«Kıeli qara shańyraqqa kim ıe?!»- baspasózge sholý
***
«Egemen Qazaqstan» gazetinde «Astyq jınaý aıaqtalyp keledi» degen maqala jarııalandy. Bıyl aýa raıynyń qolaısyzdyǵy astyq jınaý naýqanyna birshama kedergi keltirdi. Kúzdiń birinshi aıynyń ortasynan kúni búginge deıin jaýyn-shashynnyń tolassyz jaýyp turýy saldarynan aýyl sharýashylyǵy daqyldarynyń jańa ónimin jınaý qıynǵa soqty. Soǵan qaramastan egin jınaý naýqany jalǵasýda. Qazirgi aqparat boıynsha egin jınaý kólemi 15 mln. gektardan 13 mln.-ǵa jaqyn jınalǵan, ol 87,5%-dy quraıdy.
Bas basylymda «Mártebe bıigi» atty kólemdi maqala berilgen. Gazet bul maqalada álemde ıslamdyq qarjylandyrýdy damytý máselelerine keńinen toqtalǵan. Islamdyq qarjylandyrýdy damytýdyń resmı bastaýyn alǵashqy ıslamdyq bank - Egıpette qurylǵan Mıt Gamr Bank dep esepteýge bolady. Bul 1963 jyl edi.
Islam qarjysy boıynsha tanylǵan álemdik ortalyqtardyń biri - Malaızııa. Osy memlekettiń qarjy júıesinde dástúrli de jáne ıslamdyq qarjy ınstıtýttary sııaqty qurylymdar da jumys isteıdi. Sonaý 1963 jyly Malaızııada qaıyrymdylyq qory qurylsa, ol Mekkege qajylyqqa barý nıetindegi musylmandar qarjysyn ózine tartýymen erekshelendi. Sońynda onyń negizinde álemdegi asa iri ıslamdyq ınvestıtsııalyq qorlardyń biri - «Tabung Haji» paıda boldy. Alaıda, ıslamdyq bank isteriniń kúrt damýy 80-shi jyldary bastaldy. Sol tusta, ıaǵnı 1983 jyly «Islam Malaysia Berhad» bankiniń negizi qalanǵan edi.
***
«Bolat Sarybaev týraly nege aıtyp otyrmyz? Dástúrli aspaptardy jınaǵan asyl azamattyń jary búginde qarttar úıinde jatyr. Kúıeýiniń kózi ketken soń, urpaqtary keıýanany ardagerler úıine tapsyrǵan. Ulttyń mýzyka aspaptaryn kózdiń qarashyǵyndaı saqtap, murajaıǵa tabys etken ardaqty jannyń aıaýlysynyń qarttar úıinde jalǵyz qalǵany janǵa batady»,- dep jazady «Aıqyn» gazeti búgingi sanynda. Basylym tilshisi osydan bes-alty jyl buryn Hıýaz Dospanovanyń úıine jol túskende de, osy bir kórinis aldynan shyqqanyn aıtady. «Keıýana óz páterinde naýqas shalymen ǵana turady eken. Qabyrǵanyń bári qońyrqaı túske boıalǵan. Kópten jóndeý jumystary júrgizilmegen. As-sýyn kórshilerinen aıyryp júrgen qos qarııanyń sol joly tiske basar tamaq suraǵany da jadymnan shyqqan emes. «Halyq qaharmany» ataǵyn ıemdengen jannyń japadan-jalǵyz qalýynyń syry urpaqtarynyń shetelge ketip qalýynda jatyr edi»,- dep jazady avtor. Bul maqala «Kıeli qara shańyraqqa kim ıe?!» degen taqyryppen berilgen.
Osy gazetti «30 taýar Reseı naryǵyna bet alady» atty maqala basyldy. Úkimet otyrysyn ashqan Premer K.Másimov Eýrazııalyq odaqtyń ómirge joldama alýynyń qarsańynda Elbasy Nursultan Nazarbaevtyń ónerkásiptik yqpaldastyq jáne kóshi-qon zańnamasyn jetildirýge qatysty mindetter qoıǵandyǵyn eske salyp ótti. Investıtsııa jáne damý mınıstri Áset Isekeshev Qazaqstan men Keden odaǵy elderi arasyndaǵy taýar aınalymynyń 2013 jyl qorytyndysynda 24,6 mıllıard dollardy quraǵandyǵyn jetkizdi. Sonyń ishinde qazaqstandyq eksporttyń jalpy kólemi shamamen 6 mıllıard dollar bolyp otyr.
- Eger buryn eksportta shıkizattyq taýar basym bolyp kelse, sońǵy jyldary bizde eksport qurylymy ózgerdi: óńdelgen taýarlar shıkizattan asyp tústi. Keden odaǵy elderine jetkiziletin daıyn ónimderdiń jalpy somasy 1 mıllıard dollardan asa somany qurady, - dedi Á.Isekeshev.
***
«Ekspress-K» gazetiniń búgingi sanynda «Kontsy v vodý» degen maqala jarııalandy. Aýyz sýmen qamtamasyz etý boıynsha «Aq bulaq» memlekettik baǵdarlamasynyń júzege asyýynda Almaty oblysynda kemshilikter bar kórinedi. Bul óńirde birneshe jyl buryn tartylǵan sý qubyrlary tehnıkalyq sebeptermen jumys istemeýde nemese sheneýnikterdiń sylbyrlyǵynan paıdalanýǵa berilmegen. Almaty oblysynda «Aq bulaq» baǵdarlamasy aıasynda 63 jobaǵa 14,1 mlrd. teńge bólingen eken. Bul qarjyǵa 113 shaqyrym sý qubyry jelisi tartylyp, 9 sý qoıma, 8 sý irkýish munara salynyp, 14 uńǵyma burǵylanǵan.