Qazaqstandaǵy kásiporyndar ónimderi baǵasynyń ósýi azdap baıaýlady

NUR-SULTAN. QazAqparat - QR UB Aqsha-kredıt saıasaty departamentiniń dırektory Jandos Shaımardanov 2021 jyldyń IV toqsanyndaǵy kásiporyndar monıtorınginiń nátıjesin málim etti, dep habarlaıdy QazAqparat.

Jandos Shaımardanovtyń túsindirýinshe, IV toqsandaǵy saýalnamaǵa 3334 kásiporyn qatysqan, olardyń ishinde 1578 iri jáne ortasha kásiporyn boldy. Monıtorıng qorytyndysy boıynsha, naqty sektorda ekonomıkalyq belsendiliktiń qalpyna kelý protsesi jalǵasyp kele jatqany baıqalyp otyr. Daıyn ónimniń, shıkizat pen materıaldar baǵasynyń ósý qarqyny azdap baıaýlady, sondaı-aq aktıvter men aınalymdaǵy qarajattyń qozǵalysy qarqyn alǵan sátte daıyn ónimge suranys ósti.

Kásiporyndarda óndiris qýatynyń júktemesi aıtarlyqtaı ózgergen joq, júktemeniń ortasha salmaqtalǵan deńgeıi 54,2% (III toqsanda – 54,0%) boldy. Óndiris kóleminiń ósý qarqyny baıaýlady, alaıda dıffýzııalyq ındeks (budan ári – DI) burynǵydaı oń aımaqta tur (50,7). Kásiporyndardyń daıyn ónimine suranystyń artqany baıqalady, ındeks 50,6-dan 52,5-ǵa deıin ósti. Taýarlardy óndirý (54,1) jáne qyzmet kórsetý (50,8), taý-ken (56,3) sektorlarynda jáne óńdeý ónerkásibinde (55,2) kórsetkish jaqsardy.

Jalpy ekonomıka boıynsha, kásiporyndarda ónim baǵasynyń ósý qarqyny azdap baıaýlady, DI 61,5 qurady. 2022 jyldyń I toqsanynda kásiporyndar daıyn ónim baǵasynyń ósý qarqyny baıaýlaıdy dep kútedi.

Kásiporyndardy kredıtteýmen baılanysty jaǵdaı birshama jaqsardy.
IV toqsanda saýalnamaǵa qatysqan kásiporyndardyń 17,2% (III toqsanda 18,0%) bankke kredıt alýǵa ótinish berdi, olardyń 98,8% (III toqsanda 96,5%) kredıt aldy. Kásiporyndardyń kópshiligi (81,1%) kredıtti aınalym qarajatyn (materıaldar, shıkizat, jartylaı daıyn ónimder jáne t.b. satyp alý) qarjylandyrýǵa tartty.

Burynǵydaı kásiporyndar Qazaqstan ekonomıkasynyń jaı-kúıi bıznes júrgizýge kedergi keltiretinin aıtady. Buny saýalnamaǵa qatysqan kásiporyndardyń 35,5%-y rastady. Basqa kedergiler: básekelestik (29,0%), salyq deńgeıi (22,4%); ónimge degen suranys (21,9%); bilikti mamandardyń jetispeýi (19,0%). Mańyzdylyǵy boıynsha qarjylandyrýǵa qoljetimdilik 9-orynda (10,9%) tur.

Naqty sektor kásiporyndaryna júrgizilgen saýalnamanyń jıyntyq baǵasyn bildiretin kompozıttik ozyńqy ındıkatordyń (KOI) serpini naqty sektorda ekonomıkalyq belsendiliktiń qalpyna kelip jatqanyn kórsetti, KOI 100,4-ge deıin ósti. 2022 jyldyń I toqsanynda ekonomıkalyq belsendilik toqtaýsyz artady dep kútiledi (kútýler boıynsha KOI 100,2 boldy).