Keden salasynda blokcheın qalaı qoldanylady
Kedendik baqylaý departamentiniń bas sarapshysy Jarqynbek Dádikbaıdyń aıtýynsha, bas kezinde blokcheın tehnologııalaryn tek aqparat almasý úshin ǵana qoldanatyn bolady. Tsıfrlyq aqsha, ıaǵnı krıptovalıýtamen ózara aıyrbas júrgizý qarastyrylmaǵan. Sebebi Qazaqstanda elektrondy aqshaǵa qatysty normalar joq. «Ázirshe, bizde tıisti zańnama qabyldanǵan joq. Biraq blokcheındi qolǵa alǵanda alǵashqy ýaqytta ony tek aqparat almasý úshin qoldanatyn bolamyz. Óıtkeni qalǵan operatsııalar zańnamamen bekitilmegen. Al blokcheın sııaqty tehnologııalardy tolyqqandy paıdalaný úshin ony aldymen bir tekserip alý qajet. Biz qaraımyz, saraptama jasaımyz. Standartyn bekitý kerek. Qazirgi zańnamada elektrondy aqsha kórsetilmegen. Sondyqtan ony qalaı paıdalanatymyz, ol jaǵyn dál qazir aıtý qıyn», - dedi J.Dádikbaı QazAqparat tilshisine bergen suhbatynda.
Sarapshynyń aıtýynsha, ótken jyly qazan aıynan bastap respýblıka boıynsha kedendik jáne salyqtyq ákimshilendirýdiń «Astana-1» avtomattandyrylǵan júıesi iske qosylǵan bolatyn. «Barlyq memlekettik organdardyń aqparattyq júıeleri bir platformaǵa qosyldy. Sonyń arqasynda qujattardy rásimdeý jumysy jeńildeı tústi. Aqparattyq júıe iske qosylǵaly beri 110 myńnan astam kedendik tranzıt rásimdeldi. Jańa jyldan bastap «Astana-1» júıesine basqa da kedendik rásimder qosyldy. Buryn shekarada bir kólik quralyn rásimdep, ótkizýge 68 mınýt, keı kezde 120 mınýt ketetin. Al elektrondy qujat aınalymy iske qosylǵannan keıin ol ýaqyt 10-16 mınýtqa deıin qysqardy. Bes mınýttyń ishinde ótken kólikter de bar», - dep atap ótti bas sarapshy.
Aıta keteıik, buǵan deıin Qazaqstannyń blokcheın jáne krıptovalıýtalar qaýymdastyǵy kedendik salada blokcheın tehnologııalaryn engizýge qatysty túsinik bergen bolatyn. Atalǵan mindetti Memleket basshysy bıylǵy Joldaýynda belgiledi. Uıymnyń bas dırektory Dastan Qojabekovtyń aıtýynsha, atalǵan bastama «Smart contract», ıaǵnı «Aqyldy kontrakt» úlgisinde qolǵa alynsa, krıptovalıýtany qoldanýǵa týra keledi. «Dál osy «Aqyldy kontrakt» júıesi blokcheınniń negizinde jumys isteıdi. Oǵan sáıkes, taýar satyp alýshy men jetkizýshi arasyndaǵy esep aıyrysý, al keden organdary qatysqan jaǵdaıda úshjaqty aıyrbas tek tsıfrlyq valıýtamen ǵana júrgiziledi. Tsıfrlyq valıýta ol - krıptovalıýta. Bul degenimiz, kedendik operatsııalar kezinde blokcheın tehnologııasyn, sonyń ishinde «Smart contract» júıesin qoldansa, tsıfrlyq aqshadan basqa eshqandaı aıyrbas quraly júrmeıdi. Biraq dál qazir bizde blokcheın men krıptovalıýtaǵa qatysty zańnama joq», - dedi D.Qojabekov QazAqparat tilshisine bergen suhbatynda.