Qazaqstan men Japonııa ıadrolyq qarýsyz álem qalyptastyrýǵa shaqyrdy
Konferentsııa Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Prezıdenti – Elbasy kitaphanasynyń kóshpeli ǵylymı-ekspozıtsııalyq jobasy aıasynda N.Á.Nazarbaevtyń ıadrolyq qarýsyz álem qalyptastyrý jolyndaǵy qozǵalysty damytýdaǵy qyzmetine arnalǵan.
Konferentsııany ashqan Qazaqstan Respýblıkasynyń Japonııadaǵy Elshsi Erlan Baýdarbek-Qojataev Qazaqstannyń Tuńǵysh Prezıdenti N.Á.Nazarbaevtyń ıadrolyq qarýsyz álem qalyptastyrý jolyndaǵy qozǵalysty damytýdaǵy úlesin, sondaı-aq Qazaqstan men Japonııanyń ıadrolyq synaqtarǵa tyıym salýdaǵy tabysty ózara qarym-qatynasyn atap ótti.
«Aǵymdaǵy jyldyń 29 tamyzynda ıadrolyq qarýǵa alǵash ret zańdyq turǵydan tyıym salatyn tarıhı Kelisimniń kúshine enýine alǵy qadam retinde Qazaqstan ıAdrolyq qarýǵa tyıym salý týraly shartty ratıfıkatsııalaǵany jóninde resmı qujatyn Birikken Ulttar Uıymynyń Hatshylyǵyna tapsyrdy. Shartty ratıfıkatsııalaý bizdiń ıadrolyq qarýsyzdaný men taratpaýdaǵy jumystarymyzdy odan ári belsendi túrde jalǵastyrýymyzǵa moraldyq quqyq beredi» - dedi E. Baýdarbek-Kojataev.
BUU Bas hatshysynyń burynǵy orynbasary ıAsýsı Akası quttyqtaý sózinde álemdik qaýymdastyqty ıadrolyq qarýdyń dúnıejúzine keltirer zardap-saldarlary týraly aqparattandyrý jolyndaǵy Japonııa men Qazaqstannyń jigerin joǵary baǵalady.
«ıAdrolyq qarýdy joıý mańyzdy másele bolǵandyqtan bizge batyl is-áreketterdi qabyldaýdy talap etedi. Biz ıadrolyq qarýǵa, ony tasymaldaýǵa jáne saqtaýǵa tyıym salýymyz kerek. ıAdrolyq qarýsyzdanýǵa qatysty saıasattyń ashyqtyǵyn qamtamasyz etýimiz kerek. Qazaqstan ǵana emes, Ortalyq Azııanyń basqa elderiniń de ıadrolyq qarýdan azat aımaq bolýy úshin Japonııa Birikken Ulttar Uıymyna ıadrolyq qarýdy taratpaý týraly usynysyn engizdi», - dedi ıA.Akası.
Óz kezeginde Elbasy kitaphanasynyń dırektory, saıası ǵylymdardyń doktory, professor Ámirhan Rahymjanov konferentsııa qorytyndysy ıadrolyq qarýsyz álem qalyptastyrý isine qomaqty úles qosatynyna senimin bildirdi.
«Jahandyq jáne aımaqtyq qaýipsizdikke jańa syn-qater tónip turǵan zamanda jappaı qyryp-joıýdyń basty quralyna aınalǵan ıadrolyq qarý men basqa da qarý túrleriniń adamzatqa tónip turǵan eń basty qaýip ekeni anyq.
Zalaly mol teris úrdisterdi joıý úshin álemdik saıasat ortaq múddeni qoldaýy tıis. Bul istiń oryndalýynda Qazaqstan men Japonııa yntymaqtastyǵynyń mańyzdylyǵy zor. Nursultan Ábishuly Nazarbaev: «Ydyraǵan atom álem birligin ydyratpaýy tıis. Oǵan jol bermeýde árqaısymyz birdeı jaýaptymyz», - degen bolatyn.
Jer betindegi elderdiń ulttyq qaýipsizdigin ıadrolyq qarýsyz-aq qamtamasyz etýge bolady. Onyń basty kilti memleketterdiń tutastyǵy men múddelerdiń yntymaqtastyǵy ekenine Qazaqstan kámil senedi», - dedi Á.Rahymjanov.
«ATOM» Jobasynyń Qurmetti Elshisi Káripbek Kúıikov konferentsııa aıasynda japon qoǵamdastyǵyna antııadrolyq taqyrypqa arnalǵan kórkemóner týyndylaryn usyndy. Ol óz sózinde Elbasynyń ıadrolyq qarýsyz álem qalyptastyrý jolyndaǵy úlesin, sondaı-aq Qazaqstannyń ıadrolyq qarý arsenalynan óz erkimen bas tartqan álemdegi birinshi, ári osy ýaqytqa deıin jalǵyz memleket ekenine erekshe nazar aýdardy.
