Qazaqstan qysqy Azııa oıyndary tarıhynda 200-ge jýyq medal jeńip alǵan
Qysqy Azııa oıyndary – Azııa elderiniń qatysýymen tórt jylda bir ótetin qysqy sporttyq doda. Japonııanyń Olımpıada komıteti 1982 jyly Azııa oıyndarynyń qysqy nusqasyn uıymdastyrýdy usynyp, alǵashqy eki kezekti aq Azıadany 1986 jáne 1990 jyly Sapporo qalasynda ótkizdi. Alǵashqy oıyndarǵa bar-joǵy 7 eldiń ókili qatyssa da, keıinnen olardyń sany artyp, 2007 jylǵy oıyndarda Azııa Olımpıadalyq Keńesine múshe 45 memlekettiń 27-si qatysty.
Qazirgi ýaqytqa deıin, qysqy Azııa oıyndary 8 márte sátti ótti. Oıyndar Japonııada 4 ret, Qytaıda 2 márte jáne Koreıa men Qazaqstanda bir-bir ret jalaýyn jelbiretti.
Osy ótken 8 aq Azıadada 10 eldiń ókili medal ıelendi. Qysqy sport túrlerinen myqty sanalatyn Japonııa, Qytaı, Qazaqstan jáne Ońtústik Koreıadan basqa, Mońǵolııa, Iran, Qyrǵyzstan, Lıvan, Ózbekstan jáne KHDR sportshylary da júldegerler qatarynan kóringen.
Qazaqstan 1996 jyldan beri Azııanyń basty qysqy sport dodasynda óner kórsetip keledi. El quramasy ótken 6 kezekti aq Azıadada jalpy 196 medal (78 altyn, 62 kúmis, 56 qola) ıelenip, Japonııa men Qytaıdan keıin úshinshi orynda.
Harbın qysqy Azııa oıyndary
3-shi qysqy Azııa oıyndary Qytaıdyń Harbın qalasynda 1996 jyly aqpan aıynda ótti. Qazaqstan táýelsiz el retinde alǵash ret qatysyp, 17 el arasynan sýyrylyp alǵa shyqty.
Harbınde otandastarymyz 14 altyn, 9 kúmis, 8 qola medalmen jalpy esepte jarys qojaıyndarynan keıin ekinshi orynǵa jaıǵasty. Lıýdmıla Prokasheva (konkımen júgirý), Pavel Rıabının (shańǵy), Dmıtrıı Pantov, Valerıı Ivanov jáne Inna Sheshkıl (bıatlon) birneshe ret jeńis tuǵyryna kóterildi.
Kanvondo qysqy Azııa oıyndary
1999 jylǵy Kanvondoda ótken (Ońtústik Koreıa) Azııa oıyndarynda Qazaqstan quramasy 10 altyn, 8 kúmis jáne 7 qola medal jeńip, jalpy esepte úshinshi orynnan kórindi.
El quramasy Vladımır Smırnovtyń jetekshiligimen, shańǵy sportynan 5 altyn medal enshiledi.
Aomorı qysqy Azııa oıyndary
5-shi qysqy Azııa oıyndary Japonııanyń Aomorı qalasynda ótti. Nátıjesinde, qazaqstandyq sportshylar 7 altyn, 7 kúmis jáne 6 qola medalǵa ıe bolyp, jalpy esepte tórtinshi orynǵa syrǵydy.
Japonııada shańǵyshylarymyz taǵy erlik kórsetip, qar sportynyń 7 túrli dıstsıplınadan 6 altyn medal jeńip aldy. Sondaı-aq, Frıstaıl mogýldan Irına Kormysheva kúmis, Ivan Sıdorov qola ıelendi. Bıatlonnan áıelder estafetasynda Qazaqstan quramasy márege úshinshi bolyp jetti.
Chańchýn qysqy Azııa oıyndary
2007 jylǵy qytaıdyń Chańchýn qalasynda ótken aq Azıadada Qazaqstan barlyǵy 6 altyn, 6 kúmis jáne 6 qola medal jeńip alyp, jalpy esepte tórtinshi oryndy qanaǵat tutty.
Bul joly Qazaqstan quramasy shańǵy jarystary men bıatlonnan sátti óner kórsetti.
Astana-Almaty qysqy Azııa oıyndary
2011 jyly Qazaqstan óz tarıhynda alǵash ret qysqy Azııa oıyndaryn qabyldady. 7-shi qysqy Azııa oıyndary Almaty jáne Astana qalalarynda sátti ótip, Azııanyń 26 elinen kelgen sportshylar qysqy sporttyń 11 túrinen 69 medal jıyntyǵyn sarapqa saldy.
Aıta keterligi, 7-shi qysqy Azııada oıyndaryna Bahreın, Katar jáne Sıngapýr birinshi ret qatysty.
Qazaqstandyq sportshylar óz elimizde 32 altyn, 21 kúmis jáne 17 qola medal ıelenip, jalpy esepte kósh bastady.
Sapporo qysqy Azııa oıyndary
2017 jyly Sapporo qalasy aq Azıadany úshinshi márte qabyldady. 8-shi Qysqy Azııa oıyndary bastapqyda 2015 jylǵa josparlanǵan. Alaıda, 2009 jylǵy 3 shildede Sıngapýrde ótken Azııa Olımpıadalyq Keńesiniń (AOK) Bas Assambleıasy ony qysqy Olımpıada oıyndary qarsańyndaǵy jylǵa aýystyrýǵa sheshim qabyldady.
Qazaqstan delegatsııasy osy oıyndarǵa keıbir sport túrleri boıynsha ekinshi qurammen barady. Onyń sebebi, bizdiń kóshbasshylarymyzda bul ýaqytta birqatar sport túrinen álem chempıonaty, álem kýbogynyń kezeńderi ótedi. Keıbir oza shabatyn sportshylarymyz 28-shi Dúnıejúzilik qysqy Ýnıversıadadan (Almaty qalasy, 29 qańtar - 8 aqpan) keıin az ýaqyt ishinde sporttyq babyna kelip, tolyqqandy daıyndyqqa kirise almaıdy.
Soǵan qaramastan otandyq bıatlonshylar eń kóp altyn medal utyp aldy. Qorytyndy boıynsha, el quramasy barlyǵy 9 altyn, 11 kúmis jáne 12 qola medal jeńip alyp, jalpy esepte tórtinshi boldy.
Eske salsaq, IX qysqy Azııa oıyndary 2025 jyldyń 7-14 aqpany aralyǵynda Qytaı Halyq Respýblıkasy Heılýntszıan provıntsııasynyń Harbın qalasynda ótedi. Sportshylar 12 sport túri boıynsha 64 medal jıyntyǵyn sarapqa salady.
Buǵan deıin habarlaǵanymyzdaı, dúbirli doda tarıhta eń kóp el qatysqan qysqy Azıadanyń biri bolmaq.
Sondaı-aq, Kambodja men Saýd Arabııasy qysqy Azııa oıyndaryna alǵash ret qatysqaly otyr.
QR Týrızm jáne sport mınıstrliginiń habarlaýynsha, Qazaqstannan 139 sportshy el namysyn qorǵaıdy.
Osyǵan deıin Aq Azıadanyń Harbın qalasyndaǵy muz sporty ótetin 5 arena jáne ıAbýlı taý shańǵysy kýrortynda qar sporty ótetin 8 jarys alańynda ótetinin jazǵan edik.