Qazaqstanda EKO jasaıtyn 30 klınıkanyń 19-y tegin qyzmet kórsetedi
Spıkerlerdiń sózinshe, Memleket basshysynyń tapsyrmasymen iske qosylǵan «Ańsaǵan sábı» arnaıy baǵdarlamasy boıynsha kvota kóptep bólinýde.
«Elimizde jyl saıyn 7 myń kvota bólinedi, olar aımaqtarǵa sáıkes bólingen. Qalamyz megapolıs ekenin eskersek, eń kóp kvota Almatyǵa, sondaı-aq Astana qalasyna bólingen», - deıdi Akýsherlik, gınekologııa jáne perınatologııa ǵylymı ortalyǵy ekstrakorporaldy uryqtandyrý bóliminiń meńgerýshisi Radha Arıpova.
Aıtýynsha, Qazaqstanda 30 EKU klınıkasy bar, onyń 19-y mindetti áleýmettik medıtsınalyq saqtandyrý (MÁMS) júıesine qatysady.
«Byltyr MÁMS aıasynda 210 baǵdarlama, 2021 jyly 133 baǵdarlama júzege asyryldy. Osy jyldyń birinshi jartyjyldyǵynda tek Akýsherlik, gınekologııa jáne perınatologııa ǵylymı ortalyǵy 125 EKU baǵdarlamasyn aldy. Búgingi kúni 210 áıelde nátıje belgili. Onyń ishinde 63 áıelde júktilik anyqtaldy. Tıimdilik – 30 paıyz», - dep atap ótti R. Arıpova.
EKU baǵdarlamasyna qatysatyn patsıentterdiń jas sanaty kelesideı:
- 29 jasqa deıin – 22%
- 30-39 jas – 68%
- 40+ jas – 10%
Dárigerler atap ótkendeı, bedeýlik dıagnozy qoıylǵan jáne bir jyl boıy emdelgen, sondaı-aq olarda jatyr tútikteriniń absolıýtti bitelýi, sozylmaly ınfektsııalar nemese jatyr tútikterin alý operatsııalary sııaqty belgileri bar erli-zaıyptylar EKU jasaýǵa quqyly.
Sonymen qatar andrologtar kórsetkendeı, erler faktorymen baılanysty problemalar bolsa EKU protsedýrasyn jasata alady. Endokrındik faktorlary bar jáne artyq salmaq saldarynan ovýlıatsııa bolmaǵan áıelder EKU jasata alady.
Reprodýktolog Elvıra Sarmanova EKU protsedýrasy tóńireginde áli de qate túsinikter bar ekenin aıtty.
«Eń jıi kezdesetini – EKU arqyly týǵan balalardyń densaýlyǵynda aqaý bar, degen oı-pikir. Qosymsha reprodýktıvti tehnologııalar dúnıejúzinde 40 jyldan beri qoldanylyp keledi. Osy ýaqyt ishinde álemde 100 myńnan astam deni saý bala dúnıege keldi. Bul balalar medıtsınalyq uıymdardyń turaqty baqylaýynda. Júrgizilgen zertteýlerdiń eshqaısysy EKU arqyly týǵan balalar men tabıǵı jolmen týǵan balalardyń densaýlyq jaǵdaıynyń aıyrmashylyǵy bar ekenin dáleldeı almady», - dedi E. Sarmanova.
Al embrıolog Mádına Spanova tanymal protsedýra – analyq jynys jasýshasyn muzdatý týraly aıtty. Bul reprodýktıvti tehnologııa bıologııalyq materıaldy saqtaý úshin qoldanylady.
«Ýaqyt óte kele áıelderde analyq bezderdiń qory taýsylady, hromosomalyq aýytqýlardyń yqtımaldyǵy da artady. 35 jastan keıin analyq jynys jasýshasynyń DNQ qurylymy buzylady. Bul, mysaly, 10 embrıonnyń eki nemese tórt embrıonynda hromosomalardyń durys jıyntyǵy bolady. Sondaı-aq bala súıý jasyn uzartý jáne ana bolýdy densaýlyqqa qaýip tóndirmeıtin qolaıly ómir kezeńine qaldyrý. Dárigerler naýqastarǵa qaterli isikpen operatsııadan buryn jynys jasýshasyn muzdatýǵa keńes beretin kezder bolady. ıAǵnı, hımıoterapııadan buryn analyq jynys jasýshasynyń jetkizilýin saqtaý úshin», - dep bólisti ol.
Aıta keteıik, EKU protsedýrasyn alý úshin aldymen turǵylyqty jeri boıynsha gınekologpen keńesip, tıisti joldama alý kerek. Bedeýlik dıagnozymen ǵana kvotaǵa qol jetkizý múmkin.