«Qazaqstanda ıpoteka daǵdarysy bastaldy ma?» - baspasózge sholý
***
Er jasy elýdiń belesine endi ǵana shyqqan Dáýlet Turlyhanovtyń ómirdegi, sporttaǵy jolyn qyran samǵaýyna balasaq bek jarasar edi. Halqymyzdyń aımańdaı uly - HH ǵasyrda qatarynan úsh Olımpıadada olja salǵan jalǵyz qazaq sportshysy. Grek-rım kúresinen jeti jyl boıy eshkimdi bet qaratpaı jeńip, qatarynan jeti ret KSRO chempıony ataǵyn qanjyǵasyna baılaǵan bahadúr balýan. On jyldan astam Keńes Odaǵy sııaqty ulan-baıtaq eldiń quramasynda bolýy naǵyz Qajymuqan atasyna tartyp týǵan tarlandyǵyn tanytar-dy. Onymen qoımaı álem chempıony, birneshe dúrkin Eýropa chempıony, eki márte Álem kýbogynyń jeńimpazy, Azııa oıyndarynyń chempıony, úsh dúrkin Azııa chempıony bolǵan sańlaq saıypqyran. Osy dańqty palýanmen aradaǵy suhbat «Egemen Qazaqstan» gazetiniń búgingi sanynda «Dúnıedegi eń jaqsy qasıetter óz halqymnyń boıynan tabylsa deımin» degen taqyryppen berilgen.
«Qazmedıa ortalyǵy» ǵımaratynda Ortalyq kommýnıkatsııalar qyzmetiniń shaqyrýymen Parlament Májilisiniń depýtaty, Zańnama jáne sot-quqyqtyq reforma komıtetiniń múshesi Muhtar Tinikeev brıfıng ótkizdi. Brıfıngte aıtylǵan negizgi másele - Memleke basshysy Nursultan Nazarbaevtyń11 qazanda Úkimettiń keńeıtilgen otyrysynda mindettegen tapsyrmalarynyń oryndalý barysy boldy. Osy jaıt arqaý bolǵan maqala el gazeti «Egemen Qazaqstanda» «Taıaq laqtyrsań, ekonomıst pen zańgerge tıedi» degen taqyryppen berilip otyr. Basylymnyń jazýynsha, jýrnalıstermen júzdesýde depýtat Elbasy syn tezine salǵan faktilerge toqtala kelip, jyl saıyn respýblıka júzinde oryn alatyn jobalardyń qymbattaýyna baılanysty qosymsha qarjydan 60 mlrd. teńge jumsalatynyn alǵa tartty. «Jáne, ókinishke qaraı, ol soma jyl saıyn artyp otyrǵanyna qynjylysyn bildirgen depýtat: Jobalardyń qymbattaýy para alý esebinen bolyp otyr. Bul eshkim úshin de qupııa emes, - dedi. - Biz eger de el bıýdjetin 3 jyldyq etip bekitsek, nege tenderlerdi de sol merzimde bir ret ótetin etpeımiz. Sonda tenderge qatysýshy óziniń 3 jyl boıyna atqaratyn jumysy barlyǵyna senimdi bolar edi jáne bankter de olarǵa nesıe berýge qulyq tanytar edi».
***
«Qazirgi ýaqytta el turǵyndary úshin jyljymaıtyn múlik (páter nemese turǵyn úı) satyp alý maqsatynda ıpotekalyq kredıt alý kúnnen-kúnge qıyndap barady. Sonda Qazaqstan bankteri ıpotekalyq daǵdarysqa ushyraı bastaǵany ma, qalaı?» - dep jazady «Aıqyn» gazeti. Basylymnyń jazýyna qaraǵanda, buǵan eń aldymen, bankterdiń turǵyndarǵa ıpotekalyq nesıe berýden bas tartýy úlken kedergi keltirip otyr. Tipti keıbir bankter ıpotekalyq nesıeni berýdiń sharttaryn anaǵurylym qıyndatyp jiberdi. Mysaly, nesıe berý jaǵynan halyqtyń kóńilinen shyǵyp júrgen banktiń biri - «Qazkommertsbank» basshylary ústimizdegi jylǵy qarasha aıynan bastap ıpotekalyq nesıe berýdi úzildi-kesildi toqtatty. Bank sarapshylarynyń pikirinshe, kóp kólemde-gi qarjyny uzaq merzimge - 20 jylǵa qaryzǵa berý bank úshin tipti de tıimdi bolmaı otyr. Maqala «Qazaqstanda ıpoteka daǵdarysy bastaldy ma?» degen taqyryppen berilgen.
Qazaqstanda tek bıylǵy jyly ǵana etnosaralyq qatynastardy jáne halyqtar arasyndaǵy tatýlyqty aqparat quraldarynda jarııalaýǵa memleket 174 mıllıon teńge jumsady. Bul týraly Astanada ótip jatqan «Tózimdilik jáne BAQ» atty taqyryptaǵy Qazaqstan halqy Assambleıasynyń halyqaralyq medıaforýmy barysynda Prezıdent ákimshiligi basshysynyń orynbasary Baǵlan Maılybaev málim etti. Onyń aıtýynsha, búgingi tańda bul aqparattyq jumysqa jetekshi aqparattyq quraldar - barlyǵy júzden astam telearnalar men radıostansalar, gazetter men ınternet saıttar tartylǵan. Bul jaıynda «Aıqyn» gazetindegi «Ulttar tatýlyǵyn nasıhattaýǵa qansha jumsalady?» degen taqyryptaǵy maqalada jazylǵan. «Kez kelgen eldiń memlekettik saıasatynda aqparat quraldarynyń orny erekshe, - dedi aqparat quraldaryna qaıyrylǵan Prezıdent ákimshiligi basshysynyń orynbasary.- Osyny sezine bilý, soǵan sáıkes jaýapty jumys isteý mańyzdy. Elbasy Nursultan Nazarbaev árqashan el birligi men qoǵamdyq kelisimdi óz saıasatynyń tiregi etip keledi. Táýelsizdiktiń alǵashqy kúnderinen Memleket basshysy «kópulttylyq eldiń kemshiligi emes, artyqshylyǵy» ekendigin tujyrymdady, ony barsha Qazaqstan halqy ótken 22 jylda isimen dáleldeı bildi. Biz beıbit jerde, birlik bolǵanda ǵana baıandy tirlik bolatynyn dúnıege pash ettik. Byltyr Prezıdent «Qazaqstan-2050» Strategııasyn jarııa etti. «Strategııanyń rýhanı ózegi - jańa qazaqstandyq patrıotızm. Tıisinshe, onyń myzǵymas tuǵyry - kópulttyq qoǵamdaǵy teń múmkindikter. Bul ustanym Qazaqstandaǵy turaqtylyq pen tatýlyqqa berik negiz bolyp keledi».