Keıingi eki jylda otandyq ǵalymdar qandaı jańalyq oılap tapty

Foto: None
ASTANA. QazAqparat – Ǵylym jáne joǵary bilim mınıstrligi keıingi eki jylda qazaqstandyq ǵalymdar oılap tapqan jańalyqtarmen bólisti, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.

Redaktsııanyń resmı saýalyna jaýap bergen vedomstvo sońǵy jyldary ǵylymı kadrlar asa perspektıvaly dep baǵalaǵan birqatar jobany iske asyrǵan. Naqty toqtalsaq:

1. Bıologııalyq qaýipsizdik problemalary ǵylymı-zertteý ınstıtýty ǵalymdarynyń COVID-19 koronavırýstyq ınfektsııasyna qarsy 2 vaktsınany (belsendiligi joıylǵan jáne sýbbirlikti) jasaýy neǵurlym mańyzdy ǵylymı jetistikterdiń biri sanalady. Dúnıejúzilik densaýlyq uıymynyń Qazaqstandaǵy keńsesine QazVac vaktsınasyn tirkeý týraly ótinish berildi.

2. QR Mıneraldyq shıkizatty keshendi qaıta óńdeý jónindegi ulttyq ortalyǵynyń ǵalymdary bolatty ottegiden tazartý, túrlendirý jáne qospalaý úshin kondıtsııalanbaǵan kómirtegi shıkizatyn paıdalanýǵa negizdelgen ferrosılıkoalıýmınıı jáne «Qazaqstandyq» qorytpasyn alý tehnologııasyn ázirledi. Qorytpanyń tájirıbelik partııalary Germanııada, Reseıde jáne Túrkııada ónerkásiptik synaqtan sátti ótti. Halyqaralyq jáne eýropalyq patentter alyndy.

3. Mashına jasaý salasynda D.Serikbaev atyndaǵy Shyǵys Qazaqstan tehnıkalyq ýnıversıtetinde qysqy ýaqytta joldar men trotýarlardy qar men muzdan tazartýǵa jabdyqtar kesheni ázirlenip, jol-qyzmet kórsetý uıymynyń paıdalanýyna engizildi. Muzjarǵyshtardyń serııalyq óndirisi úshin tehnologııa ázirlenip, tseh jobalandy.

4. Energetıka salasynda L.N.Gýmılev atyndaǵy Eýrazııa ulttyq ýnıversıtetiniń ǵalymdary konstrýktsııalyq materıaldarda, balamaly energetıkada, nano jáne mıkroelektronıkada qoldanýǵa áleýeti bar nanoqurylymdy kompozıttik materıaldardyń radıatsııalyq jáne korrozııalyq tózimdiligi týraly zertteýler júrgizdi.

5. D.V. Sokolskıı atyndaǵy otyn, katalız jáne elektrohımııa ınstıtýty ónerkásip oryndary men avtokólik quraldarynyń ýytty gaz shyǵaryndylarynyń katalıtıkalyq beıtaraptandyrǵyshtaryn ázirledi. Otandyq katalıtıkalyq beıtaraptandyrǵyshtardy óndiretin menshikti tseh iske qosyldy.

6. Nazarbaev Ýnıversıtetiniń janyndaǵy akkýmýlıatorlar ınstıtýty sý lıtıı-ıondy akkýmýlıator jobasyn sátti iske asyrdy. Jobanyń nátıjesi boıynsha AQSh patenti alyndy.

7. Áleýmettik-gýmanıtarlyq ǵylymdar salasynda A. Baıtursynov atyndaǵy Til bilimi ınstıtýtynyń ǵalymdary memlekettik tildi ulttyq latyn grafıkasynyń álipbıine kóshirýge arnalǵan jańartylǵan normatıvtik sózdikter men akademııalyq basylymdar serııasyn ázirledi.

8. Aqparattyq tehnologııalar salasynda eksperımenttik jáne teorııalyq fızıka ǵylymı-zertteý ınstıtýty ot jaǵý kameralaryndaǵy tehnologııalyq protsesterdi ońtaılandyrý jáne atmosferaǵa zııandy shyǵaryndylardy barynsha azaıtý maqsatynda jylý-massa ótkizý protsesterin modeldeý boıynsha esepteý eksperımentterin júrgizý úshin jańa aqparattyq tehnologııalar ázirledi.

9. Metallýrgııa jáne baıytý ınstıtýty kúkirtti qyshqyl shlamynan tazartylǵan jáne elementtik selendi, jerde sırek kezdesetin metaldardy alý tehnologııalaryn ázirledi.

Eske sala keteıik, keshe qazaqstandyq ǵalymdardyń qansha aılyq alatynyn jazyp edik.


Seıchas chıtaıýt