«Qazaqstandaǵy birde-bir ulttyń tili qazaq tiliniń halindeı múshkil kúıde emes» - respýblıkalyq basylymdarǵa sholý
***
Keshe Astanada Ujymdyq qaýipsizdik týraly shart uıymyna múshe memleketter basshylarynyń beıresmı kezdesýi boldy. Oǵan Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti Nursultan Nazarbaev, Qyrǵyz Respýblıkasynyń Prezıdenti Roza Otýnbaeva, Armenııa Respýblıkasynyń Prezıdenti Serj Sargsıan, Tájikstan Respýblıkasynyń Prezıdenti Emomalı Rahmon, Belarýs Respýblıkasynyń Prezıdenti Aleksandr Lýkashenko, Reseı Federatsııasynyń Prezıdenti Dmıtrıı Medvedev qatysty. Beıresmı formattaǵy basqosý jaıynda «Egemen Qazaqstan» gazetindegi «Uıym qyzmeti uıysqanda kúsheıedi» degen taqyryptaǵy maqaladan egjeı-tegjeıli bile alasyzdar.
Qazaqstanda alqabı soty engizilgennen beri birneshe jyl ótti. Osy kezeńde alqabı sottary birshama tájirıbe de jınaǵany anyq. «Egemen Qazaqstan» gazetiniń senbilik sanynda jaryq kórgen «Alqabıler alǵan asý» degen taqyryptaǵy maqala osy jaıtty qaýzaıdy. «Máselen, ústimizdegi jyly respýblıkada barlyǵy 208 adamǵa qatysty 113 qylmystyq is qaralǵan. Bul rette eger 2007 jyly 61 adamǵa qatysty 36 qylmystyq is qaralǵan bolsa, bıylǵy jyldyń 8 aıynda 69 adamǵa qatysty 35 is qaraldy», - dep jazady basylym.
***
«Aıqyn» gazetiniń jazýynsha, Mańǵystaý oblysyndaǵy Beıneý kentinen 65 shaqyrymdaǵy «Beldeýli» jerinen eski kerýen saraıdyń orny tabyldy. Uly Jibek jolynyń ón boıynda salynǵan qurylys Ejelgi Sam qalasynyń aýmaǵynda ornalasqan. Talaı qıly zamandardyń kýási bolǵan saraı búginde qulap úıindige aınalǵan, orta ǵasyrlarda kúıdirilgen qyzyl kirpishten salynǵan keshen 14 bólmeden turady. Bir bólmesinde meshit, asúı, endi birinde Altyn Orda dáýirine saı jylytý júıesi bar bólme qoıma, janynda 6 qudyq bolǵan. Keshen munarasy dıametriniń ózi - 4,5 metr. Kerýen saraıynyń aldyńǵy qaqpasynyń bıiktigi - 9-10 metr. Maqala «Beıneýden kerýen saraıy tabyldy» degen taqyryppen berigen.
«Ole Brazıl klab» fýtbol akademııasynda oqyp júrgen otandastarymyzdyń biri, «Jetisý» komandasynyń túlegi Raýan Sarıev Brazılııa chempıonatynyń «A» serııasynda óner kórsetetin «Atletıko Mıneıro» komandasymen úsh jylǵa kelisimshartqa otyrdy. Bul Qazaqstan Prezıdenti Nursultan Nazarbaevtyń bastamasymen júzege asyp jatqan ıgi jobanyń jemisin kóre bastaǵanymyzdy aıǵaqtaıdy», - dep jazady «Aıqyn» gazeti «Brazılııada - tuńǵysh qazaq» degen taqyryptaǵy maqalasynda. Raýan Sarıev óziniń gol soǵa biletin shabýylshy ekenin aǵymdaǵy jyldyń kókteminde aıqyn dáleldegen edi. Olıver Peltser jattyqtyratyn 17 jasqa deıingi Qazaqstan quramasy men «Ole Brazıl klab» akademııasynda bilim alyp júrgen otandastarymyz joldastyq kezdesý ótkizip, «qonaqtar» 3:2 esebimen basym túskeni esimizde. Sol oıynda Raýan Sarıev eki goldyń avtory atanǵan bolatyn.
«Alash aınasy» gazetiniń turaqty «Dat!» aıdarynda «Memlekettik tilge qurmet» birlestiginiń tóraıymy Asyly Osmanmen aradaǵy suhbat «Qazaqstandaǵy birde-bir ulttyń tili qazaq tiliniń halindeı múshkil kúıde emes» degen taqyryppen berilgen. Basylym tilshisiniń barlyq saýaldaryna tuşymdy jaýap bergen ol: «Áý bastan-aq aıtqam, qazaq halqynyń aınalasyna toptasyp, uıysýymyz kerek dep. Qazaq bizge qyzmet etken, endi ózgelerimiz qazaqqa qyzmet eteıik degenmin. Bul - meniń jalpaqshesheıligim emes. Adamgerishilik ıdeıam, Qazaqstannan kórgen meıirim-qaıyrymym júregimdi solaı soqtyryp otyr. Qazaq bizdi qıyn kezeńde qanatynyń astyna aldy, qamqorlyq kórsetti. Qıyndyqtan qutylǵanda nege biz qazaqty betinen qaǵamyz? Ádilettilikke jata ma?», - deıdi.
***
«Kazahstanskaıa pravda» gazetiniń jazýynsha, «Aq jol» Qazaqstannyń demokratııalyq partııasynyń tóraǵasy Azat Perýashev «Atameken» Ulttyq ekonomıkalyq palatasyndaǵy áriptesterine óziniń palatadan shyǵý týraly otstavkasyn qabyldaýǵa ótinish jasady. Ol bıznes-qaýymdastyqty partııalyq alańda da «otandyq kásipkerliktiń damýyna, iskerlik ahýaldy lıberaldandyrýǵa jáne qýatty jeke bıznesi bar progressıvti memleketti qalyptastyrýǵa járdemdesetinine» sendirdi. Budan bólek, Azat Perýashev «Atameken» UEP Basqarma tóraǵasy laýazymyna syrttaı daýys berýleri úshin Abylaı Myrzahmetovtyń kandıdatýrasyn usynyp otyr.