Qazaqstanda úsh-úshten Abaı, Esil jáne Jambyl, eki-ekiden Almaty men Aqtoǵaı aýdany bar

NUR-SULTAN. QazAqparat – Elimizde úsh Abaı, úsh Esil, úsh Jambyl jáne eki Almaty men eki Aqtoǵaı aýdany bar. QR Strategııalyq josparlaý jáne reformalar agenttiginiń Ulttyq statıstıka bıýrosy osyndaı málimet jarııalady. QazAqparat osy eldi mekender týraly aqparatty jınaqtap shyqty.

Úsh Abaı aýdany

Alǵash qurylǵan Abaı aýdany búginnen bastap Abaı oblysy (buǵan deıin Shyǵys Qazaqstan oblysy) quramynda. Burynǵy Semeı oblysynyń batys bóliginde 1928 jyly 3 qyrkúıekte qurylǵan. Aýmaǵy – 20 myń km². Ortalyǵy – Qaraýyl selosy.

Ekinshi Abaı aýdany — Qaraǵandy oblysynyń ortalyq bóligindegi ákimshilik bólinis. 1973 jyly qurylǵan. Alǵashynda «Mıchýrın aýdany» bolyp, 1997 jyldan Abaı aýdany atalady. Aýmaǵy – 6,5 myń km². Ortalyǵy – Abaı qalasy.

Úshinshi Abaı aýdany Shymkent qalasynyń batys bóliginde ornalasqan. Aýmaǵy – 49 704 ga. 1973 jyly 10 sáýirde qurylyp, 1996 jyly taratylyp, 2004 jyly qaıta qurylǵan.

Úsh Esil aýdany

Esil aýdany — Soltústik Qazaqstan oblysynyń ońtústik-batys bóligindegi ákimshilik aýdan. 1997 jyldyń 17 sáýirine deıin Lenın, sodan keıin Máskeý aýdany atalyp keldi. Aýmaǵy – 5,14 myń km². Ortalyǵy — ıAvlenka aýyly.

Aqmola oblysynyń batysynda da Esil aýdany bar. 1936 jyly qurylǵan. Aýmaǵy – 8,0 myń km². Ortalyǵy — Esil qalasy.

Úshinshi Esil aýdany elordada. 2008 jyldyń 5 tamyzynda quryldy. Aýmaǵy – 31,2 myń ga.

Úsh Jambyl aýdany

Jambyl aýdany – Almaty oblysynyń ońtústik-batysynda ornalasqan ákimshilik birlik. 1928 jyly qurylǵan. Aýmaǵy – 19,3 myń km². Ortalyǵy – Uzynaǵash aýyly.

Jambyl oblysynyń ońtústik-batysyndaǵy aýdan da Jambyl dep atalady. 1928 jyly qurylǵan. Aýmaǵy – 4,3 myń km². Ortalyǵy – Asa aýyly.

Taǵy bir Jambyl aýdany Soltústik Qazaqstan oblysynda. 1997 jyly burynǵy Presnov jáne Jambyl aýdandarynyń qosylýynan paıda boldy, bul rette 1928 jylǵy shekara qalpyna keltirilgen. Aýmaǵy – 7,46 myń km². Ortalyǵy – Presnovka aýyly.

Eki Almaty aýdany

Eń aldymen, qazirgi Nur-Sultan, ol kezde Astana qalasynyń aýmaǵynda Almaty aýdany qurylǵan. 1998 jyly 6 mamyrda. Aýmaǵy – 21 054 ga.

Al, 2018 jyly 30 naýryzda Aqtóbe qalasyndaǵy ákimshilik-aýmaqtardyń biri Almaty aýdany ataýyna ıe boldy.

Eki Aqtoǵaı aýdany

Aqtoǵaı aýdany – Pavlodar oblysynyń soltústik-batysynda ornalasqan. Jer aýyp kelgen sharýalardyń tyń ıgerýimen baılanysty 1907 jyly irgesi qalanǵan. Aýmaǵy – 9,8 myń km². Ortalyǵy – Aqtoǵaı aýyly.

Qaraǵandy oblysynyń ońtústik-shyǵysynda da erteden kele jatqan Aqtoǵaı aýdany bar. 1931 jyly, keı derekter boıynsha 1928 jyly qurylǵan. Aýmaǵy – 52,0 myń km². Ortalyǵy – Aqtoǵaı aýyly.

Aıta ketsek, Qazaqstanda resmı túrde úsh jańa oblys quryldy.