Qazaqstanda alqabıler qaraıtyn isterdiń sanattary kóbeıdi
Zań jobasy Memleket basshysynyń osy jylǵy 16 naýryzdaǵy «Jańa Qazaqstan: jańarý men jańǵyrý joly» atty Qazaqstan halqyna Joldaýyn iske asyrý jalpyulttyq is-sharalar josparynyń 21-tarmaǵyna sáıkes daıyndaldy.
«Elimizdegi alqabıler soty 2007 jyldyń 1 qańtarynan bastap engizildi jáne 15 jyl boıy jumys istep keledi. Bul – bizdiń sot júıesin damytý baǵytynda óte mańyzdy qadam. Alqabıler soty qylmystyq protsestiń negizgi qaǵıdattaryn: jaryspalyq pen taraptardyń teńdigi, kinásizdik prezýmptsııasyn jáne basqa da qaǵıdattardy bekitýde mańyzdy oń ról atqarady. Qazir alqabıler soty qaraǵan ister boıynsha 10 paıyzyna deıin aqtaý úkimin shyǵarady. Al jalpy sottarda bul kórsetkish 1,5-2 paıyzdy ǵana quraıdy», - dedi QR Joǵarǵy Sotynyń qylmystyq ister jónindegi sot alqasynyń tóraǵasy Ábdirashıd Júkenov.
Onyń aıtýynsha, alqabılerdiń qaraýyna jatatyn ister boıynsha sotqa deıingi tergeýdiń sapasy áldeqaıda joǵary. Taraptar sot talqylaýynda belsendilik tanytady.
«2023 jylǵy 1 qańtardan bastap qoldanysqa engiziletin 2019 jylǵy 27 jeltoqsandaǵy zań aıasynda alqabıler soty qaraıtyn ister taǵy 16 quramǵa kóbeıtildi. Osy oraıda kelesi jyldan bastap alqabılerdiń qatysýymen asa aýyr qylmystardyń 31 quramy qaralatyn bolady. Al búgin qaralyp jatqan zań jobasynda Memleket basshysynyń tapsyrmasyna sáıkes, alqabıler qaraıtyn isterdi keńeıtý jáne 2024 jylǵy 1 qańtardan bastap taǵy 13 aýyr qylmys quramyn berý usynyldy», - dedi Á. Júkenov.
Bul Qylmystyq kodekstiń:
- 116-baptyń 2, 3-bólikteri (adamnyń dene múshelerin zańsyz alý); 146-baptyń 2, 3-bólikteri (azaptaý); 249-baptyń 2-bóligi (reıderlik); 317-baptyń 4-bóligi (medıtsınalyq qyzmetkerdiń áreketterinen abaısyzda eki nemese odan da kóp adamnyń ólimine ákelý); 335-baptyń 4-bóligi (balyqty zańsyz aýlaý); 337-baptyń 4, 6-bólikteri (aýyr saldarǵa ákelgen zańsyz ań aýlaý); 345-baptyń 4-bóligi (kólik quralyn basqarǵanda abaısyzda eki nemese odan da kóp adamnyń ólimine ákelgen jol-kólik oqıǵasy); 345-1-baptyń 4-bóligi (kólik quralyn mas kúıde basqaryp eki nemese odan da kóp adamnyń ólimine ákelgen jol-kólik oqıǵasy); 346-baptyń 5, 6-bólikteri (kólik quralyn basqarý quqyǵynan aıyrylǵan jáne mas kúıde kólik basqarǵanda adamnyń ólimine ákelgen jol-kólik oqıǵasy).
«Jalpy alǵanda, alqabıler soty qaraıtyn 44 quram jatatyn bolady. Alqabıler sotynyń sottylyǵyn keńeıtý sot júıesin demokratızatsııalaýǵa yqpal etedi jáne qoǵam jaǵynan sotqa degen senimdi edáýir arttyratyn bolady. Qylmystyq sot isin júrgizýdiń basty qaǵıdattaryn, ıaǵnı taraptardyń jaryspalyǵyn, kinásizdik prezýmptsııasyn jáne sot tóreliginiń basqa da negizgi qaǵıdattaryn aıtarlyqtaı iske asyrýǵa múmkindik beredi», - dedi Á. Júkenov.
Foto: senate.parlam.kz