolmapty. Bılik asharshylyqtan keıingi jyldarda Naýryz eskiliktiń belgisi dep toılatpaı qoısa da, halyq ony óz betinshe atap ótýdi toqtatpapty.
«Ashqursaq júrsek te Naýryz merekesine qatty daıyndalatynbyz. Ol úshin júgerini aldymen dıirmenge jaratyn, ony túıip, kebegin jelge ushyryp, kójege qosatynbyz. Bıdaıdy qol dıirmenge tartyp, kelige túıip, dáý qazanǵa salyp, túktep qýyratyn. Sý, tuz, bolyp jatsa bir tilim et nemese súrlengen quıryq maıyn, qala berdi jasymyq qosamyz. Ol ózi mııa sekildi. Biz kók-sóktiń ornyna sony qosyp, dámdi Naýryz kóje ázirleıtinbiz. Dámin aıtsańshy ol kójeniń»,-dep əje tamsanyp qoıdy.
«Qazir ne qosam dese de kelinderdiń óz erikterinde. Et te, kójege qosatyn azyq-túliktiń bəri bar. Naýryz – ol jáı mereke emes, ol – ata-baba dástúrine qurmetpen qaraýdy úlgi etetin úlken meıram. Barlyǵymyzǵa ortaq mereke. Eńbek etken adam jerde qalmaıdy. Qyzylshanyń arqasynda marapattyń barlyǵyn aldym. Sol eńbegimdi elep, eskerip jatqan Prezıdentimizge, el azamattaryna rahmet», — deıdi ol.
Búginde Asa aýylynda turatyn aqjaýlyqty ájeı jubaıy ekeýi eki qyz tárbıelep ósirgen. Qyzdarynan 8 nemere, 15 shóbere súıgen Kúlbaram əje Naýryz merekesinde shóberelerine eski təsilmen naýryz kóje daıyndap, ashtyqta ishken naýryz kójeniń dəmin shóberelerime tattyryp, qandaı bolatynyn kórsetsem deıdi.