Gýmanıtarlyq kómek: Qazaqstan qaı elge kómektesti jáne qaı elden kómek aldy
Qazaqstan halyqaralyq qaýymdastyqtyń tolyqqandy múshesi bolǵandyqtan, basyna qıyn is túsken memleketterge qoldan kelgen kómegin aıap kórgen emes. Oǵan keıingi jyldyń ishinde ǵana jan-jaqqa jóneltilgen gýmanıtarlyq júkter dálel. Gýmanıtarlyq kómektiń basym bóligi Ortalyq Azııadaǵy irgeles elderge kórsetilgenin aıta ketý kerek.
Syrtqy ister mınıstrliginiń janyndaǵy «Qazaqstan halyqaralyq damý agenttigi» (KazAID) kommertsııalyq emes aktsıonerlik qoǵamy usynǵan derek boıynsha, 2021 jyly Qazaqstan 13,9 mln dollardyń gýmanıtarlyq kómegin kórsetken. Kómekti qabyldaýshy elder – Qyrǵyz Respýblıkasy, Tájikstan jáne Aýǵanstan.
Al 2022 jyly 23,4 mln dollardyń gýmanıtarlyq kómegin Pákistan Islam Respýblıkasy, Ýkraına, Qyrǵyz Respýblıkasy, Tájikstan jáne Aýǵanstan elderine joldaǵan.
2023 jyldyń qańtarynan qyrkúıek aıyna deıin 62,7 mln dollardyń gýmanıtarlyq kómegin Pákistan Islam Respýblıkasy, Túrkııa Respýblıkasy, Sırııa Arab Respýblıkasy, Tájikstan jáne Aýǵanstan elderine jóneltken.
Atap aıtqanda, 2023 jyly 6 aqpan kúni Túrkııada epıtsentri Kahramanmarash provıntsııasynyń Pazardjık aýdanynda 7 baldan asatyn eki ret jer silkindi. Odan keıingi júzdegen dúmpýler eldiń 11 provıntsııasynda jáne Sırııa sekildi kórshi memleketterde de sezildi. Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaevtyń tapsyrmasy boıynsha Qazaqstan Úkimeti joıqyn jer silkinisinen zardap shekken Sırııa halqyna gýmanıtarlyq kómek jasady. Úkimet joıqyn jer silkinisi saldarynan zardap shekken Túrkııa Respýblıkasyna kómek retinde 1 mln dollar bóldi.
Al qazaqstandyqtar Túrkııadaǵy joıqyn zilzaladan zardap shekkenderge 3,6 mln dollardan astam qarajat jınap berdi. Munymen qosa, Qazaqstan Respýblıkasy Túrkııa Respýblıkasyna qosymsha gýmanıtarlyq kómek kórsetti. Odan bólek, apat aımaǵyndaǵy turǵyndardy izdestirý jáne jedel-qutqarý jumystary úshin QR Tótenshe jaǵdaılar mınıstrliginiń jedel toby Túrkııaǵa attandy.
Syrtqy ister mınıstrliginiń resmı ókili Aıbek Smadııarov ótken jyly Qazaqstan aýǵan halqyna gýmanıtarlyq kómek kórsetý boıynsha alǵan ulttyq mindettemelerin tolyq júzege asyratynyn aıtqan edi. 2023 jyly sáýirde Qazaqstan Aýǵanstanǵa dári-dármek pen azyq-túlikten quralǵan gýmanıtarlyq júk jetkizdi. Sonymen qatar, qazan aıynda Qazaqstan halqynyń atynan Aýǵanstannyń batysyndaǵy zilzaladan zardap shekken halyqqa gýmanıtarlyq kómektiń alǵashqy legin jetkizgen arnaıy ushaq Gerat áýejaıyna qondy. Sol kezde Qazaqstannan Aýǵanstanǵa taǵy 27 vagon gýmanıtarlyq júk jóneltildi.
Al 2023 jyldyń qarasha aıynda Memleket basshysynyń tapsyrmasy boıynsha elimiz Palestına halqyna gýmanıtarlyq kómek jiberdi. Eske salsaq, jeltoqsan aıynda Qazaqstan Palestınaǵa bólgen gýmanıtarlyq júk tıelgen ushaq Mysyrǵa baryp qondy. Júk ushaǵyna memlekettiń materıaldyq qorynan azyq-túlik, kórpe-jastyq, sondaı-aq «SK-Farmatsııa» JShS-dan dári-dármek pen medıtsınalyq buıymdar tıeldi.
Buden bólek, byltyr Qazaqstan Tájikstanǵa 5 myń tonna mazýtty gýmanıtarlyq kómek retinde berdi. Al bıyl naýryz aıynda Qazaqstannyń Tájikstan Respýblıkasyndaǵy Tótenshe jáne ókiletti elshisi Ýálıhan Tórehanov Tájikstan Respýblıkasynyń Úkimeti janyndaǵy Memlekettik materıaldyq rezervter agenttigi dırektorynyń orynbasary Sohıbjon Zıedýlloevke 15 myń tonna mazýt sertıfıkatyn saltanatty túrde tabys etti.
Jaqynda Qyrǵyz Respýblıkasyna Qazaqstannyń gýmanıtarlyq júgi tapsyryldy. Gýmanıtarlyq kómek QR Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaevtyń tapsyrmasyna sáıkes, sondaı-aq KazAID Qazaqstandyq halyqaralyq damý agenttiginiń qoldaýymen kórsetildi.
Al pandemııa kezinde Qazaqstan Qytaı, Germanııa, AQSh, Qatar, Ońtústik Koreıa, BAÁ, Úndistan jáne basqa da elderden gýmanıtarlyq kómek alǵan bolatyn.