Tokıodaǵy Nagasakı Ókildiginiń basshysy Hısato Mıtsýtake Nagasakı qalasynyń meri Tomıhısa Taýeniń úndeýin oqyp berdi. Úndeýde is-shara uıymdastyrýshylaryna ıadrolyq qarýdy joıý men álemde beıbitshilikti nyǵaıtý isindegi jigerleri úshin alǵys aıtylǵan.
«Óz tarıhynda osynshama synaqtan ótken Nagasakı, shyn júrekten mynany tileıdi: Nagasakı Jer júzindegi atom bombasy jarylǵan eń sońǵy qala bolmaq. Álemde áli kúnge deıin 14 myńǵa jýyq ıadrolyq jarylǵyshtar bar, ıadrolyq qarý boıynsha halyqaralyq jaǵdaı áli túbegeıli sheshilmegen. Azamattyq qoǵam dál qazir toptasyp, ıadrolyq qarýsyz álem qalyptastyrýǵa úndeý jarııalaýy kerek» - dep, oqydy H.Mıtsýtake.
Goı beıbitshilik qorynyń prezıdenti Hıroo Saıondjı óz sózinde Qazaqstan Respýblıkasy Tuńǵysh Prezıdentiniń 2016 jylǵy «ıAdrolyq qarýsyzdaný jáne taratpaý isine qosqan úlesi úshin» beıbitshilik mádenıeti arnaýly syılyǵyna ıe bolǵanyn atap ótti.
«Qazaqstan men Japonııa ıadrolyq qarýdan zardap shekti. Bizdiń mindetimiz – bolashaq urpaqqa osy qasirettiń bolǵanyn jetkizý. Bizdiń, Japonııa men Qazaqstannyń ortaq mıssııasy osy. Bul istiń bastaýy - álem halqynyń oıyn ózgertip, ortaq jigerimizdi ıadrolyq qarýdan azat álemdi qurýǵa baǵyttaý», - dedi, pikirin bildirgen H.Saıondjı.
Konferentsııadan keıin bolǵan qabyldaýda sóz alǵan Qazaqstanmen dostyq japondyq Parlamenttik lıganyń tóraǵasy Takeo Kavamýra Japonııa men Qazaqstan arasyndaǵy ıadrolyq qarýdy taratpaý salasyndaǵy qarym-qatynastyń erekshe mańyzdylyǵyn atap, eki eldiń osyndaı ustanymy álemdegi teńdessiz úlgi ekendigin aıtty.
Konferentsııa qatysýshylaryna Elbasy kitaphanasynyń ǵylymı-ekspozıtsııalyq jobasy aıasynda Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń Teleradıokesheni daıyndaǵan fılm usynyldy. Fılm joba taqyrybynyń ózindik alǵy sózi ispetti boldy.
Konferentsııaǵa qatysqan 300-deı adam ıadrolyq memleketter kóshbasshylaryna zańdy túrde ıadrolyq synaqtarǵa tyıym salatyn jáne ıAdrolyq synaqtarǵa jalpyǵa birdeı tyıym salý týraly sharttyń kúshine enýin qamtamasyz etýge shaqyrǵan «ATOM» Jobasynyń petıtsııasyna qol qoıdy.
Іs-sharany Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Prezıdenti – Elbasy Keńsesi men Qorynyń qoldaýymen Elbasy kitaphanasymen birlese Qazaqstannyń Japonııadaǵy Elshiligi jáne Goı beıbitshilik qory uıymdastyrdy.
Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Prezıdenti – Elbasy kitaphanasynyń «Qazaqstan-Japonııa: ıadrolyq qarýsyz álemge jol» kóshpeli ǵylymı-ekspozıtsııalyq jobasyna halyqaralyq konferentsııamen qatar Tokıo qalasyndaǵy BUU Ýnıversıtetinde búgin ashylǵan Elbasy kitaphanasy qorlarynyń kórmesi de kiredi.
Ekspozıtsııada Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Prezıdenti Nursultan Nazarbaevtyń ıadrolyq qarýdan azat álem qurý jónindegi bastamalary Semeı ıadrolyq synaq polıgony jabylǵannan keıin alǵash ret sheteldik qoǵamdastyqqa usynyldy.
Kórmede atom qýatyn beıbit maqsatta qoldanatyn ıadrolyq qarýdan azat álem tujyrymdamasynyń bastaýy men mazmunyn tolyq kólemde kórsetetin 350-den astam saqtaý birlikten turatyn eksponattar, arhıvtik qujattar, foto- jáne beınematerıaldar usynylǵan. Mýzeılik, arhıvtik jáne kitap materıaldary negizinde ıadrolyq qarýsyzdaný jáne jahandyq qaýipsizdik júıesin qurý men damytýdyń qaǵıdattaryn jasaqtaǵan Qazaqstan Respýblıkasy Tuńǵysh Prezıdentiniń jahandyq aýqymdy tulǵasy kórsetilgen.