Qazaqstan munaı kompanııalar odaǵy jumyssyzdyqqa jol bermeýdiń joldaryn aıtty
«Munaı-gaz óndirisine qyzmet kórsetý salasynda 2 myńnan astam kásiporyn bar. Onda 200 myńǵa jýyq qazaqstandyq eńbek etedi. Bul – óte úlken ekonomıkalyq sala. Munaı baǵasy tómendegen saıyn munaı óndirýshi kompanııalar shyǵyndy únemdeý sharalaryn arttyrary sózsiz. Bul jaǵdaıda eń aýyr soqqy munaıǵa qyzmet kórsetý salasyna tıeri aıdan anyq. Obektıvti túrde qaraıtyn bolsaq jumys ornyn qysqartý jáne qarjylaı únemdeý – óndirýshi kompanııalar men olardyń bas merdigerlerin aınalyp ótedi. Ol tikeleı qyzmet kórsetý kompanııalarynda kezdesedi. Mysaly TShO kompanııasy júrgizip jatqan «Bolashaq-Damý» jobasyna qatysyp, jaqyn arada óz jumysyn aıaqtaıtyn qazaqstandyq kompanııalardyń 5 myńǵa jýyq jumysshysy jazda jumyssyz qalý qaýpi bar. Olardy biz qaıda jiberemiz?» - deıdi Rashıt Jaqsylyqov OKQ-da ótken baspasóz máslıhatynda.
Qazaqstan munaı servıstik kompanııalar odaǵynyń tóraǵasy mundaı mysal elde kóp ekenin aıta otyryp, jumyssyzdyqqa jol bermeý boıynsha birqatar shara qabyldaýdy usyndy.
«Birinshiden osy kezge deıin qol qoıylǵan kelisimsharttardyń qarjylaı qunyn tómendetpeý kerek. 2015 jyly týra osyndaı jaǵdaı bolǵan kezde operatorlar qundy 20 paıyzǵa tómendetip, birtalaı kompanııa bankrotqa ushyrady. Ekinshiden buǵan qosa kelisimsharttardyń bári de teńgemen bekitilgen. Qarjy naryǵynda da júrip jatqan ınflıatsııalyq jaǵdaıdy ózderińiz bilesizder. Kelisimsharttyń qunsyzdanýyna ákelýi múmkin. Sondyqtan ınflıatsııanyń ózgerýine baılanysty kelisimshartty ózektendirip otyrý qajet. Úshinshiden munaı óndirýshi kompanııalar mundaı jaǵdaıda salyqtyq jeńildikter alady. Bul jeńildikterdi ınvestıtsııalyq mindettemelerin toqtatpaıtyn operatorlarǵa ǵana berý kerek. Olar qurylys jáne burǵylaý jumystaryn toqtatpaýǵa mindetteme alýy tıis», - dedi ol.
Rashıt Jaqsylyqov tórtinshiden, elimizde jańa jobalardy iske qosý jumysy jedeldetilýi tıis ekenin aıtady. Mysaly, Qarashyǵanaq ken ornynyń keńeıýýi 4 mlrd dollarlyq joba. Odan bólek Qazaqstandaǵy gaz-hıııa jobalaryn tezirek iske qosqan abzal.
«Besinshiden otandyq kompanııalar óziniń qyzmetin eksporttaýǵa kómektesý kerek. Mysaly Reseıdiń ártúrli jobalarynda qazaqstandyq 2 myńnan astam azamat qyzmet kórsetip júr. Altynshydan 100 mln dollarǵa deıingi kelisimsharttardyń bárin de Qazaqstan kompanııalaryna berý kerek. Qazaqstan kompanııalary ósip-jetildi. Qazir olar ol mindettemeni atqara alady. Al odan joǵary somadaǵy kelisimsharttardy odan joǵary kásiporyndarǵa berý kerek. Bizdiń oıymyzsha osyndaı naqty sharalardy qolǵa alsaq, ekonomıkamyzdyń álsireýine jol bermeımiz», - dep túıdi Rashıt Jaqsylyqov.