Qazaqstanda balalar jaraqattanýynyń aldyn alý jóninde aılyq ótkiziledi

Foto: None
ASTANA. QazAqparat - Qazaqstan Respýblıkasy Densaýlyq saqtaý jáne áleýmettik damý mınıstrliginiń Salaýatty ómir saltyn qalyptastyrý problemalary ulttyq ortalyǵy 1-30 sáýir aralyǵynda elimizde balalar jaraqatynyń aldyn alý jóninde aılyq ótkizedi. Bul týraly atalǵan ortalyqtyń baspasóz qyzmeti habarlady.

Balalardyń jaraqaty tek Qazaqstan ǵana úshin emes, kóptegen álemdegi elder úshin keń aýqymdy áleýmettik máselelerdiń biri bolyp tabylady. Ol týraly ár túrli alǵan jaraqattan balalardyń ólim-jitimi deńgeıiniń joǵarylyǵy dálel. DDU-nyń jáne ıÝNISEF-tiń balalar jaraqatynyń aldyn alý men baǵalaý týraly álemdik baıandamasyna sáıkes jyl saıyn álemde 830 000 bala qaza taýyp, al ondaǵan mıllıon bala alynǵan jaraqattyń saldarynan múgedek bolýda. Jaraqattan bolatyn ólim-jitimniń basty sebebi - joldaǵy apat, sýǵa ketý, kúıip qalý, qulaý, ýlaný. Jaraqat alǵan balalardyń kóbi aýrýhanaǵa jatqyzylady jáne ómir boıy múgedek bolyp qalý qaýpin tóndiredi, ol densaýlyq saqtaý salasynyń resýrstaryn azaıtyp, úlken áleýmettik jáne ekonomıkalyq zalal ákeledi.

Balalar jaraqaty máselesiniń áleýmettik mańyzdylyǵy aıqyn jáne osy máseleni sheshýde barlyq qoǵam kúshin biriktirý qajet.

Jaraqat máselesin sheshýdiń birden-bir joly jeke qaýipsiz tirshilik áreketine, barlyq maǵynada óz densaýlyǵyn ózi saqtaý, sondaı-aq basqa adamdardyń densaýlyǵyna uqypty qaraý sekildi jaýapty qarym-qatynasty tárbıeleýde kórinedi.

Profılaktıkany birneshe deńgeıde iske asyrý mańyzdy, áser etý obektisi - sotsıým (onyń jaraqat alýǵa qaýipsizdigin tómendetý maqsatynda qorshaǵan orta), ujym (mektep, balalar mekemesi); otbasy, jeke adam.

Balalar, jasóspirimder men jastar arasynda jaraqattyń aldyn alý jáne qoǵamda barlyq qyzyǵýshylyq tanytqan taraptardyń kúshin biriktirý maqsatynda Qazaqstanda jyl saıyn 1-30 sáýir aralyǵynda mektep jasyndaǵy balalar men jastar arasyndaǵy jol-kólik jáne turmystyq jaraqattyń aldyn alý jóninde mektep jasyndaǵy balalar men jasóspirimder, jastardyń arasyndaǵy jol-kólik jáne turmystyq jaraqattanýshylyq máselesine memlekettik organdardyń, kópshiliktiń, BAQ-tyń jáne barlyq halyqtyń nazaryn aýdarý maqsatynda «Árqashan muqııat bol!» uranymen aılyq ótkiziledi.

Aılyq barysynda jol qozǵalysy erejesi, dárigerge deıingi kómek kórsetý qaǵıdalary týraly bilim deńgeıin arttyrýǵa jáne ózin-ózi qorǵaý minez-qulqyn qalyptastyrýǵa baǵyttalǵan sharalar, barlyq qyzyǵýshylyq tanytqan taraptardyń qatysýymen dóńgelek ústelder, pikirtalastar, baspasóz máslıhattary, BAQ-qa habarlaý arqyly semınar-trenıngter jáne t.b. ótkizý josparlanǵan.

Seıchas chıtaıýt