Qazaqstanda jastar arasyndaǵy sýıtsıd azaıdy

ALMATY. QazAqparat - Almatydaǵy «Jastar» ǵylymı-zertteý ortalyǵy «Qazaqstan jastary -2018» ulttyq baıandamasyn qoǵam talqysyna saldy, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.

Atalǵan qujatta keltirilgen maǵlumattardy talqylaý úshin dóńgelek ústel basyna saıasattanýshylar, ǵalymdar, sarapshylar men jastar jınaldy.

«Bul - qazirgi jastardyń saıası-áleýmettik beınesin sıpattaıtyn qujat. Munda jastardyń ómiri úshin ne mańyzdy? Qandaı ózekti máseleler qaralady? Sizder aıtqan ár usynys, nusqaý Úkimetke, memlekettik organdarǵa mindetti túrde jetedi», - dedi «Jastar Úni» JQB tóraǵasy, Qoǵamdyq keńes múshesi, saıasattanýshy, jýrnalıst Dáýren Babamuratov.

Ortalyq bul  qujatty 2013 jyldan bastap shyǵaryp keledi.

Sarapshylardyń aıtýynsha, bıylǵy baıandamada negizgi nazar aýdaratyn birqatar tarmaq bar. Onyń biri - jastar sanynyń azaıýy.

«2018 jyly jastardyń sany azaıǵanyn baıqaýǵa bolady. Osydan 5 jyl buryn jastar Qazaqstan halqynyń 25 paıyzyn qurasa, qazir 21 paıyzǵa tústi. Mamandardyń aıtýynsha, bul kórsetkish 2022 jylǵa deıin saqtalady. Odan keıin ǵana ósim bastalady. Bunyń sebebi demografııalyq quldılaýǵa baılanysty. Ekinshiden, qala jastary sanynyń artýy. Aýylda jastar aınalysatyn is joq. Sport nysandary qoljetimsiz. Sondaı-aq, jastardyń azamattyq belsendiligi tómendep ketken. Sonymen qatar, jastardyń neke qurý jasynyń ulǵaıyp ketkeni de alańdatady. Bul da - jaǵymsyz faktorlardyń biri», - dedi «Jastar» ǵylymı-zertteý ortalyǵynyń qyzmetkeri, saıasattanýshy Ásem Qaıdarova.

Aıta ketý kerek, bul saýalnamaǵa Qazaqstannyń ár óńirinen 2000 respondent qatysqan.

5 jyl burynǵy qujatpen salystyrǵanda bıylǵy baıandamadan birqatar pozıtıvti tendentsııalardy baıqaýǵa bolady.

Atap aıtsaq, bul zertteý  jastar arasyndaǵy sýıtsıd, qylmystyń jáne JITS juqtyrý jaǵdaılarynyń azaıǵanyn kórsetip otyr.

«Qazaqstanda jyl basynan beri 393 jas ózine qol salǵan. 809 adam ómirmen qosh aıtysqysy kelgen. «Jastar» ǵylymı zertteý ortalyǵynyń sarapshylary bul derekti pozıtıvti derekke jatqyzyp otyr. Sebebi, 2015 jyly ózine qol salǵan jastardyń sany 907 bolǵan. Sosyn jastardyń 80-90 paıyzy «ómirińdegi eń mańyzdy nárse ne?» degen saýalǵa otbasy dep jaýap berdi. Qazaqstannyń basym jastary úshin basty nárse - otbasy qundylyqtary eken. Bul - árıne, óte jaqsy úrdis», - dedi Ásem Qaıdarova.

Baıandamadaǵy zertteýlerge sáıkes, qazirgi qazaq jastary úshin kókeıkesti másele - turǵyn úı, jumysqa turý, bilim alý bolyp qala bermek.

Bul qujat Qazaqstandaǵy jastar saıasatynyń nátıjesin taldaıtyn basty qujat bolyp otyr. Baıandama memlekettik organdardyń statıstıkalyq málimetterine súıenip jasalǵan.

Úkimettik organdar túrli baǵdarlama, jastardy qoldaý jobalaryn jasaǵanda qazirgi jastardyń portretine arqa súıemek.

Aıta ketý kerek, Elbasy  5 qazandaǵy Joldaýynda keler jyldy Jastar jyly dep jarııalaýdy usynǵan bolatyn.