Qazaqstanǵa munaı-gaz, energetıka salasyndaǵy zańnamany jetildirý kerek – Meg Kınner
«Toqsanynshy jyldardyń ortasynan bastap ınvestıtsııalyq daýlardyń sany kúrt ósip ketti. Ósim búkil álem boıynsha baıqalǵan. Sońǵy jyldary ınvestıtsııalyq daýlarmen birge ınvestıtsııanyń kólemi de artqanyn kórýge bolady. ıAǵnı, daýdyń kóbeıgenine qaramastan, ınvestıtsııalyq kelisimderdiń sany azaıǵan joq», - dedi sarapshy «Daýlardy sheshý jáne aldyn alý tetikterin jetildirý» atty halyqaralyq vebınarda.
Meg Kınnerdiń aıtýynsha, Qazaqstan Investıtsııalyq daýlardy retteý jónindegi halyqaralyq ortalyqqa (ICSID) 1993 jyly múshe bolyp kirgen.
Sodan beri bizdiń memlekettiń qatysýymen 19 is qaralǵan.
«ICSID statıstıkasy boıynsha ınvestıtsııalyq daýlardyń 20 paıyzy Ortalyq Azııa elderine qatysty tirkeledi. Onyń kóbi, munaı-gaz, kómirsýtek sektorymen baılanysty. Ońtústik Amerıkaǵa – 35 paıyzy, Shyǵys Eýropaǵa –13 paıyzy keledi. Jalpy búkil ınvestıtsııalyq daýlardyń 30 paıyzy gaz ben munaı óndirisine qatysty. Odan keıingi orynda 20 paıyzben elektr energııasynyń naryǵy tur», - deıdi halyqaralyq ortalyqtyń bas hatshysy.
ICSID ókili Qazaqstannyń aty atalatyn daýlarda tek el bıligine qatysty shaǵymdar ǵana qaralmaıtynyn eskertti.
ıAǵnı, qazaqstandyq ınvestorlardyń ózge elderdiń ústinen shaǵymdanǵan kezderi de bolǵan.
«Sizderge Qazaqstanmen qatysty ınvestıtsııalyq daýlar tym kóp sııaqty kórinýi múmkin. Biraq ózge elderde odan da kóp. Dál qazir Qazaqstanmen baılanysty 19 is bar. Sonyń ekeýi tórelik sheshim shyqqanyn kútpesten, aldyn ala aıaqtalǵan. Іsterdiń sheshimin tabýy týraly aıtsaq, teńgerimdi kórinis bar deýge bolady. Salalarǵa kelsek, munaı-gaz óndirý jáne energetıka salasyna búkil daýlardyń 16 paıyzy tıesili. ıAǵnı, osy saladaǵy zańnamalyq bazany jetildirý kerek. Atalǵan salalardaǵy ıýrısdıktsııany bekemdeý úshin negizgi kúshti osy jaǵyna salý kerek shyǵar», - dedi Dúnıejúzilik bank ókili.