Qazaqstanǵa Norvegııa men BAÁ úlgisindegi ulttyq qor qurý usynyldy
Reseılik «Komsomolskaıa pravda» gazetiniń saıtynda jarııalanǵan suhbatta reseılik ekonomıst áýel basta jap-jaqsy damyp bastaǵan Qazaqstan ekonomıkasynyń qaı burylysta syr bergeni týraly paıymyn aıtady.
«Memleket aıaqtan turyp, ekonomıka qaıtadan qurylǵan shaqta aýqymdy sheshimder qabyldaný kerek ekeni túsinikti. Al ondaı sheshimder árdaıym demokratııalyq jolmen qabyldana bermeıdi. Sondyqtan, munaı men gaz salasyndaǵy aýqymdy jobalar Qazaqstandy búgingi jaǵdaıǵa ákeldi. Nazarbaev aınalasyna ǵana arqa súıedi degenniń ózinde ol reformalar júrip jatty. Sondyqtan onyń bul ustanymyna kóz jumýǵa da bolatyn edi. Biraq áýel bastaǵy áleýet sarqylǵan shaqta bıýrokratııa eldegi basty tejeýshi kúshke aınalyp shyǵa keldi. Azııanyń tájirıbesi buǵan deıin de kórsetken. Jekelegen bıleýshiler iri ekonomıkany 15 jyldan artyq ýystan shyǵarmaı basqarsa, mindetti túrde zardaby aýyr bolady», - deıdi maman.
Reseılik saıasatkerdiń paıymynsha, kópvektorly syrtqy saıasatty ustaný Qazaqstanǵa ýaqyt ótken saıyn qıyn soǵýda.
«Qazaqstan únemi Reseı, Qytaı, Túrkııa jáne Batys elderiniń arasynda teńgerimdi saıasat ustanýǵa tyrysty. Búginge deıin bul qolynan keldi de. Biraq eldegi elıta alańdaýly. Mundaı teńgerimdi ustap turý ýaqyt ótken saıyn qıyndap barady. Sonda qazir Q.Toqaevtyń aldynda eki negizgi mindet tur. Ekonomıkalyq mindet – olıgarhııalyq júıeni ydyratý, sybaılas jemqorlyqpen kúres, Norvegııanyń nemese Birikken Arab Ámirlikteriniń úlgisindegi ulttyq ál-aýqat qoryn qurý. Al syrtqy saıasattaǵy mindeti – el ekonomıkasynyń damýyna shynymen de yqpal ete alatyn áriptesterdi tańdaý. Birden aıtaıyn, Reseıdiń bir bóligine aınalý nemese odastas respýblıka qurý máselesin, meniń oıymsha, Qazaqstan qarastyryp ta otyrǵan joq», -dedi Vladıslav Inozemtsev.
Onyń aıtýynsha, Qazaqstannyń bolashaǵynda bul daǵdarystyń róli erekshe bolmaq.
«Men keıde tóńkeris ekonomıkalyq ǵajaıypqa jol ashsa, keıde ekonomıkalyq ǵajaıyp tóńkeriske jol ashady der edim. Óıtkeni ekonomıkanyń qarqyndy jyljýy ishki tartys pen teketiresterdi ýshyqtyrýy múmkin. Degenmen, Qazaqstannyń keleshegi jaman jaǵdaıda tur deýge kelmeıdi. Onyń bir ǵana qarapaıym sebebi bar. Teńselissiz damýdyń jańa jolyna ótý múmkin bolmaǵan sııaqty. 2010 jyldardyń ortasynda Qazaqstan ekonomıkasy sharshap-shaldyǵa bastady.
Osyndaı daǵdarys jańa deńgeıge shyǵý úshin kerek bolǵan da shyǵar. Biraq elıtalar arasynda qarymta tóńkeris talpynystary bolmasa, bári qantógissiz de ótýi múmkin edi», - deıdi Vladıslav Inozemtsev.