Qazaqstandyq sarapshylar toby júıelik reformalar boıynsha usynystar jasady
QR Tuńǵysh Prezıdenti - Elbasy Qorynyń tapsyrmasymen 2019 jyly Álemdik ekonomıka jáne saıasat ınstıtýty (quramynda: G. Pazylqaıyrova, J. Myrzabekov, S. Sadıeva, S. Sýhanov, R. Sapyshev), jáne birqatar ulttyq sarapshylar tobynyń (50-den astam adam) qatysýymen, Zertteý jáne keńes berý ortalyǵy (CRC), «TALAP» qoldanbaly zertteý ortalyǵy, Eýrazııanyń Whiteshield Partners aımaqtyq bólimi birlesip, eldegi modernızatsııalaý máseleleri boıynsha keshendi ǵylymı-qoldanbaly zertteýler jumysyn bastady.
Aıtýly jumysqa sheteldik tanymal sarapshylar, onyń ishinde Whiteshield Partners kompanııasynyń dırektory jáne seriktesi, Parıj saıası zertteýler ınstıtýtynyń professory (Grande école Sciences Po) - Entonı O'Sallıvan, Whiteshield Partners kompanııasynyń dırektory jáne Eýropalyq qaıta qurý jáne damý bankiniń (EQDB) burynǵy bas ekonomısi - Erık Berglof, Whiteshield Partners kompanııasynyń negizin qalaýshy, dırektory jáne seriktesi, Kennedı atyndaǵy Garvard memlekettik basqarý mektebiniń aǵa oqytýshysy - Fadı Farra, Whiteshield Partners kompanııasynyń dırektory, Polshanyń eks-qarjy mınıstri - Pavel Voıtsehovskı men Whiteshield Partners sarapshysy, EQDB burynǵy bas ekonomısi, Parıj saıasattaný mektebiniń (Sciences Po) professory - Sergeı Gýrıev ádistemelik qoldaý kórsetti. Jeke zertteý bloktaryn qazaqstandyq sarapshylar - Ánýar Boranbaev (CRC), Rahym Oshaqbaev (Talap), Qanysh Týleýshın (Whiteshield Partners) basqardy.
Alty aıdyń ishinde adam kapıtaly jáne eńbek naryǵy, jańa ekonomıkalyq model jáne ekonomıkalyq ósimniń jańa múmkindikteri, keńistiktik damý, memlekettik basqarý, memleket pen azamattardyń ózara áreketi, makroekonomıkalyq ortanyń baǵyttary boıynsha jumys júrgizildi. Sonymen qatar «aq kitaptaǵy» usynystar el azamattarynyń ál-aýqatyn arttyrýǵa baǵyttaldy.
N.Nazarbaev 2018 jyly óziniń Joldaýynda qazaqstandyqtardyń ál-aýqatynyń ósýi basty basymdyqqa aınalýǵa tıis ekenin atap ótken bolatyn.
«Búginde jahandyq jáne jergilikti problemalar toǵysa túsýde. Mundaı jaǵdaıda syn-qaterlerge tótep berýdiń jáne memlekettiń tabysqa jetýiniń kepili eldiń basty baılyǵy – adamnyń damý máselesi bolyp otyr» - dedi Elbasy.
QR Prezıdenti Q.J.Toqaev 2019 jyldyń 2 qyrkúıeginde halyqqa arnaǵan Joldaýynda «Qoǵamdyq dıalog, ashyqtyq, adamdardyń muń-muqtajyna jedel nazar aýdarý memlekettik organdar qyzmetiniń negizgi basymdyqtary»,- ekenin jetkizdi.
Birinshi kitap - makroekonomıkalyq salany zertteýge arnalǵan. Onda Ulttyq qordyń jańa modeli, bıýdjettik turaqtylyq, ekonomıkany «kóleńkeden» shyǵarý, salyq reformasy máseleleri qamtylǵan; memlekettik áleýmettik aktıvterdi basqarýdyń tıimdiligi men ashyqtyǵyn arttyrý, banktik turaqtylyqty nyǵaıtý jáne basqa da suraqtar qarastyrylǵan.
Ekinshi kitapta memlekettik basqarý reformasynyń keleshegi sıpattalǵan. Onda memlekettik saıasatty ázirleý, memlekettik sektordyń fýnktsıonaldyǵyn jetildirý, bıýdjettiń tıimdiligin arttyrý, aımaqtardaǵy azamattyq belsendilikti damytý jáne jergilikti qaýymdastyqtardy nyǵaıtý boıynsha usynystar berilgen.
