Qazaqstannyń qyzylsha ósirýshileri tapsyrǵan ónimi úshin tólemdi jaqyn arada alady

<p>ASTANA. KAZINFORM - Úkimette Premer-Mınıstrdiń orynbasary Serik Jumanǵarınniń tóraǵalyǵymen negizgi azyq-túlik ónimderin óndirý jáne baǵany turaqtandyrý máseleleri boıynsha keńes ótti. Talqylaý barysynda qant zaýyttaryn aınalym qarajatymen qamtamasyz etý jáne qyzylsha ósirýshilerge sýbsıdııa tóleý boıynsha sheshimder qabyldandy.</p>

Bıyl qyzylshanyń jalpy túsimi 1,1 mln tonna bolady dep kútilip otyr, odan óndiriste shamamen 120 myń tonna qant alynady. Ónim jınaý bastalysymen qyzylsha ósirýshiler qyzylshany óńdeýge tapsyrǵany úshin sýbsıdııalar men zaýyttar tarapynan tólem tóleý máselesin birneshe ret kóterdi. Qaıta óńdeýge tapsyrylǵan qyzylsha kólemi úshin fermerlerdi sýbsıdııalaý normatıvteri 25 teńge/kg, al zaýyttardaǵy qyzylshanyń satyp alý quny – 1 kg úshin 15 teńge.

Úkimet sheshimimen qyrkúıek aıynyń sońynda qyzylsha ósiriletin Jetisý, Jambyl jáne Almaty oblystaryndaǵy áleýmettik-kásipkerlik korporatsııalardyń qyzmet túrleriniń tizbesi keńeıtildi. Bul osy korporatsııalarǵa aınalym qarajatyn jeńildetilgen paıyzben tolyqtyrý úshin qant zaýyttaryn qarjylandyrýǵa múmkindik beredi. «Agrarlyq nesıe korporatsııasy» AQ qant zaýyttaryna jeńildikpen kredıt berýdiń jalpy somasy 25,8 mlrd teńgeni quraıdy. Onyń ishinde 15 mlrd teńgege «Aqsý qant» zaýytyna nesıe jelisi ashylyp, «Jetisý» ÁKK arqyly 1,6 mlrd teńge bólindi. Merki qant zaýytyna 10,8 mlrd teńgege nesıe jelisi ashyldy. Osylaısha, qant zaýyttary jaqynda qyzylsha ósirýshilermen tapsyrylǵan jańa ónim úshin esep aıyrysa alady.

Qant qyzylshasyn óńdeýge (25 tg/kg) tapsyrǵany úshin fermerlerdi sýbsıdııalaý úshin jaqyn arada Úkimet rezervinen qajetti qarajat bólinetin bolady. Fermerlerge tólemder belgilengen tártipke sáıkes kezeń-kezeńimen júrgiziledi. Jetisý oblysyndaǵy Aqsý qant zaýytyna 100 myń tonna qyzylsha tasymaldaýǵa májbúr bolǵan Jambyl oblysy fermerleriniń kólik shyǵyndaryn óteý úshin sýbsıdııalaý normatıvi tonnasyna 25 myń teńgeden 45 myń teńgege deıin ulǵaıtyldy.

Jıynda aýyl sharýashylyǵy vıtse-mınıstri Ermek Kenjehanuly óńirlik turaqtandyrý qorlaryndaǵy azyq-túlik qorlaryn tekserý nátıjeleri týraly habarlady. Tekserý úshin jumys toby quryldy, oǵan SIM Saýda Komıtetiniń, AShM AÓK, AShM, JQRK memlekettik ınspektsııa komıtetiniń ókilderi kirdi. Tekserý qorytyndysy boıynsha barlyq óńirler óz qorlarynyń jaı-kúıi týraly senimdi túrde habardar etkeni belgili boldy. Alaıda, Aqtóbe oblysyndaǵy revızııa barlyq forvardtyq kelisimsharttar aýyl sharýashylyǵy óndirýshilerimen jasalmaǵanyn kórsetti. Serik Jumanǵarın Aqtóbe oblysynyń ákimdigine jumys istep turǵan fermerlermen kelisimsharttardy qaıta jasasý úshin bir apta merzim berdi, al saýda komıtetine – Aqtóbe oblysyna ónim jetkizýge daıyn basqa óńirlerden kókónis óndirýshilerdi izdestirýge járdemdesý.

Sondaı-aq, keńeste negizgi azyq-túlik ónimderine deflıatsııa jalǵasyp jatqanyn atap ótti: jyl basynan bastap 1 qazanǵa deıin baǵanyń ósý qarqyny – 0,3%-dy qurady. Ótken aptada ortasha baǵa ındeksi ózgerissiz, nóldik ósý qarqyny tirkeldi.