Keramıkalyq buıymdar sheberi stanogyn qoldan qurastyryp alǵan
Túrkistan qalasynyń turǵyny Abaıhan Rysbaev úıiniń janynan keramıka buıymdaryn jasaıtyn tseh ashyp alǵan. Saz balshyqty ılep, qumyra, sazsyrnaı, balbaltas sekildi túrli zattar men kádesyılardy jasaıdy.
Ónimdi joǵary temperatýrada qyzdyryp, kúıdiredi. Boıap, árleıdi. Al, týrıster sheberdiń buıymdaryn satyp alyp qana qoımaıdy, qumyranyń jasalý joldaryn kórip, kishigim master klasqa qatysady.
Kez kelgen tutynýshynyń stanokta otyryp, saz balshyqty ıirip, qumyra jasap kórýine múmkindigi bar. Sondyqtan bolar, Abaıhan Rahmanberdiulyn týrısterdiń ózderi izdep keledi.
Abaıhan Rysbaev Túrkistan qalasynyń irgesindegi Maıdantal aýylynda týyp ósken. Bala kezinen-aq qolónerge jaqyn bolypty. Aǵashty oıyp, symdy ıip, túrli oıynshyqtar jasaýmen shuǵyldanǵan. Ony kórgen ózi sekildi balalar «traktor, mashına jasap ber» dep, bala sheberge ótinish jasaıdy. Qolynyń ebi bar ol, kombaınǵa deıin symnan jasap, talaı balany tamsandyrypty.
«Bizdiń bala kezimizde oıynshyq degen óte tapshy bolatyn. Týysqan ápkeme qýyrshaqtardyń barlyǵyn men jasaıtynmyn. Ol úıshik jasap, qýyrshaqtarymen bir otbasynyń ómirin qoıylym etip oınaıtyn. Birde qoı, sıyr kerek ekenin aıtty. Aýyl mańaıyndaǵy balshyqtan jasap berdim. Ápkem qatty qýandy»
, - deıdi ol.
Abaıhan Rahmanberdiuly Almatyda kórkemsýret ýchılışesiniń keramıka fakýltetin bitirdi. Qaıta jańǵyrtý sheberhanasynda, ıaǵnı restavratsııa salasynda jumys istedi. Keıin jeke kásibin bastaýǵa den qoıǵan.
«Jasaǵan zattarymnyń ishinde eń qymbatqa ótkenderi - 600 myń teńge boldy. Ony mýzeıge tapsyrys beretinder aldy. Al, úıge arnalǵan zattarym satylymda 10000-50000 teńgeniń aralyǵynda tur»
, - deıdi.
Sheber qumyraǵa qajetti saz balshyqty Saýran topyraǵynan alyp keledi. Laıdyń sapasyn jaqsartyp, sozylmalylyǵy men temperatýraǵa tózimdiligin arttyratyn qospalardy qosady. Sodan soń stanokta ılep, daıyndaıdy.
«Keramıkalyq buıymdardy jasaýdy kópshilik jeńil kóredi. Stanokta otyryp, laıdy aınaldyryp, pishindi keltirse boldy, qumara daıyn bolady dep túsinedi. Jalpy, bul - uzaq protses. Sondyqtan, keramıst bolý úshin zor tózimdilik kerek»
, - deıdi sheber.
Abaıhan Rysbaevtyń keramıka zattaryn jasaıtyn úsh stanogy bar. Onyń birin ózi qoldan qurastyrǵan. Sol stanokpen eki ret Parıjge baryp, master klass ótkizgen. El aýmaǵyn aralap, kópshiliktiń aldynda qumyra jasap kórsetken.
«Ol stanoktyń syzbasyn ózim syzdym. Aǵash pen temirden jasap shyqtym. Sıraqtary alynyp-salyna beredi. Ary-beri alyp júrgenge yńǵaıly. Áli kúnge deıin sol stanogymdy paıdalanamyn. Sonymen qatar, taǵy germanııalyq eki stanogym bar. Olardy kóbinese stýdentterge úıretkende jáne úıde zat jasaǵanda qoldanamyn»
, - deıdi ol.
Abaıhan Rahmanberdiuly jubaıy Jamılamen búginde 5 qyz, bir ul ósirip otyr. Bir qyzy áke jolyn qýyp, keramıst atanǵan. Qazir Túrkistandaǵy týrızm jáne meımandostyq ýnıversıtetinde keramıka páninen sabaq beredi. Al, qalǵan balalary ózderi tańdaǵan kásipteriniń kánigi mamany. Jubaıy bolsa, árdaıym joldasynyń qoldaýshysy.
«Jeńgelerińizdi qumyramen «syndyrǵanbyz». Qyz kezinde týǵan kúnine qumyra syıladym. Keıin úılengen soń, syılaǵan qumyramdy qaıtyp alyp aldym»
, - deıdi jastyq shaǵyn eske alǵan sheber ázil-shyny aralas.
Ol búginde qazrestavratsııa salasyna da ózindik úlesin qosyp keledi. Bastapqy synyn joǵaltqan arhıtektýralyq eskertkishterdi jóndeýmen shuǵyldanady. Oıýlanǵan kirpishter quıady. Qazba júmystarynan tabylǵan arheologııalyq zattardyń kóshirmesin jasaıdy.
«Túrkistanǵa shetelden qonaqtar kóp keledi. Alǵashqy jyldary bizge qolónershiler ortalyǵyn salyp bergen bolatyn. Men de sol jerden bir bólme aldym. Qumyra jasaıtyn urshyǵymdy qoıyp, qonaqtardyń kózinshe ydys jasaıtynmyn. Sheteldikterdiń qatty qyzyǵýshylyq tanytatyn. Bizge, etnoaýyldan nemese kesene janyndaǵy ǵımarattardyń birinen «Qolónershiler ortalyǵyn» ashyp berse degen usynysymyz bar. Onda zergerler men ustalar óz sheberlikterin kópshilikke kórsetip, master klastar ótkizer edi. Bul Túrkistanǵa kelgen qonaqtardyń da suranysyna ıe bolary sózsiz»
, - deıdi Abaıhan Rysbaev.
Aıta keteıik, buǵan deıin jazǵanymyzdaı, tabıǵat janashyrlary Túrkistan óńirindegi jaýqazyndar joıylyp ketýi múmkin dep dabyl qaǵyp otyr.