Qazaqstan men Shvetsııa ǵalymdary etti tekserýdiń ońaı ádisin oılap tapty
Et tez búlinetin azyq-túlikke jatady, sondyqtan ony durys emes nemese uzaq saqtaý jaǵdaıynda buzylyp, ıisi shyǵady. Josyqsyz satýshylar sondaı etti satyp jiberý úshin ony taýarlyq kalıı permanganatynyń eritindisimen (marganets eritindisi) jýyp ta jatady.
Sáken Seıfýllın atyndaǵy Qazaq agrotehnıkalyq ýnıversıteti (QazATÝ) men Shvetsııa aýylsharýashylyq ýnıversıtetiniń ǵalymdary birlesken zertteýler nátıjesinde et sórelerinen marganets eritindisin anyqtaýdyń qarapaıym jáne tıimdi ádisin oılap tapty.
«2018 jyldyń sońynda biz S.Seıfýllın atyndaǵy Qazaq agrotehnıkalyq ýnıversıtetimen birlesken jobanyń nátıjesin jarııaladyq. Bul jobada biz et quramyndaǵy kalıı permanganatyn anyqtaýdyń jańa ekspress-ádisin jasap shyǵardyq», - dep baıandady «QazAqparat» tilshisine ǵylym doktory, Shvetsııa aýylsharýashylyq ýnıversıtetiniń professory Ǵalııa Zamaratskaıa.
Innovatsııalyq ónertabystyń ıdeıasyn veterınarlyq ǵylymdar doktory, QazATÝ Veterınarlyq sanıtarııa kafedrasynyń dotsenti jáne meńgerýshisi ıÝrıı Aleksandrovıch Baldjı oılap tapty. Tıisti tájirıbeler sol jerde ótkizilgen.
«Kalıı permanganaty etti boıaǵysh retinde kóbine Ortalyq Azııa elderinde qoldanylady, sebebi ol - qandaı da bir kúrdeli ázirleýdi talap etpeıtin arzan ári qoljetimdi ádis», - dep bólisti Shvetsııa aýylsharýashylyq ýnıversıtetiniń professory.
Kalıı permanganatymen óńdelgen ettiń zııandy, ol tutynýshynyń densaýlyǵyna qaýip tóndiredi.
«Marganets eritindisiniń shekti ruqsat etilgen kontsentratsııasyn asyrǵan kezde aýyz qýysy, óńesh, ish aýyryp, qusý, ish ótýi múmkin. Sonda-aq ol júrek-qantamyr jáne ortalyq júıke júıelerine keri áserin tıgizedi, kúretamyrly qysym tómendep, adamda diril paıda bolýy múmkin», - dep baıandady áńgimelesýshi.
«Ókinishke qaraı, etke kalıı permanganatynyń qosylýyn sezimdik taldaý ádisi, ıaǵnı kózben kórip, ıiskep nemese dámin tatyp anyqtaý múmkin emes, sebebi ol etke birden sińip, qandaı da bir bıohımııalyq reaktsııalardy boldyrmaıdy», - dep atap ótti ol.
«Biz kalıı permanganatyn hımııalyq jolmen anyqtaý ádisin oılap taptyq. Et ónimderiniń burmalanǵanyn anyqtaıtyn ındıkator - benzıdın eritindisi. Bul reagent etti áýeli jasyl, odan keıin qara túske boıap, ondaǵy kalıı permangatyn anyqtaıdy», - dep bólisti zertteý qupııalarymen Ǵ.Zamaratskaıa.
Et quramyndaǵy kalıı permanganatyn ońaı anyqtaý úshin ǵalymdar arnaıy ındıkator jolaqtaryn jasap shyǵardy. Bul arnaıy ólsheý aspabyn etke qoıǵan satyp alýshy onyń marganets eritindisimen óńdelgen-óńdelmegenin ońaı anyqtaı alady.
«Biz ındıkator jolaqtaryn bolashaqta satylymǵa shyǵaryp, ony azyq-túlik qaýipsizdigi zerthanalarynda, veterınarlyq-sanıtarlyq saraptama júrgizgende, sondaı-aq tutynýshylardyń et ónimderin satyp alý kezinde qoldanylady dep úmittenemiz», - dep túıindedi ǵalym.
Avtor: Tımýr Dúısekeev