Qazaqtyń uly bıleri baı rýhanı mura qaldyrdy - Qaırat Mámı
Vedomostvonyń baspasóz qyzmetiniń habarlaýynsha, is-sharaǵa quqyq, tarıh, fılosofııa salasyndaǵy otandyq jáne sheteldik belgili ǵalymdar, Joǵarǵy Sottyń sýdıalary, sondaı-aq birqatar oblystyq jáne oǵan teńestirilgen sottardyń tóraǵalary qatysty.
Sektsııa jumysyn asha kele, Qaırat Mámı bıylǵy jyly elimizde Memleket basshysy Nursultan Ábishuly Nazarbaevtyń bastamasymen Qazaq handyǵynyń 550 jyldyq mereıtoıy keńinen atalyp ótilip jatqandyǵyn, Joǵarǵy Sottyń bul ıgi is-sharadan tys qalmaǵandyǵyn atap ótti.
«Handyq basqarý júıesi elimizdi birtutas ult retinde uıystyrýǵa, máıegi myqty memleket qurýǵa, onyń quqyqtyq erejeleri men ádet-ǵuryptaryn zańdastyrýǵa aıryqsha úles qosty. Sonymen qatar qazaq dalasynda qalyptasqan handyq júıesinde bıler soty aıryqsha ról atqardy», - dep atap ótti Qazaqstan Respýblıkasy Joǵarǵy Sotynyń Tóraǵasy.
Dala sotynyń fenomeni atanǵan bıler elimizdiń sot-quqyqtyq jáne ákimshilik-basqarý qyzmetin qatar atqardy. Eń birinshi kezekte bıler rýhanı-adamgershilik qundylyqtardy qorǵady. Qoǵamdaǵy ishki kelisim men memlekettiń turaqtylyǵyn saqtaýda, ádil sottyń tárbıelik jáne aldyn alý qyzmetin qamtamasyz etti. Qoǵamdaǵy janjaldardyń bolmaýyna barynsha yqpal etip, halyq qurmetine keneldi. Osy turǵydan alǵanda, Qazaqstan qoǵamnyń memlekettik jáne quqyqtyq mádenıetiniń qalyptasýyndaǵy bıler soty ınstıtýtynyń mańyzy zor. Qazaqtyń uly bıleri baı rýhanı mura qaldyrdy, olar áli kúnge deıin óziniń ózektiligin joıǵan joq.
Sektsııada Reseı Ǵylym akademııasynyń Tarıh ınstıtýtynyń professory, tarıh ǵylymdarynyń doktory Nellıa Bekmahanova, Sapıentsa Rım ýnıversıtetiniń professory, EURAS uıymynń ókiletti dırektory Fabıo Grassı, Qazaqstan Respýblıkasy Ulttyq ǵylym akademııasynyń akademıgi Altaı Taıjanov, Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetiniń professory, zań ǵylymdarynyń doktory Zaılaǵı Kenjalıev, M.Qozybaev atyndaǵy Soltústik Qazaqstan memlekettik ýnıversıtetiniń professory, tarıh ǵylymdarynyń doktory Aqmaral Ibraeva jáne t.b. sóz sóıledi.
Ǵalymdar baıandamalarynda qazaq quqyǵy men bıler sotynyń álemdik órkenıettegi ornyn, Qazaq handyǵyndaǵy saıası ınstıtýttardyń qalyptasýy, Qazaqstandaǵy sot qurylysy men quqyqtyq reformalardyń tarıhy, dástúrli qazaq qoǵamyndaǵy bıler sotynyń damýy, bıler sheshiminiń róli men olardyń oryndalý erekshelikteri máselelerin jan-jaqty talqylady.
Sektsııa jumysynyń qorytyndysy boıynsha qarar qabyldandy. Onda bıler sotynyń qaıtalanbastyǵy týraly ǵylymı tujyrymdamasynyń máni, onyń teorııalyq jáne tájirıbelik mańyzy, sondaı-aq onyń álemdik órkenıettegi rólin eskere kele osy baǵyttaǵy zertteýlerdiń qataryn keńeıtý jáne odan ári tereńdetý qajettigi aıtyldy.
2015 jyldyń barysynda respýblıka sottary bıler sotynyń qalyptasý tarıhynyń mańyzdylyǵyn zertteý boıynsha júıeli jumyspen aınalysyp keledi. Aıtalyq, a.j. 13-22 mamyr aralyǵynda Aqmola, Shyǵys Qazaqstan, Qyzylorda, Ońtústik Qazaqstan oblystary men Almaty qalasynda óńirlik ǵylymı konferentsııalar ótkizildi. Atalǵan konferentsııalarda bıler sotynyń qalyptasýy, sondaı-aq onyń Qazaq handyǵynyń paıda bolýy men damýyna yqpalynyń túrli máseleleri talqylandy. Konferentsııanyń árqaısysy boıynsha baıandamalar jınaǵy shyǵaryldy.