Úshinshi kitap - adam kapıtalyn damytý týraly. Munda zertteýshiler Qazaqstannyń damyǵan 30 eldiń qataryna ený jolynda kedergi bolatyn tosqaýyldardy kórsetip, usynystarynda júıelik bastamalardy sıpattaıdy. Zertteý jumystary eldiń adamı kapıtaly qanshalyqty erekshe ekenin kórsetti, degenmen onyń sapasyn jaqsartý saıasaty, jumyspen qamtý qurylymy, kirisi aımaq boıynsha da, top boıynsha da ártúrli bolýy qajet.
Tórtinshi kitap – bul jerde ekonomıkany yntalandyrýǵa arnalǵan jańa usynystar bar. Sarapshylar óńdeý ónerkásibin damytýdy kúsheıtý, agroónerkásiptik keshenniń ıntensıvti modeline kóshý, kreatıvti ındýstrııa men ınnovatsııalardy damytý, kásipkerlik ınstıtýttardy jetildirý, onyń ishinde básekege qabiletti ortany qamtamasyz etý arqyly ekonomıkany ártaraptandyrý baǵyttary men sharalaryn qarastyrady.
Besinshi kitap - keńistikti damytý jáne aımaqtyq damý saıasatynyń tıimdiligin arttyrý máselelerin qamtıdy. Zertteýshiler jasalǵan jumystyń nátıjelerin keńes retinde qaraýdy jáne qazirgi memlekettik baǵdarlamalar men damý tujyrymdamalaryna balama emes ekenin aıtyp otyr.
Barlyq bastamalar elde qol jetkizgen jetistikter men sabaq bolǵan jaıttardy eskere otyryp ázirlendi. Jumystardy júrgizýdiń kelesi qadamy -qoǵamdyq talqylaý. Oǵan elimiz ǵana emes, shetelderdegi ǵylymı ortalyqtar men korporatıvtik sektorda jumys isteıtin sarapshylar, «Atameken» UKP, kásipodaqtar men birlestikter, qoǵamdyq uıymdar, Qazaqstannyń áleýmettik-ekonomıkalyq damý máseleleri qyzyqtyratyn barlyq adamdar shaqyrylyp otyr.
Talqylaýǵa qoldaý kórsetý maqsatynda sarapshylar toby - ashyq dıalog alańyn qurdy. Barlyq aqparatty https://www.facebook.com/groups/kzexpertclub paraqshasynan alýǵa bolady.
Zertteý nátıjeleri https://kzexpertclub.fpp.kz/ paraqshasynda jarııalanady.
Zertteý nátıjeleriniń prezentatsııasy 6 mamyr 2020 jyly, saǵat 15:00-de ótedi, qatysýǵa arnalǵan silteme: https://zoom.us/j/6920794312 .
Baılanysý:
BAQ ókilderi úshin: Dıana Dıhanbaeva, tel: +7-707-990-0169, e-mail: dikhanbayeva.d@iwep.kz,
Sarapshylar úshin: Sabına Sadıeva, tel: +7-771-255-2522, e-mail: sadiyeva@iwep.kz
Qazaqstan Respýblıkasy Tuńǵysh Prezıdenti - Elbasynyń Qory - Qazaqstandaǵy prezıdenttik qor. Bul elimizdegi qyzmeti kásibı basqarý jáne jobalardyń júıeliligi qaǵıdalaryn ustanatyn iri kommertsııalyq emes qor. Qordyń jumysy daryndy jastardy qoldaýǵa, áleýmettik jobalar men azamattyq bastamalardy, básekege qabiletti saraptamalyq-taldaý ortalyǵyn damytýǵa baǵyttalǵan.
Álemdik ekonomıka jáne saıasat ınstıtýty (ÁESI) – Qordyń janynan 2003 jyly quryldy. Instıtýttyń qyzmeti álemdik ekonomıka, halyqaralyq qatynastar, qaýipsizdik máselelerin zertteýge, sondaı-aq Qazaqstan Respýblıkasy Tuńǵysh Prezıdentiniń qyzmetin jáne Qazaqstannyń táýelsiz memleket retinde qalyptasýy men nyǵaıýyna, halyqaralyq yntymaqtastyqty damytýǵa jáne beıbitshilik pen turaqtylyqty nyǵaıtýǵa qosqan úlesin zerdeleýge baǵyttalǵan.